Andreas Šten-Cimons  [ DW ]

14. 09. 2024. 12:33

Opet fudbalske namještaljke u Njemačkoj?

Sumnja se da je od novembra 2022. godine manipulisano 17 fudbalskihutakmica odigranih u Njemačkoj.

Istragu su pokrenuli Savezni ured za borbu protiv kriminala (BKA), odnosno njegove pokrajinske ispostave, kao i Njemački fudbalski savez (DFB).

Moguće da je, radi profita na kladionicama, bilo manipulisano nekoliko utakmica u Trećoj Bundesligi, u dvije njemačke regionalne lige (4. rang takmičenja) i nekoliko Oberliga (5. rang).

Ako se prve sumnje potvrde, vjerovatno će se uključiti i Savezno tužilaštvo.

Kako je izgledala navodna manipulacija?

U tih ukupno 17 utakmica je, kako se navodi, registrovano više „upadljivih“ sudijskih odluka, odnosno jasnih grešaka koje su napravili delioci pravde.

Pored toga, primijećeno je i nekoliko katastrofalnih grešaka golmana i odbrambenih igrača. DFB za sada još ne raspolaže dovoljno čvrstim saznanjima koja bi mogla potkrijepiti sumnju u manipulacije.

„Mi smo već u kontaktu s nadležnim institucijama i našim partnerom zaduženim za nadzor takmičenja, Genius Sports. S obzirom na to da je istraga u toku, DFB se o tome ne može detaljnije izjasniti“, rečeno je iz saveza.

Sumnja se da su informacije o očekivanim rezultatima tih utakmica bile prodavane na Darknetu. Moguće je da su zahvaljujući tim informacijama ostvareni visoki dobici od klađenja.

Hronika razgovora vođenih između aktera koji su navodno bili uključeni u te procese dokazuje, kako se tvrdi, da se radilo o kriminalnim aktivnostima.

O kojim se tačno susretima radilo?

Ti podaci za sada nisu javno objavljeni kako se ne bi ugrozio tok istražnog postupka.

Šta kažu njemački zakoni?

Prevara u sportskom klađenju je od 2018. krivično djelo. Sve što se tiče „manipulacija u profesionalnim takmičenjima“ regulisano je Krivičnim zakonikom.

Pored toga, na osnovu Državnog ugovora o igrama na sreću iz 2021. godine, u Njemačkoj je zabranjeno klađenje na utakmice koje se igraju u amaterskim ligama, odnosno amaterske susrete. A samo se prve tri Bundeslige vode kao profesionalne.

Zašto se onda ipak kladi na amaterske utakmice?

Strane kladionice mogu u ponudi i dalje imati amaterske (njemačke) susrete, njih ionako ne obuhvata njemačko nacionalno zakonodavstvo.

Često nude i klađenje uživo, dok traje utakmica. Podaci na osnovu kojih kladionice definišu kvote (i kontinuirano prilagođavaju tokom utakmice) prikupljaju se od skauta, koji se nalaze na licu mjesta, s tribina prate utakmice, i uz pomoć pametnih telefona snimaju ključne podatke i šalju kladionicama.

Neki njemački klubovi iz amaterskog sektora tokom prošlog nedelje su na utakmicama otkrili takve skaute i doslovno ih izbacili kako ne bi mogli da prate tok susreta.

Nakon što su skauti napustili tribine, na internetu se više nije moglo uživo kladiti na susrete jer kladionice više nisu imale podatke o tome šta se dešava na licu mjesta.

Šta je Sportradar?

To je firma čije su akcije od 2021. izlistane na američkoj berzi Nasdaq. Sportradar takođe nudi usluge „data scoutinga“. Ti podaci se s jedne strane koriste za analizu utakmica i izradu odgovarajućih statistika.

A s druge strane, ovaj tehnološki koncern u ponudi ima i takozvane „Integrity Services“, a to su usluge koje pružaju sportskim savezima – radi se, pojednostavljeno govoreći, o besplatnom nadzoru tržišta kladionica kako bi se prepoznale moguće manipulacije.

Taj servis koriste između ostalog i Njemačka fudbalska liga (DFL) kao udruženje profesionalnih klubova, odnosno Evropska fudbalska federacija (UEFA).

Valja napomenuti da se podaci prodaju i kladionicama, koje ih koriste u kreiranju ponude za klađenje uživo.

Da li Sportradar angažuje skaute?

U intervjuu za bavarski javni servi firma nije odgovorila na to pitanje. Samo je saopšteno da se na tržištu nude podaci, odnosno da se kladionice ugovorom obavezuju na to da se pridržavaju zakona one zemlje u kojoj se igraju susreti.

Da li je ranije bilo kladioničarskih skandala u Njemačkoj?

U sezoni 1970/71. dogodio se takozvani „Bundesliga-skandal“. On je otkriven u junu 1971.

Radilo se o ukupno 18 utakmica u kojima je padala odluka o tome ko će ostati u ligi, a ko ispasti u niži razred. Profesionalni igrači su doslovno bili „kupljeni“, radilo se o mitu u velikom stilu.

Epilog afere: 52 igrača, dva trenera i šest klupskih funkcionera je sankcionisano novčanom kaznom, odnosno dobilo zabranu bavljenja fudbalskim poslom, neki na ograničeno vrijeme, a neki i doživotno.

Arminija Bilefeld i Kikers Ofenbah su kažnjeni oduzimanjem licence za takmičenje u Bundesligi.

Kasnije se (2205. godine) tadašnji sudija Robert Hojzer našao u epicentru novog velikog skandala. Hojzer je priznao da je manipulisao utakmicama Druge lige, Regionalne lige i Kupa.

On je doživotno izbačen iz fudbala i osuđen na dvogodišnju zatvorsku kaznu zbog udruživanja u kriminalnu grupu s ciljem prevare. Dvojica drugih sudija, među njima i Feliks Cvajer, koji je još uvjek aktivan u Bundesligi, suspendovani su na nekoliko mjeseci.

Novi veliki skandal je 2009. razotkrilo Državno tužilaštvo u Bohumu. U devet evropskih zemalja je bilo manipulisano više od 200 fudbalskih utakmica, od toga su 32 meča bila odigrana u Njemačkoj.

Glavni akteri manipulacije su bila hrvatska braća, Ante i Milan Šapina, koji su tada živjeli u Berlinu.Ante Šapina je njemačkoj javnosti bio poznat od ranije, kao jedan od aktera „afere Hojzer“, zbog koje je u zatvoru „odležao“ dvije godine.

Nakon skandala otkrivenog 2009, on je na suđenju u Bohumu kažnjen novom zatvorskom kaznom – ovaj put u trajanju od pet godina.