Nenad Krajcer (po agencijama)  [ DW ]

12. 09. 2025. 11:52

Njemački Bundesver pojačava kontrolu poljskog vazdušnog prostora

Kao reakciju na povredu vazdušnog prostora brojnim ruskim dronovima, njemačka vlada najavila je proširenje svoje pomoći u nadzoru vazdušnog prostora nad Poljskom. „Osim već postojećih obaveza na Baltiku i u Poljskoj, vlada će produžiti i proširiti air policing nad Poljskom“, rekao je portparol vlade Štefan Kornelijus. Operacija je zapravo bila planirana do kraja septembra, ali sada bi trebalo da traje do kraja decembra.

Do sada Bundesver, između ostalog, učestvuje s jednim PVO-sistemom „Patriot“, kao i u patrolnim letovima i za tri baltičke članice EU i NATO. Ministarstvo odbrane Njemačke saopštilo je da će se broj angažovanih borbenih aviona „Jurofajter“ udvostručiti – sa dva na četiri. „Ratno vazduhoplovstvo će odmah obezbijediti nivo spremnosti za djelovanje“, navedeno je.

Njemačka će, osim toga, intenzivirati svoju podršku Ukrajini, saopštio je portparol vlade Kornelijus. Kako je rečeno, njemačka vlada će na nivou EU „raditi na brzom usvajanju“ novog, snažnog paketa sankcija protiv Rusije.

Letonija mora da djeluje

Najnoviji incident alarmirao je i Letoniju, a ta zemlja je reagovala djelimičnim zatvaranjem svog vazdušnog prostora. Područje na istočnoj granici s Bjelorusijom i Rusijom biće zatvoreno na nedjelju dana, do 18. septembra, najavio je ministar odbrane Andris Spruds u Rigi. Odluka se zasniva na procjeni situacije koju je donijela vojna uprava te baltičke članice EU i NATO.

Spruds je rekao da upad ruskih dronova predstavlja očiglednu povredu vazdušnog prostora NATO, te da „Letonija mora da djeluje“. Ocijenio je ipak da trenutno ne postoji direktna prijetnja, ali su, kaže, preventivne mjere neophodne, a zatvaranje vazdušnog prostora olakšava prepoznavanje neovlašćenih letjelica. „Ruske bespilotne letjelice u vazdušnom prostoru NATO signal su za uzbunu i moramo učiniti sve da spriječimo eskalaciju napada dronovima“, rekao je Spruds.

„Apsolutno opasno“ ponašanje Rusije

Poljska je već u srijedu ograničila vazdušni saobraćaj duž svoje istočne granice s Bjelorusijom i Ukrajinom. Bespilotne civilne letjelice poput dronova tamo su zabranjene. Dozvoljeni su samo vojni letovi i identifikovane civilne letjelice koje lete prema planu leta.

Ograničenja važe do 9. decembra uz granicu s Bjelorusijom i Ukrajinom za vazdušni prostor od tla do 3.000 metara visine, rekao je portparol vazduhoplovne agencije za novinsku agenciju PAP.

Tokom ruskog vazdušnog napada na Ukrajinu u noći na srijedu, veliki broj dronova ušao je u vazdušni prostor Poljske, članice NATO. Poljski premijer Donald Tusk govori o najmanje 19 dronova od kojih su neki preletjeli i stotine kilometara poljske teritorije. Prema poljskim podacima, najmanje tri drona su oborena, i to uz pomoć holandskih borbenih aviona tipa F-35. Njemački PVO-sistemi „Patriot“ u Poljskoj stavljeni su u stanje pripravnosti. Na istoku Poljske oštećeni su jedna kuća i jedan automobil. Navodno su pronađeni ostaci 16 dronova.

Poljska je aktivirala član 4 ugovora NATO koji predviđa konsultacije savezničkih partnera. „Učinićemo sve kako bi se saveznička obaveza (…) naših partnera ispunila“, rekao je premijer Donald Tusk pred pilotima ratnog vazduhoplovstva.

Generalni sekretar NATO Mark Rute osudio je „apsolutno opasno“ ponašanje Rusije i naglasio da je Alijansa spremna da brani „svaki centimetar“ svoje teritorije.

Zasijeda Savjet bezbjednosti UN

Letovi dronova biće tema i na sjednici Savjeta bezbjednosti UN. Zahtjev vlade u Varšavi za takvom sjednicom podržalo je nekoliko članica Savjeta, među njima stalne članice s pravom veta Velika Britanija i Francuska.

Poljski predsjednik Karol Navrocki opisao je incident kao pokušaj Rusije da testira reakciju Varšave i NATO.

Rusija odbacuje navode da je namjerno povrijedila poljski vazdušni prostor.