P.R. [ Beta ]

Savjet Evrope

"Crna Gora mora zaustaviti centralizaciju vlasti"

Kongres lokalnih i regionalnih vlasti Savjeta Evrope je pozvao Crnu Goru da nastavi decentralizaciju, sprovede reformu lokalne samouprave i da poboljša procedure odlučivanja posebno u vezi s finansijskim pitanjima, uz obezbjeđivanje adekvatnih sredstava za opštine.

U preporuci zasnovanoj na izvještaju Kemala Baša (Turska, L, EPP/CCE) i Serena Šumahera (Njemačka, R, SOC/G/PD) poslije njihove posjete Crnoj Gori 2023. radi praćenja primjene Evropske povelje o lokalnoj samoupravi, navodi se da je Crna Gora donijela strateška dokumenta o reformi javne uprave, s fokusom na decentralizaciju i digitalizaciju, kao što je Strategija reforme javne uprave 2022-2026.

U izvještaju je pozdravljeno korišćenje manjinskih jezika u javnim službama u opština gdje većina stanovništva pripada etničkim manjinama, a pozdravljeno je i pravo dato Uniji opština Crne Gore da se direktno obrati Ustavnom sudu.

Međutim, izvještači su izrazili zabrinutost zbog opšteg trenda prema recentralizaciji lokalnih nadležnosti, uključujući prostorno planiranje, i ograničene finansijske autonomije na lokalnom nivou.

Manjim opštinama su nedostajale finansije za rad, dok je udio prihoda većine opština od poreza smanjen od donošenja Zakona o porezu na lični dohodak 2021. što je bio program stranke "Evropa sad".

Uz to opštine moraju dobiti odobrenje centralne vlasti za obavljanje nekih svojih funkcija i zbog prekomjerne regulacije nadležnosti imaju malo prostora da zadovolje lokalne potrebe, uz značajne nedostatke u procesu odlučivanja, uključujući finansijska pitanja i promjene granica opština.

Kongres je pozvao Crnu Goru da nastavi rad na decentralizaciji i sprovede proglašenu reformu lokalne samouprave u konsultaciji sa opštinama i Unijom opština Crne Gore. Lokalne vlasti bi trebalo da o svim pitanjima koja ih se tiču budu konsultovane sistematski i efikasno, posebno putem Unije opština.

Izvještači su predložili jačanje lokalne fiskalne autonomije, obezbjeđivanje da zadaci dolaze sa odgovarajućim resursima i osiguravanje da lokalne vlasti mogu da rade bez odobrenja ministarstva.