M.M.Lj.

Hiperhidroza značajno narušava kvalitet života, neophodna edukacija pacijenata

Osobe sa hiperhidrozom suočavaju se sa izazovima u svakodnevnom životu, jer pretjerano znojenje može biti neprijatno, pa čak i onesposobljavajuće, saopšteno je iz Kliničkog centra Crne Gore povodom mjeseca posvećenog tom stanju. Direktorica Klinike za dermatovenerologiju Nataša Vukotić Đuričanin kazala je da je neophodan individualizovan i holistički pristup liječenju, uz adekvatnu edukaciju pacijenata o dostupnim terapijskim opcijama, očekivanim efektima i mogućim neželjenim ishodima terapije.

Novembar je mjesec posvećen hiperhidrozi, stanju pretjeranog znojenja, koje može značajno uticati na kvalitet života oboljelih. Klinički centar Crne Gore (KCCG) pridružuje se globalnoj inicijativi podizanja svijesti o ovom često neprepoznatom medicinskom problem i da pruži podršku svim pacijentima koji se bore sa ovim stanjem.

"Hiperhidroza, koja može biti primarna (kada nije uzrokovana drugim bolestima) ili sekundarna (kada je rezultat drugih medicinskih stanja), često ostaje nedovoljno prepoznata ili neprepoznata, iako može izazvati fizičke, emotivne i socijalne poteškoće. Osobe sa hiperhidrozom suočavaju se sa izazovima u svakodnevnom životu, jer pretjerano znojenje može biti neprijatno, pa čak i onesposobljavajuće", navodi se u saopštenju KCCG-a.

Direktorica Klinike za dermatovenerologiju Nataša Vukotić Đuričanin, specijalista dermatovenerologije, kazala je da hiperhidroza predstavlja hronični poremećaj regulacije znojenja, obilježen patološki pojačanom i često nekontrolisanom produkcijom znoja koja prevazilazi fiziološke potrebe organizma za termoregulacijom.

“Klinički se najčešće manifestuje lokalizovano, pretežno u predjelu dlanova, tabana, aksilarnih regija i lica, sa jasnom predominacijom primarne forme koja se obično javlja u mlađoj životnoj dobi i ima dugotrajan, recidivirajući tok. Patofiziološki mehanizam podrazumijeva disfunkciju autonomnog nervnog sistema, sa povećanom aktivacijom holinergičkih receptora endokrinih znojnih žlijezda”, pojasnila je Vukotić Đuričanin.

Ona je saopštila da sa dermatološkog stanovišta, dijagnostički pristup zasniva se prije svega na detaljnoj kliničkoj procjeni distribucije i intenziteta znojenja, uz primjenu validiranih vizuelnih skala i funkcionalnih testova u cilju objektivizacije simptoma. Terapija podrazumijeva primjenu topikalnih preparata na bazi aluminijum-hlorida i savremenih topikalnih antimuskarinskih agenasa, preko jontoforeze, primjene botulinum toksina i sistemskih antiholinergika kod izraženijih slučajeva.

“Iako benigno stanje sa aspekta vitalne prognoze, hiperhidroza može značajno narušiti kvalitet života, utičući na estetsko, funkcionalno i psihosocijalno funkcionisanje oboljelih. Stoga je neophodan individualizovan i holistički pristup liječenju, uz adekvatnu edukaciju pacijenata o dostupnim terapijskim opcijama, očekivanim efektima i mogućim neželjenim ishodima terapije”, zaključila je Vukotić Đuričanin.

Medicinski direktor KCCG Đorđije Krnjević, internista-endokrinolog, navodi da ova tercijarna zdravstvena ustanova od nacionalnog značaja, dosljedno djeluje u službi građana, obezbjeđujući sveobuhvatnu dijagnostiku, liječenje i multidisciplinarni pristup u cilju očuvanja i unaprjeđenja zdravlja stanovništva.

“Generalizovana hiperhidroza je stanje prekomjernog znojenja koje zahvata cijelo tijelo i javlja se i danju i noću. Dok se primarna forma najčešće javlja u mlađoj populaciji i manifestuje lokalizovano, sekundarna hiperhidroza, od posebnog značaja u endokrinološkoj praksi, može biti klinička manifestacija hormonskih disbalansa, uključujući tiroidne disbalanse (prvenstveno pojačana funkcija štitaste žlijezde), zatim disregulaciju glikemije, poremećaja funkcije nadbubrežne žlijezde i hipofize. Takođe hiperhidroza se javlaj i u određenim fiziološkim stanjima koja se opet tiču hormonskog disbalansa a to su prvenstveno trudnoća i menopauza. Endokrinološki pristup u procjeni oboljelih podrazumijeva detaljnu anamnezu i sveobuhvatnu kliničku evaluaciju sa ciljem identifikovanja simptoma koji mogu ukazivati na sistemsku etiologiju. Dijagnostički proces je usmjeren na isključivanje najčešćih endokrinih uzroka pojačanog znojenja. Terapijski pristup sekundarnoj hiperhidrozi zasniva se primarno na liječenju osnovnog endokrinološkog poremećaja”, rekao je Krnjević.

Kako ističe, kontinuirana edukacija, praćenje savremenih preporuka i stručno usavršavanje zaposlenih predstavljaju osnovne principe na kojima KCCG gradi svoj profesionalni integritet i povjerenje građana.

Načelnik Operacionog bloka, Marinko Punović, specijalista opšte; plastične, rekonstruktivne i estetske hirurgije, je kazao da iako inicijalni tretman pripada dermatološkoj praksi i uključuje konzervativne metode liječenja, određeni broj pacijenata ne postiže adekvatnu kontrolu simptoma uprkos optimalnoj farmakološkoj i lokalnoj terapiji. U takvim slučajevima razmatraju se hirurške procedure.

“Sa stanovišta plastične hirurgije, danas se primjenjuje nehirurški inovativni tretman botulin toksinom regije aksile i dlanova. Kod odabranih pacijenata, uz saradnju sa torakalnim hirurgom, može se razmatrati i simpatektomija kao radikalniji pristup, imajući u vidu mogućnost kompenzatornog znojenja i drugih komplikacija. Korektna procjena kandidata, detaljna preoperativna informacija o očekivanjima i mogućim rizicima, kao i timska saradnja sa dermatologom i drugim specijalistima, predstavljaju osnov za postizanje optimalnih rezultata kod osoba sa teškim oblikom ove bolesti”; zaključio je Paunović.

Direktor Klinike za psihijatriju “dr Dušan Kosović”, Aleksandar Popović, specijalista psihijatrije, kazao je da je hiperhidroza hronično stanje čiji uticaj prevazilazi fizičke simptome i značajno se odražava na emocionalno i socijalno funkcionisanje pacijenata. Osobe sa ovim poremećajem često razvijaju izraženu anksioznost, smanjeno samopouzdanje, izbjegavanje socijalnih situacija i profesionalnih kontakata, što može rezultirati povlačenjem, depresivnim simptomima i značajno narušiti kvalitet života.

“Psihološki teret bolesti posebno je izražen kod mladih, gdje neprepoznata i neliječena hiperhidroza može dovesti do dugoročnih emocionalnih poteškoća i narušenog socijalnog razvoja. Psihijatrijska evaluacija je opravdana u slučajevima gdje se uoče znaci anksioznosti, paničnog odgovora, socijalne fobije ili depresivnih smetnji. U okviru multidisciplinarnog pristupa, intervencija psihijatra, edukacija pacijenta, podrška u razvoju strategija prevazilaženja, a po potrebi i farmakoterapija, mogu imati ključnu ulogu u ukupnom ishodu liječenja i poboljšanju kvaliteta života”, zaključio je Popović.

Glavna zgrada KCCG večeras će biti osvijetljena svijetlo plavom bojom u znak podrške osobama sa hiperhidrozom.