TVCG [ I. P. ]

AMANDMANI NA IZVJEŠTAJ EP

"Odlučnost nove Vlade mogla bi ubrzati reformski proces"

Poslanici Evropskog parlamenta u usaglašenim amandmanima na Izvještaj o Crnoj Gori evidentirali su najnovija dešavanja u našoj zemlji. Evropski parlament (EP) pozdravlja formiranje nove manjinske vlade sastavljene od proevropskih partija, što je posebno značajno u svjetlu nedavne ruske invazije u Ukrajini i kontinuiranog uticaja proruskih političkih partija i narativa u zemlji, navodi se u usaglašenim amandmana na Izvještaj Evropskog parlamenta o Crnoj Gori u koje je TVCG imala uvid.

U amandmanima koji su postali dio izvještaja koji je usvojen ove sedmice na vanjskopolitičkom odboru (AFET) pozdravljen je i izbor nove predsjednice Parlamenta i poziva se na imenovanje kopredsjedavajućeg POSP-a EU i Crne Gore što je prije moguće.

Parlament vjeruje da bi “politička odlučnost nove vlade mogla pomoći da se ubrza prijeko potrebni reformski proces odražavajući kako rad na evropskim vrijednostima, tako i ogromnu volju građana Crne Gore da se pridruže Evropskoj uniji”.

Intenziviran rad u pregovaračkoj strukturi

Poslanici u usaglašenim amandmanima napominju da se rad intenzivirao nakon dugo očekivanog završetka imenovanja u administrativnim strukturama u oblasti vladavine prava, izražavajući žaljenje što su ključne pozicije u pregovaračkim strukturama dugo ostale upražnjene.

Takođe, poslanici pozivaju vlasti da što prije ponovo uspostave potpuno funkcionalnu pregovaračku strukturu.

Napominju i da zakašnjelo imenovanje ključnih pregovarača i šefova radnih grupa mora biti praćeno drugim koracima kako bi se proces pridruživanja održao kao politički prioritet.

Oduzeti imovinu sankcionisanih Rusa

Parlamentarci su podzravili usklađenost Crne Gore sa vanjskom politikim EU, uključujući i osudu ruske invazije na Ukrajinu i punu podršku najnovijim sankcijama EU protiv Rusije, uključujući zabranu prelijetanja vazdušnog prostora ruskim avionima i pristup aerodromima, zabranu transakcija sa Centralnom bankom Rusije i zabranu ruskih propagandnih medija – RT-Rusija danas i Sputnjika.

Evropski parlament podstiče Komisiju da razmotri ekonomsku i finansijsku pomoć EU za zemlje Zapadnog Balkana koje su se pridružile sankcijama EU protiv Rusije, u cilju ublažavanja posljedica nastale krize.

Međutim, kako Crna Gora ne bi postala sigurna zona za skrivanje imovine ruskih oligarha kojima prijete međunarodne sankcije, poslanici pozivaju crnogorske vlasti da oduzmu imovinu sankcionisanih lica.

Pozdravljena imenovanja u sudstvu

U usaglašenim amandmanima pozdravljaju se nedavna imenovanja u Vrhovnom i Apelacionom sudu , kao i izbor novih članova Tužilačkog savjeta, uključujući člana iz reda predstavnika nevladinih organizacija.

S druge strane, ostaje zabrinutost zbog ukupnog izostanka napretka u reformi pravosuđa, uključujući imenovanja u ključnim nezavisnim institucijama i pravosuđu, uključujući imenovanja novih sudija Ustavnog suda koja su i dalje na čekanju.

Pozdravljena je i odluka Skupštine, koja je usvojila izmijenjeni Zakon o lokalnoj samoupravi, koji predviđa da se lokalni izbori u 14 opština održe istog dana, ali se žali zbog nedavne odluke da se izbori u 12 opština ne raspišu na isti datum.

Poslanici su ponovili pozive kojima se Crna Gora ohrabruje da istovremeno održi lokalne izbore širom zemlje kako bi se unijela veća stabilnost demokratije, izbjegla stalna kampanja i ublažila napeta politička klima.

Zabrinutost zbog rasprostranjene korupcije

Poslanici su iskazali zabrinutost zbog rasprostranjene korupcije i pozivali Crnu Goru da pojača odgovor krivičnog pravosuđa na korupciju na visokom nivou i stvori uslove za pravosudne institucije i nezavisna tijela koja se bave korupcijom, uključujući Agenciju za borbu protiv korupcije i Specijalno tužilaštvo, da funkcionišu efikasno i slobodno od političkog uticaja, u skladu sa preporukama GRECO-a.

Takođe, crnogorske vlasti se pozivaju da pokrenu “temeljnu istragu o bilo kakvim nedjelima otkrivenim u Pandora papirima”.

Kao pozitivan primjer navodi se intervencija policije u Mojkovcu na suzbijanju trgovine cigaretama u Crnoj Gori i ponavlja da su potrebne dalje mjere u cilju suzbijanja šverca droge i cigareta u zemlji, posebno u Slobodnoj zoni Luke Bar.

Osnažiti nezavisnost medija

Poslanici EP podvlače značaj nezavisnosti crnogorskih medijskih regulatora i javnog servisa i pozivaju na dalje napore da se RTCG “transformiše u pravi javni servis i uopšte poboljša pristup informacijama”.

Osudili nasilje na Cetinju i miješanje Srbije

U amandmanima se osuđuju svi postupci nasilja tokom demonstracija na Cetinju u vezi sa inauguracijom Mitropolita crnogorsko-primorskog Srpske pravoslavne crkve, i osuđuje se srpsko miješanje u tom pogledu.

Eurozastupnici napominju da se strano uplitanje može pratiti i instrumentalizacijom vjerskih instituta, i osuđuju napore Rusije da iskoristi etničke tenzije na Zapadnom Balkanu u cilju “rasplamsavanja sukoba i podjele zajednica i širenja manipulativnih dezinformacija, koje bi mogle dovesti do destabilizacije cijelog regiona”.

Oprez zbog “Open Balkana” i zlatnih pasoša

U jednom od novih amandmana, poslanici izražavaju oprez prema inicijativi Open Balkan, koja ne obuhvata svih šest zemalja i naglašavaju da sva regionalna ekonomska saradnja na Zapadnom Balkanu treba da bude inkluzivna i prihvatljiva za svih šest zemalja, uspostavljajući saradnju na ravnopravnoj osnovi, uz jačanje daljeg usklađivanja sa standardima i evropskom pravnom tekovinom.

Parlament poziva Crnu Goru da odmah prekine šemu zlatnih pasoša i sa zabrinutošću primjećuje da je između decembra 2020. i 2022. godine gotovo 200 državljanstava dodijeljeno ruskim državljanima.

Ivan Mijanović, dopisnik RTCG iz Brisela