M.M.Lj. [ Izvor: Dnevni evropski servis ]

Na novim novčanicama eura Betoven, Da Vinči, Marija Kiri

Evropska centralna banka napravila je uži izbor motiva za buduću seriju novčanica eura, a motivi su morali da se odnose na ranije utvrđene teme "Evropska kultura: zajednički kulturni prostori" i "Rijeke i ptice: diverzitet znači otpornost", saopštila je 31. januara ECB.

Prva tema stavlja naglasak na zajedničke kulturne prostore i istaknute Evropljane, dok je druga tema posvećena raznolikosti i otpornosti i posvećenosti EU da zaštiti prirodu.

ECB je saopštila da se njena odluka temelji na inkluzivnoj proceduri i sugestijama  dvije multidisciplinarne grupe stručnjaka iz cijele EU i predlozima koje je u istraživanju javnog mnjenja izrazilo više od 365.000 građana EU.

Motivi koji su izabrani su u oblasti kulture Marija Kalas na novčanici od pet eura, Ludvig van Betoven na novčanici od deset eura, Marija Kiri na novčanici od 20 i Migel de Servantes, Leonardo da Vinči i Berta fon Sutner na apoenima od 50, 100, i 200 eura.

Na reversu tih novčanica biće takođe teme vezane za kulturu i umjetnost, poput uličnih performans umjetnika, učionica sa učiteljicom i učenicima, biblioteka, djeca i mladi koji se dive savremenoj uličnoj umjetnosti i trg natkriven drvećem sa puno odraslih i djece koji se šetaju, igraju, razgovaraju...

Među motivima izabranim za temu rijeke i ptice, apoen od pet eura prikazivaće planinski izvor ili pticu puzgavca na planinskom pejsažu, motivi za pet eura su vodopad i evntualno vodomari na rječnom jezeru, a novčanica od 20 eura prikazivaće koloniju ptica pčelarica na rječnoj obali. Alternativni motivi postoje i za novčanice od 50, 100 i 200 eura.

Za prvu će to biti rijeka koja krivuda i bijela roda koja leti preko takve rijeke. Za drugu rječno ušće i ptica sabljarka koja leti nisko iznad močvarnog tla i konačno morski pejsaž ili sjeverna blina koja leti nad visokim talasima okeana.

Na naličju tih novčanica biće Evropski parlament, sama ECB, Evropski sud pravde, Evropski savjet i Savjet EU, i Revizorski sud EU.

Banka će konkurs za konačni vizuelni izgled izabranih motivan raspisati ove godine i moći će da učestvuju likovni umjetnici i dizajneri iz cijele EU, a odluku o konačnom izgledu novčanica donijeće Upravni odbor ECB 2026. godine.

ECB u saopštenju navodi i da je jedan od njenih zadatak i da razvija nove serije novčanica uporedo sa ubrzanim razvojem zaštitnih tehnologija protiv falsifikovanja, ali i sve većih mogućnosti krivotvoritelja da dođu do informacija i materijala.

Pored bezbjednosnih, razlog je i smanjivanje negativnih posljedica koje novčanice eura tokom svog životnog ciklusa imaju na životnu sredinu, i postizanje veće prepoznatljivosti i inkluzivnosti za građane svih generacija, posebno za ranjive grupe, na primer slijepe i slabovide osobe.