А.М. [ RTS/Guardian ]

ZBOG ZLOČINA

Astronomi žele da izbrišu trag Magelana u zvijezdama

Vjekovima već prezime Fernanda Magelana bilo je upisano u zvijezde. Dvije galaksije u Mliječnom putu nazvane su Veliki i Mali Magelanovi oblaci. Sada, međutim, naučnici žele da izbrišu ime portugalskog moreplovca iz astronomskih mapa.

Mnogi iz astronomske zajednice navode da je Magelan bio ubica koji je porobljavao domorodačko stanovništvo i spaljivao njihove domove tokom ekspedicije koja je prva oplovila Zemlju. Zbog toga se insistira da mu je nepravedno ukazana čast time što dvije galaksije nose njegovo prezime.

„Magelan je počinio jezive zločine. U današnjem Guamu i Filipinima, on i njegovi ljudi su spaljivali sela i ubijali njihove stanovnike“, kaže astronom Mia de los Rejes sa koledža Amherst u Masačusetsu.

Magelan je predvodio špansku ekspediciju 1519. godine – prvu evropsku ekspediciju koja je prešla Tihi okean, a onda 1522. i oplovila Zemlju. Moreplovac je poginuo godinu dana prije toga u bici sa domorodačkim stanovništvom na Filipinima.

U članku sa magazin APS Physics, Rejes poziva Međunarodnu astronomsku uniju (tijelo zaduženo za imenovanje astronomskih objekata) da preimenuje Magelanove oblake.

„Zajedno sa mnogim drugim astronomima vjerujem da astronomski objekti ne treba da budu nazvani po Magelanu ili bilo kome drugom sa nasilnim kolonijalističkim nasleđem“, ističe Rejes.

Osim toga, profesor Dejvid Hog sa Univerziteta u Njujorku navodi i da nisu samo Magelanovi postupci razlog zbog kog dvije galaksije ne treba da nose njegovo prezime.

„Primarni problem je što on ni na koji način nije doprinio njihovom otkrivanju“, napisao je Hog za sajt Space.

Posebno kada se ima u vidu da su domorodački narodi južne hemisfere jasno videli ove objekte i imali sopstvena imena za njih. Zapravo, tek su krajem 19. vijeka galaksije ponijele prezime moreplovca.