Mi.M.

Dukaj: Vještačka inteligencija daje izvanredne mogućnosti, ali i nove izazove

Drugi dan Šeste regionalne Cyber Security konferencije otvorio je ministar javne uprave, Maraš Dukaj, koji je tom prilikom istakao da je era vještačke inteligencije donijela nove standarde bezbjednosti, ali i nove izazove kojima se mora pristupiti odgovorno, strateški i koordinisano.

Iz Ministarstva javne uprave je saopšteno da je Dukaj podsjetio da je Crna Gora prije tri godine pretrpjela jedan od najsloženijih sajber napada u svojoj istoriji, koji je pogodio više državnih institucija i poslužio kao „poziv na buđenje“ za čitav sistem.

„Taj događaj nas je naučio jednoj važnoj istini, otpornost nije opcija, već obaveza“, kazao je ministar Dukaj, naglašavajući da snaga institucija danas zavisi od njihove sposobnosti da se brzo prilagođavaju i unapređuju svoje kapacitete.

On je istakao da je država strateški reagovala i preduzela odlučne korake kako bi modernizovala sistem sajber bezbjednosti. U tom kontekstu naveo je osnivanje vladinog CIRT-a i Vladinog bezbjednosno-operativnog centra (G SOC), a u saradnji sa Francuskom i Slovenijom formiran je Centar za sajber kapacitete Zapadnog Balkana (WB3C) u Podgorici. Usvajanjem novog Zakona o informacionoj bezbjednosti, dodao je, postavljena je čvrsta pravna osnova za dalji razvoj.

„Sajber bezbjednost je kontinuirani proces, koji zahtijeva stalnu modernizaciju infrastrukture, sprovođenje standarda i razvoj stručnih kadrova“, naglasio je ministar Dukaj.

On je dodao da je napad iz 2022. godine dokazao da nijedna institucija ne može djelovati samostalno, te da je saradnja između ministarstava, privatnog sektora i međunarodnih partnera ključna za efikasan odgovor. U tom smislu, Crna Gora usklađuje nacionalni okvir sa evropskim standardima, uključujući NIS2 direktivu.

Poseban akcenat ministar Dukaj stavio je na vještačku inteligenciju kao „multiplikator sile“ u digitalnom domenu.

„Vještačka inteligencija nam daje izvanredne nove mogućnosti, ali istovremeno donosi sofisticiranije prijetnje. Naše politike moraju pratiti dvostruki put, korišćenje vještačke inteligencije za odbranu, uz jačanje sistema od napada koje omogućava upravo vještačka inteligencija“.

Ministar je naveo i nekoliko ključnih prioriteta Crne Gore u narednom periodu, pametnu integraciju vještačke inteligencije u bezbjednosne operacije, uz snažne mehanizme nadzora i odgovornosti, finalizaciju i usvajanje strateškog okvira za vještačku inteligenciju, institucionalizaciju otpornosti kroz trajno finansiranje, normiranje otpornosti kroz zakon, stabilno finansiranje i jačanje partnerstva, uključujući stavljanje u rad Agencije za sajber bezbjednost i potpunu primjenu Zakona o informacionoj bezbjednosti.

„Crna Gora je posvećena tome da bude odgovoran digitalni akter u regionu, u Evropi i među saveznicima, gradeći otporne, digitalne usluge usmjerene na građane, koristeći vještačku inteligenciju za unapređenje bezbjednosti i radeći transparentno, etički i u partnerstvu sa EU i NATO savezničkim zemljama“, istakao je Dukaj.

Na kraju ministar je pozvao sve partnere iz privatnog sektora, akademske zajednice, civilnog društva i međunarodnih organizacija da nastave zajednički rad na jačanju digitalne otpornosti države.

„Samo zajedno možemo obezbijediti sigurnije digitalne usluge i bezbjedniju budućnost u sajber domenu za svakog građanina Crne Gore“, poručio je ministar Dukaj.