Milica Mijatović

IZ NUŽDE ILI ŽELjE

Pod kojim uslovima se može raditi i nakon odlaska u penziju

U Crnoj Gori od gotovo 110.000 penzionera 3.139 ide na posao i nakon odlaska u penziju. Potreba za dodatnom zaradom sigurno je jedan od razloga zašto se odlučuju za rad, ali ima i onih kojima je to bijeg od samoće. Penzioneri koji se zaposle, imaju pravo da i dalje primaju penziju. Po prestanku naknadnog zaposlenja, penzioner ima pravo na ponovno određivanje penzije. Takođe, ima mogućnost da odabere, zavisno od toga koja je penzija povoljnija, da li želi da zadrži ranije ostvarenu ili ponovo određenu penziju.

Penzioneri koji i nakon odlaska u penziju, odluče da nastave da rade, i dalje plaćaju doprinose za penzijsko i invalidsko osiguranje.

„Penzioneru koji se nakon ostvarivanja prava na penziju zaposli ili obavlja samostalnu djelatnost, poslodavac kod koga je zaposlen, odnosno sam penzioner ukoliko obavlja samostalnu djelatnost, plaća doprinose za penzijsko i invalidsko osiguranje“, objasnili su za Portal RTCG iz Fonda penzijskog i invalidskog osiguranja Crne Gore.

Doprinosi za penzijsko i invalidsko osiguranje plaćaju se po stopi od 15 odsto na teret zaposlenog penzionera i 5,5 odsto na teret poslodavca.

„Osnovicu za plaćanje doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje za penzionera koji se zaposli čini bruto zarada zaposlenog penzionera, a doprinosi za penzijsko i invalidsko osiguranje plaćaju se po stopi od 15 odsto na teret zaposlenog penzionera i 5,5 odsto na teret poslodavca, a za penzionera koji obavlja samostalnu djelatnost osnovica za plaćanje doprinosa se utvrđuje u zavisnosti od visine ostvarenog, odnosno planiranog godišnjeg prometa, a stopa doprinosa iznosi 20,5 odsto na teret penzionera“, kažu iz Fonda.

Novi obračun penzije

Nakon prestanka sa radom, penzioneri mogu da zatraže da im se penzija ponovo obračuna, pod uslovom da su bili osigurani najmanje godinu dana.

„Korisnik starosne i prijevremene starosne penzije koji se zaposli, odnosno obavlja samostalnu djelatnost, ima pravo, po prestanku tog zaposlenja, odnosno obavljanja te djelatnosti, na ponovno određivanje penzije, ako je bio u osiguranju po Zakonu o penzijskom i invalidskom osiguranju najmanje godinu dana (čl.112 stav 1 i 2 Zakona o PIO) i ima pravo da bira, zavisno od činjenice koja je penzija povoljnija, da li želi da zadrži ranije ostvarenu ili ponovo određenu penziju“, kazali su iz Fonda.

Kako su objasnili, penzioneri imaju pravo da se zaposle bez ikakvog ograničenja, ali isto tako i da se angažuju po ugovoru o djelu ili autorskom ugovoru, pri čemu ne gube pravo na istovremeno primanje penzije.

„Dakle, korisnici starosne i prijevremene starosne penzije mogu da primaju penziju bez problema, bez obzira na to da li su se ponovno zaposlili nakon stupanja u penziju. Izuzetak od pravila je da u državnom organu ne može da zasnuje radni odnos lice koje je korisnik prava na penziju, u skladu sa Zakonom o državnim službenicima i namještenicima“, kažu iz Fonda PIO.

U Crnoj Gori, od 1. januara ove godine, stupanjem na snagu dopuna Zakona o penzijsko-invalidskom osiguranju, minimalna penzija iznosi 270 eura. Ta vijest je obradovala najstarije građane, a da li će, kao posljedica toga, biti manje penzionera koji moraju da zarađuju mimo penzije, preostaje da vidimo.