M.L.B. [ Mina biznis ]

STUDIJA ZA NIKŠIĆ

Struja iz obnovljivih izvora moglo bi da ima 200.000 domaćinstava

Energija iz obnovljivih izvora sa održivih lokacija samo u Opštini Nikšić mogla bi da snabdijeva više od 200 hiljada crnogorskih domaćinstava, saopšteno je na predstavljanju rezultata studije Mapiranje potencijala solara i vjetra na teritoriji Opštine Nikšić.

Studija, koja je predstavljena danas u Podgorici, pokazala je da su ublažavanje negativnih posljedica klimatskih promjena i zadržavanje globalnog zagrijavanja na 1,5 stepeni Celzijusevih izazovi koji se nalaze pred cijelim svijetom.

“Prvi korak na tom putu je smanjenje emisija gasova sa efektom staklene bašte. Crna Gora se u tom pogledu već obavezala da će do 2030. godine povećati udio obnovljivih izvora energije na 50 odsto u svojoj bruto energetskoj potrošnji i da postepeno ukida upotrebu uglja”, navodi se u saopštenju.

Izradu studije koja je predstavljena u Podgorici, predvodile su organizacije Eko-tim i The Nature Conservancy u saradnji sa Opštinom Nikšić.

Studija je pokazala da ukoliko se pažljivo ne odredi prostor za energetsku tranziciju sa uglja na obnovljive izvore energije, u ovom slučaju solara i vjetra koji zahtijevaju značajan prostor, brz prelazak može proizvesti konflikte i nanijeti štetu ugroženoj prirodi i doprinijeti krizi biodiverziteta, ili pak ugroziti kulturne i društvene vrijednosti nekog područja.

Kako bi se izbjegli potencijalni konflikti, The Nature Conservancy je razvio pristup pametnog mapiranja, koji uključuje četiri koraka za pronalaženje optimalnih lokacija za razvoj vjetra i solara, sa najmanjim potencijalnim uticajem na prirodu i ljude.

Vodeći se ovakvim pristupom, u okviru studije su identifikovana područja sa najmanjim konfliktnim potencijalom, a istovremeno sa srednjim ili visokim razvojnim potencijalom, što je rezultiralo da ukupna održiva površina iznosi otprilike četiri kilometra kvadratna za vjetroenergiju i 50 kilometara kvadratnih za solarnu energiju.

Procjenjuje se da je potencijalni kapacitet oko 40 MW vjetra i impresivnih 2,7 GW solara.

“Zajedno, ova dva izvora mogla bi proizvesti oko 1,4 hiljade gigavat sati (GWh) električne energije, što je skoro vrijednost rekordne proizvodnje u termoelektrani Pljevlja 2020. godine, i što je samo po sebi činilo oko polovine ukupne električne energije proizvedene u Crnoj Gori u toj godini. Takođe, ovo bi pokrilo ukupnu potrošnju stambenog sektora u 2022. (1,38 hiljada GWh), koji čini 380 hiljada korisnika, uključujući preko 200 hiljada domaćinstava”, navodi se u saopštenju.

Diana Milev Čavor iz Eko-tima kazala je da je Nikšić, teritorijalno najveća opština, bila predmet njihove studije kojom Crnoj Gori žele da pomogne da uhvati korak sa zemljama Evropske unije od kojih se, u okviru REPowerEU plana, zahtjeva da što prije odrede takozvana područja za ubrzani razvoj obnovljivih izvora energije.

“Procjena do koje smo došli, da samo jedna trećina pogodnih lokacija može da zamjeni cjelokupnu proizvodnju TE Pljevlja, jasan je znak da su ovo podaci na kojima Crna Gora može razviti strategiju za svoju brzu i odgovornu zelenu tranziciju”, navela je Milev Čavor.

Igor Vejnović iz The Nature Conservancy kazao je da je rezultat tog pilot istraživanja potvrdio da Nikšić ima realan potencijal za razvoj niskokonfliktnih obnovljivih izvora energije.

“Studija se dalje može koristiti za utvrđivanje novih lokacija, kako od strane potencijalnih investitora, tako i od strane organa nadležnih za prostorno planiranje, zbog čega smo i omogućili da bude javno dostupan”, rekao je Vejnović.

On je naveo da su dokazali da je takav pristup izvodljiv, neophodan i pravovremen.

“Zato će naš naredni korak biti primjena iskustava stečenih kroz ovo pilot istraživanje na cijelu teritoriju Crne Gore”, dodao je Vejnović.

Doprinos lokalnih stručnjaka i aktera bio je ključan. Tokom izrade studije konsultovano je više od 40 osoba iz različitih grupacija, uključujući lokalne zajednice i nezavisne eksperte, kao i opštinske i vladine institucije.

“Rezultati ovih konsultacija uvaženi su u studiji kako bi se osiguralo da ona kao proizvod bude relevantna i primenjiva”, zaključuje se u saopštenju.