B.Bu. [ Klix.ba ]

BRITANSKA STUDIJA

Hronični stres zbog nedostatka novca je najštetniji po zdravlje

Hronični stres odavno je prepoznat kao faktor rizika za brojne zdravstvene probleme, ali novo istraživanje naučnika sa Univerzitetskog koledža u Londonu i Kings koledža pruža dublji uvid u to kako različiti oblici stresa utiču na zdravlje starijih osoba.

Analizirajući podatke o dugotrajnoj izloženosti stresnim situacijama, istraživači su ispitali njihovu povezanost sa imunološkim, kardiovaskularnim i kognitivnim funkcijama u poznijim godinama. Njihovi rezultati, objavljeni u prestižnom časopisu Brain, Behavior and Immunity, doprinose boljem razumijevanju mehanizama kroz koje stres utiče na proces starenja i ukazuju na potencijalne načine za ublažavanje njegovih negativnih posljedica.

U britanskoj studiji učestvovalo je gotovo 5.000 odraslih osoba starijih od 50 godina. Studija je pokazala i da su finansijski stres, težak gubitak i dugotrajna bolest najsnažnije uticali na promjene u imunim, nervnim i hormonalnim biomarkerima, što ukazuje na kontinuirane fizičke posljedice hroničnog stresa.

Finansijski stres najštetniji je za zdravlje i opštu dobrobit pojedinca, ubrzava proces starenja, utiče na biomarkere zdravlja i snažnije djeluje na mentalno zdravlje nego tugovanje zbog bolesti, teškog gubitka ili razvoda, pokazalo je ovo istraživanje.

Od šest najčešćih stresora koje su proučavali britanski naučnici, a radilo se o finansijskom stresu, staranju o teško bolesnoj ili invalidnoj osobi, invaliditetu, težem gubitku u porodici, o bolesti i razvodu, pokazalo se da je finansijski stres bio najštetniji faktor dugoročno povezan sa najrizičnijim zdravstvenim ishodima.

To je utvrđeno ispitivanjem četiri biomarkera u krvi - kortizola (hormona koji se proizvodi kao odgovor na stres), Ce-reaktivnog proteina (CRP), fibrinogena i insulinu sličnog faktora rasta 1 (IGF-1). Sve su to imunološki faktori povezani sa razvojem stresa, upala i starenjem, dok je IGF-1 povezan i sa starenjem i sa dugovječnošću.

Studija je otkrila da je kod učesnika koji su bili pod stresom samo zbog finansijske situacije, uočena 60 odsto veća vjerovatnoća da nakon četiri godine razviju visokorizičan zdravstveni profil.

U slučaju svake dodatne stresne situacije, kao na primjer razvoda, ta vjerovatnoća skočila je za dodatnih 19 odsto.

Uočena veza zadržavala bi se bez obzira na genetiku, socioekonomske činioce, starost ili pol učesnika ili njihov način života.

Finansijski stres može imati dugotrajne posljedice na fizičko i mentalno stanje osobe. Može izazvati anksioznost, depresiju i druge mentalne poremećaje, ali i glavobolje, migrene, probleme sa varenjem, visok krvni pritisak i druge fizičke simptome. Dovodi do problema sa spavanjem, uključujući nesanicu, što dodatno pogoršava zdravstveno stanje.

Postoji povezanost između finansijskog stresa i povećanog rizika od srčanih oboljenja. Hronični stres zbog pogrešnih finansijskih ciljeva i strategija upravljanja novcem, može oslabiti imunološki sistem, čineći osobu podložnijom bolestima.