Б.Ч.Ј. [ N1 ]

NASA

Teleskop Veb snimio spektakularno galaktičko spajanje

Sijajući kao svetionik usred mora galaksija, Arp 220 osvjetljava noćno nebo na snimku koji je zabilježio NASA-in svemirski teleskop Džejms Veb.

U pitanju su zapravo dvije spiralne galaksije u procesu spajanja. Arp 220 najjače svijetli u infracrvenom svjetlu, što ga je učinilo „idealnom metom“ za Veb. To je ultra-svijetleća infracrvena galaksija (ULIRG) sa sjajem većim od hiljadu milijardi sunaca.

Poređenja radi, naša galaksija Mliječni put ima mnogo skromniji sjaj od oko deset milijardi sunaca.

Smješten 250 miliona svjetlosnih godina od nas u sazvežđu Zmija, Arp 220 je najbliži ULIRG i najsjajniji od tri galaktička spajanja najbliža Zemlji.

Sudar dvije spiralne galaksije počeo je prije oko 700 miliona godina. To je izazvalo ogromnu eksploziju formiranja zvijezda. Oko 200 ogromnih zvjezdanih jata nalazi se u zbijenom, prašnjavom regionu prečnika oko 5.000 svjetlosnih godina (oko 5 procenata prečnika Mliječnog puta). Količina gasa u ovom regionu jednaka je cijelom gasu u cijeloj galaksiji Mliječni put.

Prethodna posmatranja radio-teleskopom otkrila su oko 100 ostataka supernove na površini manjoj od 500 svjetlosnih godina. NASA-in svemirski teleskop Habl otkrio je jezgra matičnih galaksija udaljenih 1.200 svjetlosnih godina. Svako od jezgara ima rotirajući prsten koji formira zvijezdu koji izbacuje zasljepljujuću infracrvenu svjetlost tako očigledno u ovom Vebovom pogledu. Ovo blistavo svjetlo stvara difrakcijske šiljke — karakteristiku zvjezdanog praska koja dominira ovom slikom.

Na periferiji ovog spajanja, Veb otkriva slabe repove od gasova ili materijal koji je gravitacija izvukla iz galaksija, predstavljen plavom bojom – dokaz „galaktičkog plesa“ koji se dešava. Organski materijal predstavljen u crvenkasto-narandžastoj boji pojavljuje se u poljima preko Arp 220.