Saša Samardžić [ RCG ]

"ASK-u veća ovlašćenja u kontroli partijskih para"

Državna revizorska institucija već godinama utvrđuje da pojedine političke partije ne posluju transparentno. Nije problem samo u zakonima, već i u nedostatku političke volje, smatraju u Centru za građansko obrazovanje (CGO). Politički analitičar Srđan Perić upozorava da Zakon o finansiranju političkih subjekata treba promijeniti.

Centar za građansko obrazovanje (CGO) analizira izveštaje Državne revizorske institucije o godišnjim konsolidovanim finansijskim izveštajima političkih partija i grupa građana za 2023. godinu.

Prjesjekom je obuhvaćeno 10 političkih partija i grupa građana, čiji su izveštaji bili dostupni na sajtu Državne revizorske institucije.

Saradnik na programima Nikola Đurašević kaže da je DRI najgore ocjenila sa duplim negativnim mišljenjem.

"Bošnjačka stranka, CIVIS i Stranka pravde i pomirenja sa duplim uslovnim mišljenjem, tu spadaju Ujedinjena Crna Gora, Nacionalna Albanska Unija i Građanski pokret Durmitorska inicijativa. Pozitivno uslovno mišljenje dobile su Demokratska Crna Gora i SDP. Pozitivno, negativno mišljenje to je PES i, duplo pozitivno mišljenje Socijaldemokrate Crne Gore koje su ujedno i najbolja ocjenjena politička partija u 2023. godini", istakao je on.

Svjedoci smo da se u nizu izveštaja ponavljaju izvjesni politički subjekti koji ne dobijaju zadovoljavajuće ocjene, kaže Đurašević.

Političke partije imaju ogroman uticaj na većinu procesa u državi, a nerijetko se postavljaju kao da su iznad sistema.

"Naravno, izostanak političke volje kao i nedostatak zakonodavnog okvira nisu podsticajni da dođemo do odgovarajućeg nivoa te odgovornosti", kaže Đurašević.

Politički analitičar Srđan Perić, inače lider Preokreta, smata da zakonodavni okvir koji se odnosi na finansiranje političkih partija favorizuje političke korporacije i veće etablirane političke subjekte.

"Partije kako jesu države u državi najčešće, one nemaju neke efektivne posledice koje mogu da ih, da kažem tako, zabrinu", kaže Perić.

U pogledu izveštavanja zakon obiluje nesnoćama.

"Trebalo bi da prvo da se daju oblašćenja ASK-u da kada vide da se kasni u nekom dijelu ili s izvještavanjem ili da nešto ukazuje na neku zakonitost da oni dobiju mandat da odmah direktno prosleđuju svaku uočenu nepravilnost, recimo Tužilaštvu, to je pod jedan i pod dva. To je stvar administrativnog karaktera, to se rešava time što onda sve to činite javnim i dostupnim na nekom portalu gdje bi građanima ipak bilo jasnije kako se troši novac koji dobrim i najvećim dijelom daju oni sami", istakao je Perić.

Pojedine partije se trude da se potpuno ispoštuju zakoni, dok neke to sistemski zanemaruju.

Nije problem samo u zakonima, smatraju u Centru za građansko obrazovanje, smatra Đurašević.

"Praksa je pokazala da kada postoji odgovornost i volja, moguće je ispuniti najzahtjevnije standarde. Mi u Crnoj Gori jednostavno nemamo političku kulturu u kojoj je transparentnost osnovno pravilo a ne izuzetak", istakao je on.

Zakonski okvir o finansiranju političkih partija treba da bude temeljno promijenjen, zaključuje Srđan Perić.