PRIPADAO ČETNICIMA

"Sporno ideološko nasljeđe Blagoja Jovovića"

Brojne reakcije u javnosti ovih dana izazvalo je preimenovanje Zagorske ulice u Beogradu u ulicu Blagoja Jovovića iz Bjelopavlića, koji je izvršio antetat na Anta Pavelića. Sagovornici Dnevnika, profesor Slobodan Sadžakov i istoričar Dragan Markovina ističu da je veoma sporno ideološko nasljeđe Blagoja Jovovića, odnosno njegovo učešće u četničkim jedinicama, koje su se borile na strani italijanskih fašista i njemačkih nacista i koje su činile zločine.

Raskrstiti s jugoslovenskim nasljeđem - to je za istoričara Dragana Markovinu razlog zašto su beogradske vlasti odlučile da Zagorske ulicu preimenuju u Ulicu Blagoja Jovovića. Ali i ne samo to. To je i ideološka poruka režima.

“To je zapravo dokaz onoga što oni po srcu su odlučili, dakle oni su odlučili iznova jahati na obračunu sa ustaštvom prema kojemu niko normalan, pa niti u Srbiji, niti u Crnoj Gori, niti u Bosni, ili Hrvatskoj niko normalan, kažem, nema nikakvih dilema ko je bio i šta je bio Ante Pavelić. Mmeđutim, ono što je druga poruka je ko je bio taj čovjek kojem oni daju ulicu”, kaže Markovina.

Profesor etike iz Novog Sada Slobodan Sadžakov kaže da je od atentata na Pavelića spornije Jovovićevo učešće u ratu.

“Zaista treba reći da je Jovović jedna krajnje problematična ličnost, sa sumnjivim backgroundom, da su njegove izjave najčešće kontroverzne, posebno u toj knjizi Dva metka za Pavelića, da se zapravo ni ne zna da li je on atentator. On je 1998. to priznao navodno mitropolitu Amfilohiju. U toj knjizi Dva metka za Pavelića, koju je objavio Jovović, stoji da je naprije bio SKOJ-evac, pa da je bio Partizan, pa da je postao četnik i tako dalje, dakle riječ je o jednoj osobi koja mora biti stavljena na pod znak pitanja”, ističe Sadžakov.

Blagoje Jovović je porijeklom iz Crne Gore, gdje je tokom rata u selu Lazine kod Danilovgrada učestvovao u strijeljanju 52 SKOJ-evca. Pitali smo naše sagovornike imali Crna Gora važnijih imena iz oblasti kulturnog, naučnog, umjetničkog i političkog života, kojima bi se trebalo ukazati čast, a da to nijesu ličnosti sa kontroverznim biografijama, poput Popa Mace, Puniša Račića, Blagoja Jovovića…

“Kriterijum je, opet kažem, uvijek koliko se nešto uklapa u tu nacionalističku matricu i naravno da je takva selekcija fatalna, jer se biraju ljudi koji, je li, nemaju neke velike zasluge, ali su po njihovim kriterijumima nacionalno podobni. Kroz davanje ulice takvoj osobi želi, je li, pored toga što je namjera da se neutrališe svo ono nasleđe koje je vezano za bivšu Jugoslaviju, da se, je li, promovišu ličnosti koje se uklapaju u u taj koncept veliko-srpskog nacionalizma”, ocjenjuje Sadžakov.

“To jeste simbolički čin, koji će oni na prvu ruku objasniti zašto, oni mu puno više da je ulicu zbog svega onoga što on zapravo u političkom smislu u predstavlja”, navodi Markovina.

Da li je ovakav čin zaista istorijska i ljudska pravda, kako je kazao zamjenik gradonačelnika Beograda Goran Vesić, ili je riječ o već poznatom konceptu.

“Uklonjeno je puno naziva ulica, primat su dobili trećerazredni pisci, ljudi sa sumnjivim političkim i svakim drugim backgroundom i prosto glorifikuje se uglavnom ono najgore iz prošlosti, ali ono što se uklapa u koncept srpskog nacionalizma”, kaže Sadžakov.

“Treba se riješiti ideje ratne kulture uopšte, kulture rata, ali to se očito ne događa uopšte, ta kultura nasilja kao da se smatra nešto samorazumljivim i prihvatljivim”, poručuje Markovina.

Sagovornici TVCG smatraju da je namjera jasna - izbrisati sjećanje na, kako kažu, antifašističku borbu i jugoslovensko nasljeđe.

Milica Kapa, TVCG