А.М. [ RTS ]

MAJKL HOČELA

Šta sa viškom ugljen-dioksida?

Neuspjeh čovječanstva da uspješno i odlučno ublaži klimatske promjene primorava naučnike da ispitaju malo dramatičnije pristupe, poput đubrenja okeana kako bi zarobili višak ugljen-dioksida iz atmosfere.

„U ovom trenutku, vrijeme je ključno“, kaže naučnik Majkl Hočela iz Pacifičke sjeverozapadne nacionalne laboratorije pri američkom ministarstvu za energiju.

„Kako bismo se izborili sa rastućim temperaturama, moramo da smanjimo nivo ugljen-dioksida na globalnom nivou. Proučavajući sve opcije, uključujući i korišćenje okeana kao svojevrsnog odvoda, daje nam najveće šanse da ohladimo planetu“, ističe Hočela.

Fitoplanktoni, mikroorganizmi koji žive na površini okeana i vrše fotosintezu, jedna su od glavnih komponenti prirodnog ciklusa ugljen-dioksida i zahvaljujući njima velike količine tog gasa završavaju u dubinama okeana.

Tim sitnim organizmima potrebni su minerali, poput gvožđa, da bi rasli i širili se, a problem je što ih na površini nema dovoljno da bi više fitoplanktona moglo da se razvije.

Kao što đubrivo može da pomogne u razvoju biljaka na kopnu, isto bi teoretski moglo da pomogne planktonima koji plutaju na površini mora.

Kitovi su nekada svojim izmetom obavljali najveći deo prirodnog đubrenja okeana, obezbjeđujući planktone hranjivim supstancama do kojih bi u protivnom teško došli.

Prije nego što je industrijsko izlovljavanje kitova drastično umanjilo populaciju, kitovi su pomagali u uklanjanju dva miliona tona ugljen-dioksida godišnje. Sada se kroz ovaj proces ukloni tek 200.000 tona.

Vještačkim dodavanjem nedostajućeg đubriva mogli bi da budu stimulisani mikrobi da rastu i reproduciraju se i izvlače još više ugljen-dioksida iz vazduha i nakon svoje smrti ga nose na dno.

Pošto u većim rastvorivim količinama ove hranjive supstance ne ostaju dovoljno dugo na površini da bi fitoplanktoni uspjeli da ih iskoriste, naučnici su se okrenuli nanočesticama.

Nanočestice, poput gvožđe-oksida i gvožđe oksid-hidrokisa su prirodna okeanska đubriva koja dolaze iz vulkanskog pepela i sedimenata.

„Ideja je da pojačamo postojeće procese. Ljudi dodaju đubriva na kopnu da pomognu rast usjeva. Mogli bismo na odgovoran način da đubrimo okeane“, ističe Hočela.