M.V.

Evropski sud: Atlas grupa i Crna Gora da se dogovore o licenci za dvije banke

Evropski sud za ljudska prava u Strazburu prihvatio je zahtjev Atlas grupe protiv Crne Gore, upućen zbog oduzimanja licenci za dvije banka – „Invest banke Montenegro“ i „Atlas banke“, uz procjenu da su sudovi u Crnoj Gori povrijedili pravo tužioca, Atlas grupe, pred svim državnim insitucijama kojima se obraćao u zahtjevu protiv države Crne Gore. U obrazloženju odluke Evropskog suda, objavljenom na njihovom zvaničnom sajtu, pozivaju se dvije strane u sporu na mirno rješavanje spora, odnosno da se stranke dogovaraju.

Kako prenosi A plus portal,  Evropski sud za ljudska prava, kao međunarodni sud Savjeta Evrope koji tumači Evropsku konvenciju o ljudskim pravima, razmatra zahtjeve u kojima se tvrdi da je država ugovornica prekršila jedno ili više ljudskih prava navedenih u konvenciji ili njenim fakultativnim protokolima čiji je potpisnik država članica.

Pošto je prethodno odbijeno pet zahtjeva Atlas grupe protiv Crne Gore, koje je u njeno ime redovno podnosio advokat Milovan Milošević iz Podgorice, Evropski sud za ljudska prava sada je po prvi put uzeo u razmatranje zahtjev kompanije Duška Kneževića – “Zahtjev br. 16762/24 ATLAS GRUPA protiv Crne Gore”.

U objašnjenju “predmeta slučaja”, navodi se da “zahtjevi se odnose na navodni nedostatak pristupa sudu, s obzirom na to da su Upravni sud i Vrhovni sud odbili da ispitaju po suštini tužbe dvije kompanije podnosioca zahtjeva”.

“Duško Knežević bio je jedini osnivač i vlasnik dvije kompanije podnosioca zahteva, koje su bile akcionari banaka „Invest banka Montenegro“ i „Atlas banka. 

U decembru 2018. godine dvije banke su stavljene pod privremenu upravu i imenovani su privremeni upravnici. U januaru 2019. godine Centralna banka Crne Gore je oduzela licencu, otvorila postupak insolvencije (obustavljanje plaćanja obaveza) i imenovala stečajnog upravnika u vezi sa „Invest bankom Montenegro“. Kompanije podnosioci zahtjeva, kao i druga pravna lica koja je osnovao i u vlasništvu Duška Kneževića i same banke, podnijele su tužbe protiv oduzimanja dozvole i pokretanja postupka insolvencije u vezi sa „Invest bankom Montenegro“, kao i uvođenja privremene uprave u „Atlas banku“.

Između 10. marta i 11. juna 2020. godine, Upravni sud je odbacio tužbe, utvrdivši da akcionari nemaju pravo da osporavaju odluke koje se odnose na banke, koje su bile odvojena pravna lica, bez obzira na procenat njihovih akcija i bez obzira na to da li su djelovali odvojeno ili zajedno. Takođe je odbacio tužbe banaka kao podnijete od strane neovlašćenog lica, s obzirom na to da njihov zakonski zastupnik nije bio ovlašćen da postupa od strane privremenog/stečajnog upravnika.

Između 9. aprila i 17. septembra 2020. godine, Vrhovni sud je potvrdio ove odluke i u svih šest slučajeva utvrdio da samo privremeni upravnik može da se žali na odluku kojom se uvodi privremena uprava.

Kompanije podnosioci zahtjeva podnijele su ukupno tri ustavne žalbe, žaleći se, u suštini, na nedostatak pristupa sudu. U trećoj ustavnoj žalbi, takođe su navele da predmet njihovog zahtjeva nije bilo uvođenje privremene uprave, već oduzimanje dozvole „Invest banci Montenegro“.

Između 30. novembra 2023. i 10. aprila 2024. godine, Ustavni sud je odbacio ustavne žalbe kompanija podnosilaca zahtjeva. Te odluke su dostavljene kompanijama podnosiocima zahtjeva između 13. februara i 2. jula 2024. godine.