dw.com  [ DW ]

17. 09. 2024. 21:08

Smrtonosni pejdžeri: Šta je poznato o masovnom napadu u Libanu?

Najmanje devet ljudi je poginulo, a preko 2.750 je ranjeno u nizu istovremenih detonacija pejdžera širom Libana. Nekoliko eksplozija bilo je i u Siriji.

Među stradalima je navodno i jedna devetogodišnja djevojčica.

Libanski ministar zdravlja Firas Abijad rekao je da se oko dvije stotine povrijeđenih nalazi u teškom stanju.

Među povrijeđenima se nalaze borci i medicinari Hezbolaha, libanske paravojske koja kontroliše tu zemlju i vodi rat protiv Izraela. Iranski mediji su prenjeli da je lakše povrijeđen i ambasador Irana u Libanu Modžtaba Amani.

Talas eksplozija trajao je oko sat vremena nakon početne detonacije koja se dogodila u 15:30 po lokalnom vremenu.

Kako je napad izgledao?

Rojters prenosi da su eksplozije najviše odjekivale u južnom dijelu Bejruta i drugim uporištima Hezbolaha.

Neki očevici navode da su pejdžeri prvo pištali, a onda eksplodirali kada bi ih ljudi uzeli u ruke ili prinjeli licu da pročitaju poruku.

Na društvenim mrežama je objavljeno više snimaka eksplozija na kojima se vidi kako stradaju oni koji drže pejdžer ili i osobe neposredno uz njih.

Drugi snimci prikazuju dramatične scene u bolnicama, ljude sa povredama lica ili bez prstiju.

Exploding pagers and other communication devices in #Lebanon among #Hezbollah members today. Recall the public reporting that #Israel has infiltrated the Hezbollah communication networks and that Hezbollah had switched to pagers and couriers after cell phones were banned. pic.twitter.com/AGGVYhE2lC

— Jason Brodsky (@JasonMBrodsky) September 17, 2024

Ko stoji iza napada?

Niko za sada nije preuzeo odgovornost, a iz Izraelase nisu oglašavali.

Djeluje očito da su pejdžeri hakovani ili programirani da eksplodiraju u isto vrijeme.

Neimenovani zvaničnik Hezbolaha rekao je da je detonacija pejdžera „najveći proboj bezbjednosti“ koji se desio militantnoj grupi u skoro godinu dana rata sa Izraelom.

Hezbolah optužuje Izrael, poručujući da će Izrael biti „pravedno kažnjen“, navodi se u saopštenju militantne grupe.

Šta će Hezbolahu pejdžeri?

Hezbolah je, upravo radi bezbjednije komunikacije, nedavno nabavio nove pejdžere. Smatralo se da su bezbjedniji za prenošenje poruka od mobilnih telefona.

U pitanju su mali uređaji popularni devedesetih godina koji mogu da primaju kratke poruke, ali ne šalju povratni signal pa su teški za praćenje.

Radi se o pejdžerima marke Gold Apollo, proizvedenim na Tajvanu. Više izvora potvrđuje da ih je Hezbolah nabavio poslednjih mjeseci.

Kako pejdžer može da eksplodira?

Pejdžeri, kao i brojni drugi uređaji, imaju litijum-jonsku bateriju koja je sklona pregrijevanju, a u ekstremnim situacijama može da se zapali.

Međutim, više stručnjaka tvrdi da je baterija premala da bi izazvala ovako jake eksplozije. „Morao bih da znam više o gustini tih baterija, ali intuicija mi govori da je malo vjerovatno (da su baterije odgovorne)“, rekao je Pol Kristensen, stručnjak za bezbjednost litijumskih baterija sa Univerziteta u Njukaslu.

Iz libanske organizacije SMEX koja se bavi digitalnim pravima su za Rojters iznjeli nagađanje da je pošiljka pejdžera presretnuta prije isporuke i manipulisana ili je u njih dodat eksploziv.

Šta ovo znači?

U pitanju je vjerovatno nastavak obračuna na Bliskom istoku. Hezbolah vrši udare na Izrael i obratno od početka novog rata u Pojasu Gaze koji je počeo prošlog oktobra, nakon terorističkih napada Hamasa na Izrael. Hamas se u Izraelu, EU, SAD i drugim zemljama vodi kao teroristička organizacija.

Izrael je već više puta zadao Hamasu bolne udarce – u julu je ciljano ubijen komandant Fuad Šukr.

„Poslednji napad izazvaće duboku internu zabrinutost u Hezbolahu, možda čak i haos u rukovodstvu, jer im je bezbjednost kompromitovana na ovako dramatičan način“, piše Skaj njuz u prvoj analizi.

Poznavaoci prilika očekuju neki odgovor Hezbolaha, još se ne zna kakav.

nr (rtr, afp, dpa)