Б.Б.

OBILjEŽEN JUBILEJ

Pokret AFŽ početak emancipacije društva - gdje smo nakon 80 godina

Osnivanje ženskog pokreta prije 80 godina u Kolašinu označilo je početak emancipatorskog puta žena i cjelokupnog crnogorskog društva. Danas, nakon 80 godina otkako su žene ravnopravno učestovale u narodnooslobodilačkoj borbi, izborile politička i ekonomska prava, proces osvajanja sloboda i punih uživanja izborenih prava nije završen, naročito imajući u vidu retrogradne procese i repatrijarhalizaciju društava. To je poručeno na trećem događaju u okviru Razgovora o rodnoj ravnopravnosti "Nedovršena emancipacija – Gdje smo nakon 80 godina".

Ovim skupom obilježen je jubilej povodom osnivanja ženskog pokreta u Crnoj Gori, okupljenog oko antifašističkog ustanka crnogorskog naroda pod imenom AFŽ za Crnu Goru i Boku.

Kako navode u saopštenju Kancelarije UNDP-a, o istorijskim prilikama, ulozi žena i načinu na koji Crna Gora vrednuje njihovo nasljeđe i ključnom pitanju – zašto se ove vrijednosti nijesu ukorijenile u našim društvima u posljednjih 80 godina – govorili su predstavnici i predstavnice SUBNOR-a, akademske zajednice, medija, Vlade, Opštine Kolašin, regionalne feminističke mreže, UNDP-a i mnogi drugi.

Kako je poručeno, današnji datum je jedan od najznačajnijih za emancipaciju žena u Crnoj Gori, jer su odluke koje su donesene u Kolašinu prije 80 godina odredile kontekst ženske ravnopravnosti i emancipacije crnogorskog društva. Svi njihovi politički zahtjevi i vizionarstvo i danas su aktuelni i u potpunosti se poklapaju sa agendom održivog razvoja koju su UN napravile decenijama kasnije.

"Ocjena panelista i panelistkinja je da taj emancipatorski iskorak nije valorizovan na pravi način. Danas, kako je istaknuto, višestruke krize oblikuju konktest koji zahtijeva da cjelokupni svijet, Evropa i region revalorizuju vrijednosti na kojima je nastala savremena civilizacija i zaštiti nivo stečenih prava i sloboda. Jasno je da nema darivanih sloboda i prava i da se u kontinuitetu moraju potvrđivati. Kako je zaključeno, današnji datum nije samo osvrt na prošlost, već temelj i inspiracija za budućnost. Razgovori o rodnoj ravnopravnosti osvijetlili su djelovanje ženskog pokreta unazad osam decenija, koji može poslužiti kao platforma za učenje", navode u saopštenju.

U Kolašinu, nakon održanog panela, partnerke iz civilnog sektora i akademske zajednice ukazale su na istorijske staze i tačke borbe ženskog pokreta, nakon čega je igrana i predstava "Politička istorija žena Crne Gore", koja je rađena na osnovu istoriografske građe i autentičan je presjek procesa razvoja prava žena u Crnoj Gori.

Na događaju su učestvovali: Tatjana Koprivica, istoričarka umjetnosti i istraživačica, Adnan Prekić istoričar i istraživač, Milica Nikolić i Marija Blagojević, ekspertkinje za rodnu ravnopravnost UNDP-a, Branko Baletić, akademik CANU, Aida Koluder Agić, članica regionalne feminističke mreže, Sonja Lokar, međunarodna ekspertkinja za rodnu ravnopravnost, Dragan Mitov Đurović, generalni sekretar SUBNOR-a, Jasmina Nikčević, članica GO SUBNOR-a, Milosava Bulatović, predstavnica Opštine Kolašin, Biljana Pejović, načelnica Odjeljenja za rodnu ravnopravnost, Kaća Đuričković, liderka UNDP Tima za rodnu ravnopravnost i Duška Pejović, novinarka i trenerica za rodnu ravnopravnost.

Događaj je organizovao UNDP, u saradnji sa ambasadama Češke Republike i Austrije u Crnoj Gori, Delegacijom Evropske unije, Opštinom Kolašin, Centrom za kulturu Kolašin, SUBNOR-om, Crnogorskom akademijom nauka i umjetnosti (CANU), civilnim društvom, te Odjeljenjem za poslove rodne ravnopravnosti Ministarstva za ljudska i manjinska prava.