M.M.Lj.

UN: Crna Gora mora da se suprotstavi govoru mržnje

Crna Gora nije izuzetak kada je u pitanju govor mržnje, zato Ujedinjene nacije upozoravaju na  odgovornost političara i javnih ličnosti da se bore protiv njega.  Povodom Meeđunarodnog dana protiv govora mržnje, ističu da seksistički i mizogini narativi, koji se kreću od stereotipa do onlajn uznemiravanja, učvršćuju patrijarhalne norme, podrivaju društvenu koheziju i podstiču diskriminaciju, često ostajući nekažnjeni pod izgovorom humora ili tradicije

Podsjećaju da je tokom svoje nedavne posjete, visoki komesar UN-a za ljudska prava izrazio je zabrinutost zbog govora mržnje u zemlji, ističući posebnu odgovornost političara i javnih ličnosti da se bore protiv njega.

“Prema nacionalno reprezentativnom istraživanju koje je agencija IPSOS sprovela u decembru 2024. za potrebe UN u Crnoj Gori, čak 93% ispitanika primjećuje govor mržnje u svojoj okolini. Istovremeno, oko 80% mladih uzrasta 14-19 godina vjeruje da može prepoznati govor mržnje, dok tek mali broj njih ne uspijeva jasno da ga razlikuje od slobode izražavanja”, navodi se u saopštenju.

Kako je pokazalo istraživanje, govor mržnje često je usmjeren prema političkim protivnicima, a naročito su pogođene ranjive grupe među kojima su LGBTIQ+ osobe, Romi, migranti, izbjeglice, tražioci azila ali i oni iz nižeg socio-ekonomskog položaja.

“Među primarnim metama su žene, posebno one u javnom životu, kao što su novinarke, političarke i braniteljke ljudskih prava”, navodi se u saopštenju.

Istraživanja UNDP-a pokazuju da je 7 od 10 političarki u Crnoj Gori doživjelo neki oblik nasilja.

“Seksistički i mizogini narativi, koji se kreću od stereotipa do onlajn uznemiravanja, učvršćuju patrijarhalne norme, podrivaju društvenu koheziju i podstiču diskriminaciju, često ostajući nekažnjeni pod izgovorom humora ili tradicije”, kazali su iz UN.

Zato imaju poruku.

"Ne smijemo tretirati govor mržnje kao marginalno pitanje – to je direktna prijetnja društvenoj koheziji i demokratskom dijalogu," rekao je Diego Sorilja, rezidentni koordinator UN u Crnoj Gori.

"Sistem UN je ujedinjen u podršci nacionalnim institucijama, medijima i civilnom društvu u jačanju kulture poštovanja i inkluzije", dodao je on .

 Sorilja je naglasio da UN pruža podršku zemlji u borbi protiv govora mržnje kroz koordinisane napore više agencija UN uključujući UNDP, UNESCO, UNICEF, OHCHR, IOM, UNHCR.

“Tim UN u zemlji podržava jačanje društvene kohezije u zemlji kroz širok spektar inicijativa, uključujući podsticanje dijaloga u zajednici, unapređenje medijske pismenosti i suzbijanje dezinformacija, promociju rodno osjetljivih politika i uvođenje socio-emocionalnog učenja”, navodi se u saopštenju.

UN takođe podržava rad Zaštitnika ljudskih prava i sloboda, laboratoriju za inovacije u oblasti društvene kohezije i integraciju izbjeglica i osoba bez državljanstva u lokalne zajednice.

Na Međunarodni dan borbe protiv govora mržnje, Ujedinjene nacije u Crnoj Gori ističu važnost suzbijanja ove rastuće prijetnje.

“Govor mržnje je više od uvredljivog jezika. To je opasan alat za širenje neprijateljstva i može dovesti do nasilja, zločina, pa čak i genocida”, navodi se u saopštenju.

Iako mržnja nije nova pojava, kažu iz UN, njen obim i uticaj značajno su se uvećali sa novim komunikacionim tehnologijama, posebno sa razvojem vještačke inteligencije, koja predstavlja rizik ukoliko nije regulisana u skladu sa ljudskim pravima.

“Zato je ovogodišnji Međunarodni dan borbe protiv govora mržnje fokusiran na vještačku inteligenciju – snažan alat koji, zavisno od načina upotrebe, može biti iskorišten i za širenje govora mržnje, ali i za njegovo prepoznavanje, sprečavanje i suzbijanje”, navode iz UN-a.

Danas, 18. juna, na Međunarodni dan borbe protiv govora mržnje, Ujedinjene nacije pozivaju sve aktere u Crnoj Gori na odlučnu akciju za sprečavanje govora mržnje kroz obrazovanje, dijalog, inkluziju i poštovanje ljudskih prava.