[ M.M.Lj. ]

PODACI ZA TRI MJESECA

Pljevljaci već 65 dana udisali zagađen vazduh

Na osnovu mjesečnih izvještaja o kvalitetu vazduha tokom prva tri mjeseca, u Pljevljima bilo je ukupno 65 dana sa prekoračenjima srednjih dnevnih vrijednosti suspendovanih čestica PM10, čime je značajno premašen broj od 35 dozvoljenih dana na godišnjem nivou, saopštio je direktor NVO Ozon Aleksandar Perović. I u opštini Bijelo Polje premašen je godišnji limit, pošto su ukupno 52 dana srednje dnevne koncentracije PM10 bile iznad maksimalno dozvoljenih 50 mikrograma po metru kubnom.

Podatke, za potrebe Agencije za zaštitu životne sredine, priprema Centar za ekotoksikološka ispitivanja Podgorica (CETI). 

“Veoma je zabrinjavajuće da je u opštini Pljevlja do 15. februara, a u Opštini Bijelo polje do 16. februara već bilo 35 dana sa prekoračenjima srednjih dnevnih vrijednosti suspendovanih čestica PM10 , čime je dostugnut godišnji limit”, kiazao je Perović.

U Pljevljima je u prva dva mjeseca zabilježeno čak 13 dana sa veoma visokim indeksom kvaliteta vazduha, kada su srednje dnevne vrijednosti PM10 iznad 180 mikrograma po metru kubnom, dok je u analiziranom tromjesečju bilo 25 dana sa visokim indeksom kvaliteta vazduha (0d 90 do 180 mikrograma po metru kubnom ).

“Najveća srednja dnevna vrijednost PM10 izmjerena je 16. januara i iznosila je 311,27  mikrograma po metru kubnom, što je oko šest puta više od maksimalno dozvoljene”, navodi Perović.

Koliko je ugroženo javno zdravlje u Pljevljima, može se zaklučiti na osnovu preporuka Instituta za javno zdravlje, koje za veoma visoki indeks kvaliteta vazduha preporučuju svima da izbjegavaju boravak na otvorenom, a naročito izvođenje fizički zahtjevnih aktivnosti do poboljšanja kvaliteta vazduha.

“Ista institucija za vrijeme visokog indeksa kvaliteta vazduha preporučuje svima, a naročito osjetljivim grupama stanovništva (djeca, trudnice, stari, hronični bolesnici) da smanje boravak na otvorenom, naročito u blizini prometnih saobraćajnica kao i za vrijeme prisutnog dima i magle u vazduhu”, napominju iz Ozona.

U opštini Bijelo Polje tokom prvog tromjesečja jedan dan je bio sa veoma visokim, a 17 dana sa visokim indeksom kvaliteta vazduha. Najveća srednja dnevna vrijednost PM10 izmjerena je 18. januara i iznosila je 196 mikrograma po metru kubnom.

“U opštini Nikšić 30 dana je bilo prekoračenja dozvoljenih srednjih dnevnih vrijednosti PM10, a u Glavnom gradu Podgorici na Zabjelu 28 i u Bloku V 26 dana, čime su se i dva najveća grada u Crnoj Gori značajno primakli godišnjim ograničenjima”, navodi se u saopštenju.

Tokom analiziranog perioda u Nikšiću je pet dana bio visoki indeks kvaliteta vazduha, najveća srednja dnevna vrijednost PM10 izmjerena je 5. februara i iznosila je 133,18  mikrograma po metru kubnom.

“U Podgorici, na Zabjelu bilo je četiri dana sa visokim indeksom kvaliteta vazduha, najveća srednja dnevna vrijednost PM10 izmjerena je 9. februara i iznosila je 94,82 mikrograma po metru kubnom. U Bloku V je dva dana izmjeren visoki indeks kvaliteta vazduha, a najveća  srednja dnevna vrijednost PM10 izmejrena je 9. februara, iznosila je 94,91  mikrograma po metru kubnom”, kazao je Perović.

Hemijskom analizom PM10 čestica u cijelom analiziranom periodu utvrđeno je povećano prisustvo benzo(a)pirena u uzorcima iz Pljevalja, Bijelog Polja i Nikšića i Podgorice, što dodatno upozorava na ozbiljnost problematike.

Ekološki pokret ,,Ozon“ smatra da se informisanje javnosti o kvalitetu vazduha mora značajno unaprijediti, što je korišenjem savremenih tehnologija itekako moguće i naši napori u sledećem periodu biće usmjereni ka tom cilju.

“Želimo proaktivne institucije sistema,  kontinuirano i pravovremeno informisanje javnosti o kvalitetu vazduha, stalne edukativno-informativne kampanje za građane, podsticajne mjere za unapređenje postojećeg, po nama veoma zabrinjavajućeg stanja”,kazao je Perović.