PAUZA DVIJE GODINE

CERN ponovo pokreće Veliki hadronski sudarač

Nakon pauze od dvije godine, najveći akcelerator čestica na svijetu, Veliki hadronski sudarač (LHC) spreman je da ponovo počne da radi, saopstila je u četvrtak kasno Evropska organizacija za nuklearna istraživanja (CERN).

Timovi naučnika završavaju posljednje testove, pošto su 31. marta riješili problem koji je odlagao početak rada akceleratora. Ubrzavanje prvih snopova čestica moglo bi da počne između subote i ponedjeljka, navodi se u saopštenju.
 
"Uvjereni smo da smo sposobni da ponovo pokrenemo mašinu tokom vikenda, s obzirom da su svi dosadašnji testovi bili uspješni" izjavio je direktor za akceleratore i tehnologiju u CERN-u Frederik Bordri.
 
Kada Veliki hadronski sudarač i cijeli lanac ubrzavanja čestica budu u pogonu, operateri će raditi u kontrolnoj sobi u smjenama od 24 sata dnevno. Oni će, čim bude dato zeleno svjetlo, pokušati u LHC-u da usmjere u oba pravca snopove čestica s injekcionom energijom od 450 gigaelektronvolta (GEV).
 
Proces sudaranja čestica pri energiji od 13 teraelektronvolta (TEV) mogao bi da počne već u junu, navodi se u saopštenju CERN-a.
 
Veliki hadronski sudarač čestica nalazi se u 27 kilometara dugom podzemnom tunelu nedaleko od Ženeve, na švajcarsko-francuskoj granici.
 
Tokom prvog trogodišnjeg perioda funkcioniranja, akcelerator je korišćen za otkriće subatomske čestice o čijem postojanju se dugo teoretisalo, poznate kao Higsov bozon, bez koje čestice ne bi mogle da se drže zajedno, i bez koje ne bi bilo materije.
 
Rad akceleratora je obustavljen u februaru 2013. godine zbog čišćenja i remonta.