Sabine Kinkarc  [ DW ]

06. 09. 2024. 07:47

Nezadovoljstvo njemačkom vladom dostiglo novi rekord

Poslije napada nožem koji je u Zolingenu počinio Sirijac dok je čekao da ga deportuju iz Njemačke, vlada u Berlinu odlučila je da uvede znatno oštriju migracionu i bezbjednosnu politiku.

Na stolu su brojni predlozi. Opozicioni demohrišćani (CDU/CSU) smatraju da predložene mjere nijesu dovoljne. Oni zahtijevaju da se izbjeglice vraćaju s njemačkih granica i dovode u pitanje pravo na politički azil.

Stalne kontrole na granicama

Ta debata je u skladu s raspoloženjem stanovništva. Anketa „Njemački trend“ (DeutschlandTrend) koju jednom mjesečno sprovodi Prvi program njemačke televizije (ARD) pokazuje da 77 odsto Njemaca sa pravom glasa potvrdno odgovaraju na pitanje: „Da li nam je potrebna principijelno drugačija politika prema izbjeglicama i prema dodjeli azila kako bi u zemlju dolazilo manje ljudi?“ Ipak, sljedbenici različitih partija različito su odgovarali.

Čak 73 odsto ispitanika su za uvođenje stalnih graničnih kontrola na njemačkim granicama. Dodatno proširenje nadležnosti organa bezbjednosti, kao što je pristup privatnoj elektronskoj komunikaciji, zagovara 72 odsto ispitanika.

Za 48 odsto Njemaca koji su učestvovali u anketi, trenutno su najvažnije političke teme izbjeglice i doseljavanje. To je 22 odsto više nego u aprilu ove godine. Na drugom mjestu je tema ekonomija (20), socijalna nejednakost (12) i klimatske promjene (12).

Ko glasa za Zelene, osjeća se bezbjedno u Njemačkoj

Ubistva u Zolingenu nijesu samo pokrenula raspravu o migracijama, već i o bezbjednosti u zemlji. Na javnim mjestima se, prema rezultatima ankete, 44 odsto ispitanika ne osjećaju bezbjedno. Prije sedam godina taj broj je bio upola manji.

Međutim, kada se rezultati razvrstaju po partijskoj pripadnosti, onda se vide razlike. Ljudi koji glasaju za socijaldemokrate i Zelene očito se osjećaju mnogo bezbednije u Njemačkoj nego ljudi koji biraju ekstremne partije.

Raste podrška demohrišćanima

Prema preovlađujućem mišljenju ispitanika kompetentnost u oblasti migracione politike tri vladajuće stranke, socijaldemokrata, Zelenih i liberala, manja je nego kod demohrišćana. Oni vode i u pitanjima doseljavanja, ali još izrazitije u ekonomskim pitanjima. Istovremeno je poraslo nezadovoljstvo vladajućom „semaforskom koalicijom“. Čak 84 odsto ispitanika izrazilo je djelimično ili potpuno nezadovoljstvo radom njemačke Vlade. To je najveći procenat nezadovoljnika otkako je ova koalicija preuzela vlast krajem 2021.

Demohrišćani su samo uslovno profitirali od tog nezadovoljstva. Većina ispitanika ne vjeruje da bi demohrišćanska vlada bolje rješavala probleme.

Da su sada izbori, demohrišćani bi dobili 33 odsto glasova, što je najviše od marta 2021. Ali to je još uvijek daleko ispod podrške koju su imali prethodnih decenija.Socijaldemokrate su ostali na 15 odsto podrške kao i prije mjesec dana. Zeleni su izgubili jedan odsto i imaju 11 odsto podrške. Liberali su za jedan procenat pali na četiri odsto i ne bi prešli cenzus. Sve tri vladajuće stranke, koje su na parlamentarnim izborima 2021. zajedno osvojile 52 odsto glasova, sada bi dobile ukupno 30 odsto.Alternativa za Njemačku (AfD) je dobila jedan procenat podrške više i sada je na 17 odsto, a novoosnovani Savez Sara Vagenkneht (BSW) izgubio je jedan procenat i podrška iznosi osam odsto. Ljevica bi izašla na svega tri odsto podrške.

Ko će predvodi demohrišćane?

Sledeći savezni parlamentarni izbori održaće se 28. septembra 2025. Demohrišćani prije toga moraju da razjasne ko će da bude kandidat za kancelara. Lider Hrišćansko-demokratske unije Fridrih Merc rado bi bio kandidat, ali istu želju ima i šef sestrinske Hrišćansko-socijalne unije (CSU), premijer Bavarske Markus Zeder. Ambicije pokazuje i demohrišćanski premijer Sjeverne Rajne Vestfalije Hendrik Wist. Koga Njemci procjenjuju kao najboljeg kandidata?

Svaki četvrti ispitanik smatra da je dobar kandidat za kancelara Fridrih Merc. I Hendrik Vist i Markus Zeder imaju mnogo više zagovornika, iako ni za jednog ne može da se kaže da ima većinsku podršku. Sledbenici demohrišćanskih partija smatraju u većem broju da je Zeder bolji kandidat.

Obje sestrinske partije, CDU i CSU, najavile su da će u narednim nedjeljama riješiti pitanje kandidata za njemačkog kancelara na izborima u jesen 2025.

Smetnje sa istoka

Za Merca bi mogao da bude kamen spoticanja formiranje vlade na pokrajinskom nivou poslije izbora u Saksoniji i Tiringiji. U obje pokrajine demohrišćani namjeravaju da formiraju vladu i potrebni su im koalicioni partneri. Opcije su im socijaldemokrate (SPD) i Savez Sara Vagenkneht (BSW).

U Tiringiji to nije dovoljno za većinu. A demohrišćani su odavno zauzeli jasan stav da ne žele saradnju ni sa Alternativom za Njemačku, ni sa Ljevicom. Šta o tome misle građani?

Sledbenici Hrišćansko-demokratske unije (CDU) i dalje većinski zastupaju mišljenje da sa Alternativom za Njemačku ne bi trebalo ulaziti u dogovore. Taj stav ima inače šest od deset ispitanika. Polovina sledbenika demohrišćana to smatra i kada je riječ o Ljevici. Ali kada je riječ o svim ispitanicima, onda zabranu saradnje sa Ljevicom zastupa četiri od deset osoba. Na istoku zemlje veći procenat ispitanika je za zabranu saradnje nego na zapadu.

Međutim, u redovima demohrišćana pojavljuje se sve veći otpor saradnji sa Savezom Sara Vagenkneht. Ta stranka je nastala odvajanjem od Ljevice. Šta kažu građani?

U aktuelnoj anketi u Njemačkoj skoro polovina ispitanika odobrava učešće te stranke u vlasti. Na istoku zemlje to misli više nego svaki drugi ispitanik.

Anketu „Njemački trend“ sproveo je institut za istraživanje javnog mnjenja Infratest-dimap 3. i 4. septembra, a u njoj je učestvovalo 1.309 ispitanika s pravom glasa.

*ovaj članak je najprije objavljen na njemačkom jeziku