Dijana Roščić (izvor: tagesšau)  [ DW ]

30. 11. 2024. 18:38

Sirija: Rusija bombardovala Alep nakon upada džihadista

U roku od nekoliko sati, džihadisti su preuzeli kontrolu nad velikim djelovima milionskog grada Alepa u Siriji. Kako bi zaustavila ovu ofanzivu, Rusija je, po prvi put u posljednjih osam godina, ponovo izvela vazdušne napade.

Sirijska opservatorija za ljudska prava, sa sjedištem u Londonu, izvijestila je da su ruski vazdušni napadi pogodili zapadni dio Alepa. U još jednom napadu na centar grada, prema navodima „Opservatorije", ubijeno je najmanje 16 ljudi, dok je najmanje 20 osoba povrijeđeno u, kako se pretpostavlja, napadu ruskih borbenih aviona.

Informacije koje isporučuje „Opservatorija“, aktivisti bliski sirijskoj opoziciji, nije moguće nezavisno provjeriti.

Velike oblasti Alepa pod kontrolom džihadista

Borci predvođeni džihadistima Hajat Tahrir al-Šam (HTS), navodno su preuzeli kontrolu nad značajnim djelovima Alepa, uključujući vladine zgrade i zatvore. Takođe su zauzeli nekoliko strateški važnih lokacija u susjednim provincijama Idlib i Hama.

Vladine trupe povukle su se u predgrađe grada, dok su guverner i policijsko osoblje napustili centar Alepa, navodi „Opservatorija“.

Aktivisti „Opservatorije“ tvrde da su kurdske milicije iskoristile nastali vakuum vlasti i zauzele aerodrom u Alepu.

Ofanziva od srijede

Od 27. novembra regije Idlib i Alepo u sjeverozapadnoj Siriji pogođene su najtežim borbama od 2020. Prije nego što su ušli u Alep, džihadisti su preuzeli kontrolu nad oko 50 mjesta u okolini Idliba i zapadno od Alepa koja su bila pod kontrolom sirijske vlade.

Prema „Opservatoriji“ u ovim sukobima do sada je poginula 301 osoba, među kojima je i 28 civila.

Hajat Tahrir al-Šam (HTS) smatra se nasljednikom Nusra fronta, sirijskog ogranka terorističke mreže Al-Kaida. Ova grupa je tokom godina više puta mijenjala ime i distancirala se od Al-Kaide. Međutim, već godinama drži kontrolu nad sjeverozapadnom sirijskom provincijom Idlib.

Prema riječima Ramija Abdela Rahmana, direktora sirijske „Opservatorije za ljudska prava“, džihadisti dobijaju podršku od Turske. On tvrdi: „Turska je upoznata s operacijom, zna detalje i dala je zeleno svijetlo.“

Alep prije rata: Ekonomski centar

Alep je prije građanskog rata imao oko 1,7 miliona stanovnika, što ga je činilo drugim najvećim gradom Sirije, poslije Damaska. Pored toga, bio je značajna privredna metropola.

Džihadisti su još 2012. uspjeli su da zauzmu djelove Alepa, što je dovelo do intenzivnih borbi sa sirijskom vojskom. Vladine snage su tek krajem 2016. uspjele da povrate istočne djelove Alepa, ali po cijenu ogromnih razaranja. Grad je bio gotovo u potpunosti uništen, a hiljade stanovnika su bile prinuđene da napuste svoje domove.

Sirijska vlada najavljuje kontraofanzivu

Vlada predsjednika Asada potvrdila je gubitak kontrole nad velikim djelovima Alepa. U saopštenju sirijske vojske, koje je prenijela državna agencija Sana, navodi se da su "terorističke organizacije" uspjele da prodru u velike djelove grada.

Međutim, pobunjenici još uvijek nisu uspostavili stalne položaje jer se protiv njih sprovode ciljani udari. Vladine snage trenutno čekaju pojačanja kako bi pokrenule kontraofanzivu.

Sirijska vojska izvijestila je da su pobunjenici posljednjih dana napadali duž više od 100 kilometara duge linije fronta u okolini Alepa i Idliba, uz podršku "hiljada stranih terorista" i korišćenje teškog naoružanja i velikog broja dronova. U tim borbama poginule su desetine vladinih vojnika.

Zbog velikog broja napadača i otvorenih frontova, odlučeno je da se trupe povuku i pripreme za kontraofanzivu.

Primirje je trajalo od 2020.

Na sjeveru Sirije od 2020. važi primirje kojem su posredovale Turska i Rusija. Iako je primirje povremeno kršeno, ono je doprinijelo relativnom smirivanju regiona posljednjih godina.

Rusija se 2015. uključila u sirijski rat koji je počeo 2011. u okviru takozvanog „Arapskog proljeća" i uz pomoć svoje superiorne vazdušne sile pomogla predsjedniku Asadu da povrati kontrolu i učvrsti vlast. Zbog rata u Ukrajini, Moskva je od 2022. smanjila prisustvo svojih trupa u Siriji.

Linije fronta su se do sukoba ove sedmice rijetko mijenjale: Oko dvije trećine Sirije bilo je pod kontrolom režima Bašara al-Asada, uključujući i region Alepa. Džihadisti, predvođeni HTS-om, kontrolisali su djelove provincije Idlib.

Kurdske milicije upravljaju područjima na sjeveroistoku zemlje. Turska drži djelove sirijske teritorije u graničnom području i podržava pobunjenike u tom regionu.