K. J. [ RSE ]

istraga

Lažne diplome: Izuzeta dokumentacija sa univerziteta u Mostaru

Državna agencija za istrage i zaštitu (SIPA) izuzima dokumentaciju sa više privatnih univerziteta u Mostaru, na jugu Bosne i Hercegovine, zbog navodnih nezakonitosti sa izdavanjima diploma.

Kako je 15. januara saopšteno iz Tužilaštva Bosne i Hercegovine, riječ je o nastavku akcije kodnog naziva "Klaster", usmjerenoj ka otkrivanju i procesuiranju navodnog nezakonitog izdavanja diploma na više privatnih fakulteta u BiH.

U ovoj akciji je od sredine februara prošle godine uhapšeno 11 osoba osumnjičenih za trgovinu univerzitetskim diplomama, među kojima su rektori, dekani i profesori na nekoliko privatnih univerziteta u Bosni i Hercegovini.

Državno tužilaštvo ih sumnjiči da su prodajom diploma stekli korist u iznosu od oko 600.000 maraka (oko 300.000 eura). Imena osumnjičenih još uvijek nisu zvanično objavljena.

Kako je ranije sapšeno iz Državne agencije za istrage i zaštitu (SIPA) akcija je do sada provedena na području Banjaluke, Bijeljine, Istočnog Sarajeva, Prijedora, Kozarske Dubice, Brčkog, Travnika i Mostara.

Sa devet univerziteta je oduzeto 75 studentskih dosjea, matične knjige, evidencije i druga dokumentacija.

Rad univerziteta nije pod nadzorom države, s obzirom na to da je oblast obrazovanja u nadležnosti entiteta Republika Srpska, deset kantona u Federaciji BiH, te Brčko distrikta, kao zasebne administrativne jedinice.

U Bosni i Hercegovini postoji 39 univerziteta koji imaju dozvolu za izvođenje nastave.

Osam su javni, dok su ostali univerziteti u privatnom vlasništvu.

Od početka prošle godine do 1. decembra, Tužilaštvo Crne Gore je pokrenulo istragu u 27 predmeta zbog sumnje u falsifikovane diplome.

Iz Ministarstva prosvjete, nauke i inovacija Portalu RTCG su saopštili da su prošle godine podnijeli 29 krivičnih prijava zbog sumnje u falsifikat inostranih diploma visokog obrazovanja, a 2024. godine su podnijeli dvije krivične prijave zbog sumnje u falsifikat inostranih diploma srednjeg obrazovanja. 

Profesorica na Univerzitetu Crne Gore Branka Bošnjak ranije je za RSE rekla da Ministarstvo prosvjete olako nostrifikuje sporne diplome.

Broj zahtjeva za nostrifikaciju drastično je porastao posljednjih godina.

"Alarmantno je stanje po pitanju falsifikovanih diploma ali i po pitanju mnogo raširenije pojave diplomiranog neznanja tj. kupljenih diploma, koje se produkuju u okruženju. Nadležni u Ministarstvu olako ih nostrifikuju, papirne formalnosti su zadovoljene iako im je jasno da je sadržina čista laž", navela je ona ranije.

Tada je kazala da je pokrenuta istraga protiv Nezavisnog univerziteta Banjaluka, Univerziteta za poslovne studije u istom gradu, Evropskog univerziteta u Brčkom, Univerziteta u Travniku, Internacionalnog univerziteta Travnik, kao i Visoke škole za primijenjene i pravne nauke Prometej iz Banjaluke.

"A i u Srbiji se već sve glasnije dovode u pitanje neke obrazovne ustanove", kazala je Bošnjak početkom decembra prošle godine.