[ Vukoman Kljajević, Radio Crne Gore  ]

AUTORA TOMISLAVA TOMOVIĆA

Predstavljena publikacija o alergenim biljkama u bjelopoljskom kraju

Publikacija o alergenim biljkama u bjelopoljskom kraju Tomislava Tomovića predstavljena je u Bijelom Polju.

U publikaciji “Alergene biljke opštine Bijelo Polje” prof. Toma Tomovića je data  podjela alergenih bolesti, prevencija i liječenje alergije, njihov popis, kataloški prikaz od momenta njihovog cvjetanja kao i mogućnosti koje izaziva oslobađanje polena. 

Prema Tomovićevim  nalazima na  području opštine postoje tri maksimuma koncentracije polena u vazduhu: Ranoproljećni (drveće i žbunje),Ljetnji (trave) i Ljetnjo-jesenji (korovi).

“Drveće počinje da cvjeta u rano proljeće, sredinom februara, taj proces traje do početka maja. Kod nas prvo cvjeta lijeska, zatim jova i vrbe, a kasnije cvjetaju breza, bukva, javor i hrast. Trave cvjetaju od druge polovine maja do druge dekade jula, a većina manjim intenzitetom cvjeta i u septembru. Korovi cvjetaju od druge polovine maja do novembra. Ovaj period obuhvata cvjetanje ambrozije, raznih vrsta loboda, kisjelice, bokvice i pelina”, navodi Tomović u svojoj knjizi.

Biljke su svuda oko nas. Bez njih ne bi bilo života na Zemlji kakav danas poznajemo. Ipak, neke od njih mogu stvarati velike probleme izazivanjem alergijskih reakcija, među kojima su najčešće alergije na polen nekih biljaka.

“Alergijske bolesti su veoma česte, a jedan od najčešćih alergena današnjice, polen, najčešći je uzrok alergijskih bolesti disajnog sistema. Polen se stvara tokom životnog ciklusa biljaka , a njegova prisutnost u okruženju se naziva polinacija, što je ujedno i vrijeme tokom kojega se pojavljuju simptomi alergija. Alergeni polen se prema stepenu alergenosti dijeli na visok, umjeren i nizak. Tako u Crnoj Gori polen visokog stepena alergenosti ima drveće poput breze, lijeske, jove I čempresa, od korovskih vrsta biljaka pelin i ambrozija te pripadnici porodice trava”,ističe Tomović.

Kada polen dostigne određeni stupanj zrelosti, nastaje emitovanje polena. Rasipanju i širenju polena pogoduje visa temperature i niža vlažnost vazduha, kao i vjetrovito vrijeme.

“Kišni periodi omogućavaju širenje i smanjenje koncentracije polena u vazduhu. Dugotrajna visoka vlažnost vazduha dovodi do bubrenja I prskanja polenovih zrna i oslobađanja alergenog materijala u vazduhu, te se mogu javiti tegobe kod osoba koje pate od polenskih alergija”, navodi se između ostalog u knjizi posvećenoj alergenim biljkama.

Njome je NVO ,,Eko centar” uspješno završila dvogodišnje istraživanje koje je prikazano kao katalog svih značajnih alergenih vrsta na teritoriji opštine Bijelo Polje. 

NVO ,,Eko centar” uz podršku Sekretarijata za ruralni i održivi razvoj završila je projekat ,,Alergene biljke opštine Bijelo Polje”.

Projekat je podsticajna mjera u sklopu problema koji alergene vrste izazivaju svojim polenom koji zagađuje sredinu boravka a time i zdravlje građana.

Time je NVO ,,Eko centar” čiji je predsjednik Tomislav Tomović željela urezati u svoje polje djelovanja građane da sagledaju koje biljke rastu pored njih samih, a ugrožavaju njihovo zdravlje. Kao krajnji rezultat istraživanja koje je trajalo dvije godine, izašla je stručna publikacija koja daje sve potrebne informacije o alergenim vrstama koje rastu na teritoriji Opštine Bijelo Polje.