Dijana Roščić (izvor: afp,senat SAD))  [ DW ]

05. 01. 2025. 15:39

Švajcarska banka krila informacije o novcu nacista

U Credit Suisse su otkrivene informacije o nacističkim bankovnim računima iz perioda Drugog svjetskog rata. Prema informacijama iz SAD, velika banka je prikrivala informacije tokom ranijih istraga.

Kako je u subotu 4. januara 2025. saopštio istražni komitet američkog Senata, desetine hiljada novootkrivenih istorijskih dokumenata, dokazuju da su vlasnici računa u nekadašnjoj švajcarskoj velikoj banci imali veze sa nacistima. Credit Suisse ove dokumente nije dostavio tokom ranijih istraga, koje su uglavnom sprovođene tokom 1990-ih godina.

Poslije istraga Credit Suisse je 1998. zajedno s UBS-om i drugim firmama, pristao da isplati 1,25 milijardi dolara na ime odštete žrtvama Holokausta. Međutim, optužbe da banka nije u potpunosti razjasnila svoje veze s nacistima i dalje stoje.

UBS je 2023. godine preuzeo Credit Suisse, koji je bio oslabljen skandalima i finansijskim problemima.

 

Banka otpustila stručnjaka - sada je ponovo angažovan

Prema istragama američkog Senata, radi se o 3.600 dokumenata i 40.000 mikrofilmova, koji su otkriveni u izvještaju bivšeg tužioca Nila Barofskog.

U saopštenju odobra Senata piše da je Credit Suisse 2022. otpustila Barofskog koji je 2021. angažovan da bi rasvijetlio stvari. Banka ga je optužila da je u svom izvještaju iznio puke tvrdnje o vezama banke s nacistima. Barofski je, s druge strane, optužio Credit Suisse za opstrukciju istrage.

Nakon što je banku preuzela švajcarska konkurentska banka UBS, Barofski je ponovo angažovan.

„Američka crna lista"

Tim Nila Barofskog otkrio je, između ostalog, račune koje su kontrolisali visoki oficiri SS-a, izvestio je Wall Street Journal.

Istražni odbor Senata je objavio pismo Barofskog, u kojem poziva Credit Suisse da dostavi sve dodatne informacije o istorijskim vezama s nacističkim režimom, uključujući i moguće finansiranje sistema za bjekstvo nacističke elite nakon njemačkog poraza u Drugom svjetskom ratu.

U pismu je takođe navedeno da je nekoliko računa iz istorijskih dokumenata označeno pečatom „Američka crna lista" – registar u kojem su Saveznici evidentirali osobe i kompanije povezane s Njemačkom, Italijom i Japanom.

„Jedan od dokumenata s ovim pečatom ukazuje na jedinicu koja je bila uključena u prodaju opljačkane jevrejske imovine", navodi istražitelj.

UBS je na upit novinske agencije AFP izjavio da se trudi da obezbijedi sve istorijske dokumente. Istraga odbora Senata je u toku.

Istragu pokrenuo Centar Simon Vizental

Istragu Senata pokrenuo je Centar Simon Vizental. Ova jevrejska organizacija za ljudska prava izrazila je 2020. sumnju da se na računima Credit Suisse i dalje nalaze sredstva opljačkana od jevrejskih žrtava tokom Drugog svjetskog rata.

Centar je svoju sumnju zasnovao na listi od 12.000 članova Nacionalsocijalističke njemačke radničke partije (NSDAP) i sindikata povezanog s nacistima u Argentini, gdje su mnogi nacisti pobjegli nakon njemačkog poraza. Credit Suisse je saopštio da su razmatrali te navode, ali da nisu pronašli sumnjive klijente u svojim knjigama.