A.J. [ RSE ]

Tramp: Indija i Pakistan dogovorili potpuni i trenutni prekid vatre

Američki predsjednik Donald Tramp objavio je da su se Indija i Pakistan dogovorili o "potpunom i trenutnom prekidu vatre", nakon "duge noći razgovora" uz posredovanje SAD-a, piše Radio Slobodna Evropa (RSE).

U objavi na mreži Truth Social Trump je pohvalio obje zemlje zbog korišćenja "zdravog razuma i velike inteligencije".

Pakistanski ministar vanjskih poslova Ishaq Dar potvrdio je odmah Trampovu objavu o prekidu vatre, u sukobu koji je nastao nakon napada u indijskom Kašmiru prije dvije sedmice u kojem je ubijeno 26 hinduističkih turista.

"Pakistan i Indija su se dogovorili o prekidu vatre s trenutnim efektom. Pakistan je oduvijek težio miru i sigurnosti u regiji, bez ugrožavanja svog suvereniteta i teritorijalnog integriteta", naveo je Ishaq Dar.

Indijski ministar vanjskih poslova Vikram Misri takođe je potvrdio da je generalni direktor vojnih operacija za Pakistan 10. maja poslijepodne pozvao svog indijskog kolegu i da su se dvije strane složile da će obje strane prestati s bilo kakvom pucnjavom na kopnu, u zraku i s mora.

Američki državni sekretar Marco Rubio takođe je na mreži X potvrdio primirje između Indije i Pakistana, navodeći da je u proteklih 48 sati razgovarao s visokim indijskim i pakistanskim zvaničnicima, te da su u razgovori uključivali američkog potpredsjednika J.D. Vancea, premijere Indije i Paksistana, Narendru Modija i Shehbaza Sharifa.

"Zadovoljstvo mi je objaviti da su vlade Indije i Pakistana pristale na trenutni prekid vatre i početak razgovora o širokom spektru pitanja na neutralnom mjestu", napisao je.

"Pohvaljujemo premijere Modija i Sharifa za njihovu mudrost, razboritosti i državništvo u odabiru puta mira", naveo je Rubio koji je od kraja aprila vodio redovne razgovore s pakistanskim premijerom Shehbazom Sharifom i indijskim ministrom vanjskih poslova Subrahmanyamom Jaishankarom.

Tramp je ranije ove sedmice rekao da su rastuće tenzije sramota i da želi da se zaustave.

Dogovor o prekidu vatre uslijedio je nakon što su dvije susjedne države s nuklearnim oružjem nastavile i 10. maja od jutarnjih sati razmjenjivati napade, u kojim je od 7. maja poginulo oko 50 civila.

Pakistan je 10. maja izveo napade na Indiju poslije indijskog ispaljivanja raketa na pakistanske vazdušne baze. Pakistanski sigurnosni izvori rekli su za Radio Mashaal, program Radija Slobodna Evropa (RSE) da je operacija imala kodni naziv Bunyanun Marsoos, arapsku riječ preuzetu iz ajeta u Kur'anu koja znači čvrsti stub.

Indijska vojska je saopštila da je Pakistan izveo napade dronovima na nekoliko tačaka duž njegove zapadne granice. Istovremeno, dvije eksplozije odjeknule su ujutro u Islamabadu i Ravalpindiju, gdje se nalaze sjedišta generalštaba i obavještajne službe.

Pakistanska Međuslužba za odnose s javnošću (ISPR) saopštila je da je uništeno skladište koje je korišteno za skladištenje indijskih projektila Brahmos. Vojska je saopštila da su se dogodili i napadi na nekoliko drugih lokacija, uključujući aerodrom Pathankot i bazu vazdušnih snaga Udhampur. Pakistan je takođe saopštio da je ispalio projektile Fatah 1 na dvije indijske vazdušne baze.

Indijska vojska nazvala je pakistanske postupke neprihvatljivim.

"Pakistanska očigledna eskalacija napada dronovima i drugom municijom nastavlja se duž naših zapadnih granica. U jednom takvom incidentu, danas oko 5 sati ujutro, više neprijateljskih naoružanih dronova uočeno je kako lete iznad Khasa Cantta, Amritsar", saopštila je vojska na mreži X.

Novi napadi počeli su nekoliko sati nakon što je ministar vanjskih poslova Saudijske Arabije napustio Pakistan. Adel Al-Jubeir bio je u Islamabadu kako bi se sastao sa Sharifom, navodi se u saopštenju. Posjetio je Indiju prije nego što je sletio u Islamabad 9. maja na razgovore s pakistanskim liderima.

Pakistan je ranije saopštio da su rakete, koje je očigledno ispalila Indija, pale na različite lokacije u Pakistanu. Jedna od raketa pogodila je vazdušnu bazu Noor Khan u gradu Rawalpindi. Ta baza je mjesto gdje se nalazi vojno sjedište i udaljena je manje od 30 kilometara od ključnih zgrada, uključujući predsjedničku kuću, Parlament i kuću premijera, u glavnom pakistanskom gradu Islamabadu.

Fahim Ahmad, stanovnik grada Rawalpindija, koji živi u blizini vazdušne baze Noor Khan, rekao je za Radio Mashaal da je vidio objekt koji je izbačen iz vazduha i pao u blizini baze. On je naveo da su se oglasile sirene za uzbunu, što je pojačalo strahove od velike eskalacije samo nekoliko dana nakon što su indijski vazdušni napadi odnijeli više života u Pakistanu, što je navelo Sharifa da obeća odmazdu.

Govoreći na brzo organiziranoj konferenciji za novinare ubrzo nakon što su rakete ispaljene na Pakistan kasno 9. maja, generalni direktor ISPR-a, general-pukovnik Ahmad Sharif, rekao je da je napad Indije usmjeren na avio bazu Noor Khan spriječen.

Dvije druge rakete ispaljene su na dvije druge vazdušne baze - Murid i Shorkot - rekao je. Sharif je tvrdio da je Indija ispalila i neke rakete u Afganistanu.

Eksplozija je prijavljena u gradu Peshawaru u ranim jutarnjim satima 10. maja, javo je dopisnik Radija Mashaal Wasim Sajjad.

"Probudio nas je zvuk eksplozije oko 3:00 ujutro (po lokalnom vremenu), nakon čega je uslijedila pucnjava sa zemlje", rekao je Sajjad. "Vidjeli smo svjetla kako idu od zemlje prema nebu sa zvukovima pucnjave koja je trajala skoro sat vremena."

Tenzije između nuklearno naoružanih rivala porasle su od napada na popularno turističko mjesto u Kašmiru, koji je pod kontrolom Indije, 22. aprila u kojem je ubijeno 26 civila, uglavnom hinduističkih indijskih turista. New Delhi je okrivio Pakistan za podršku napadu, što Islamabad odbacuje.

Grupa sedam zemalja je 9. maja pozvala na maksimalnu suzdržanost i od Indije i od Pakistana i pozvala ih na direktan dijalog.

Ministri vanjskih poslova Velike Britanije, Kanade, Francuske, Njemačke, Italije, Japana, Sjedinjenih Američkih Država i Evropske unije rekli su da "snažno osuđuju" smrtonosni napad na turiste u indijskom Kašmiru 22. aprila i "pozivaju na maksimalnu suzdržanost i od Indije i od Pakistana".

Kina je takođe apelovala na Indiju i Pakistan, dvije susjedne nuklearne sile, da izbjegnu zaoštravanje.

Indijske i pakistanske snage su 7. maja razmijenile artiljerijsku vatru nakon što su indijski vazdušni napadi odnijeli više života. Obje strane su izvjestile o nekoliko smrtnih slučajeva u granatiranju. Pakistan je takođe tvrdio da je oborio nekoliko indijskih aviona.

Indijske snage su 6. maja pogodile ciljeve širom pakistanskog Kašmira i pakistanske provincije Pundžab.

Indija je saopštila da je izvela "precizne napade" protiv "terorista" nakon napada u indijskom Kašmiru prije dvije sedmice u kojem je ubijeno 26 hinduističkih turista.

Indija je ranije saopštila da su dvojica od trojice osumnjičenih u tom napadu pakistanski državljani, ali nije navela nikakve detaljne dokaze. Pakistan je negirao da ima ikakve veze sa ubistvima.

Indija i Pakistan, koji su stekli nezavisnost od Britanije 1947. godine, vodili su tri opsežna rata 1948., 1965. i 1971. godine, te ograničeni sukob 1999. godine. Centralno pitanje ostaje Kašmirska dolina, koju Indija smatra svojim sastavnim dijelom, dok Pakistan to vidi kao "nedovršenu agendu podjele" Indijskog potkontinenta.

Kašmir je podijeljen između tri susjedne zemlje s nuklearnim oružjem, pri čemu Indija kontroliše oko 45 posto, Pakistan oko 35 posto, a Kina - nakon kratkog rata s Indijom 1962. godine - okupira preostalih 20 posto.