A.J. [ Beta ]

u nedelju, 12. maja

Izbori u Kataloniji kao provjera snage separatističke opcije

U Kataloniji se u nedjelju, 12. maja održavaju regionalni parlamentarni izbori, koji se ujedno smatraju i testom koliku podršku među biračima uživaju separatističke snage u toj španskoj pokrajini.

Učešće na prevremenim izborima najavio je i bivši predsjednik Vlade Katalonije Karles Pućdemon, koji još od 2017. godine živi u egzilu, i koji bi stupanjem na špansko tlo rizikovao trenutno hapšenje.

Pućdemon je Španiju napuštio nakon što je za njim izdat nalog za hapšenje zbog organizovanja ilegalnog referenduma o otcjepljenju Katalonije 2017. godine.

Tek nakon što je ljevičarska španska vlada premijera Pedra Sančeza donijela za opoziciju sporni zakon o amnestiji, kojim je obuhvatila Pućdemona i stotine drugih pristalica katalonske nezavisnosti, dobio je mogućnost da učestvuje na izborima 12. maja. Međutim, za španske vlasti on je po slovu zakona bjegunac od pravde, piše agencija AP.

Na regionalnim izborima trenutno u svim anketama vodi kandidat upravo Sančesove socijalističke PSOE Savlvador Ila, ispred Pućdemona i njegove partije Zajedno za Kataloniju, i sadašnjeg pokrajinskog premijera Pere Aragonesa i njegove Republikanske Levice Katalonije (ERC).

Aragones je sazvao prevremene regionalne izbore nakon što vladajuća koalicija nije bila u stanju da donese novi budžet.

I Pućdemonova populistička partija Zajedno za Kataloniju i socijaldemokratska ERC zalažu se za nezavisnost Katalonije.

Ila je na regionalnim izborima 2021. osvojio najviše glasova ali nije uspio da spriječi da koalicija separatističkih partija, predvođena ERC, zadrži parlamentarnu većinu.

Na nepriznatom referendumu, 1. oktobra 2017. godine, za otcjepljenje se izjasnilo 92 odsto izašlih građana, ali je odziv bio svega 43 odsto upisanih birača.

Pokrajinu je uoči referenduma, nakon što ga je španski ustavni sud proglasio ilegalnim, zahvatio talas protesta i sukobi između policije i pristalica nezavisnosti.

Tadašnja konzervativna vlada u Madridu je raspustila pokrajinsku vladu i u Kataloniji uvela prinudnu upravu, a vodeći organizatori referenduma su osuđeni na dugogodišnje kazne zatvora.

Pućdemon je sa nekoliko svojih saradnika pobjegao iz Španije, i od tada uglavnom živio u Belgiji. Prije izvjesnopg vremena se iz Belgije preselio u jedno selo na jugu Francuske, tik uz granicu sa Španijom, gdje je već i održao nekoliko predizbornih mitinga za pristalice iz Katalonije.

Nove ankete pokazuju da se sada 50 odsto stanovnika Katalonije protivi nezavisnosti, a podržava je 42 odsto. U trenutku kada je Puždemon napustio Španiju, 2017. godine, za samostalnost je, prema tadašnjim anketama, bilo 49 odsto, a protiv 43 odsto građana.

Katalonija je jedna od 17 regionalnih autonomnih zajednica, kako se u Španiji nazivaju pokrajine. Kao i neke druge španske pokrajine, Katalonija im svoju specifičnu istoriju, kulturu i jezik koji se donekle razlikuje od španskog.