Aleksander Frojnd  [ DW ]

11. 12. 2023. 10:46

Herpes i druge bolesti

Naučnici već godinama pokušavaju da analizom podataka pacijenata dokažu direktnu vezu između virusnih infekcija, posebno herpesom i neurodegenerativnih bolesti poput demencije, Alchajmerove i Parkinsonove bolesti ili multiple skleroze.

Herpes simpleks tip 1

Kada se pomene herpes, mnogi vjerovatno prvo pomisle na groznice na usnama, koje izaziva virus herpes simpleks tip 1 (HSV-1). Svjetska zdravstvena organizacija procjenjuje da oko dvije trećine čovječanstva u sebi nosi virus herpes simpleksa tip 1, u Njemačkoj je to čak 90 odsto odraslog stanovništva.

Neke ranije analize podataka pokazale su da osobe sa HSV-1 imaju povećan rizik od Alchajmerove bolesti.

Herpes simpleks tip 2

Plikove u predjelu genitalija izaziva virus herpes simpleks tip 2 (HSV-2).

Na osnovu analiza krvi i skeniranja mozga, istraživači sa Univerziteta Kolumbija u Njujorku su sada uspjeli da dokažu da je kod zaraženih tipm HSV-2 - moždana kora tanja nego kod neinficiranih osoba.

„Naši rezultati upućuju na zaključak da virus HSV-2 može doprinijeti ubrzanom starenju mozga, što onda može dovesti do povećanog nivoa sklonosti kognitivnim poremećajima, odnosno neurodegenerativne bolesti kod starije populacije", navodi se u studiji.

Nešto tanja moždana kora često ukazuje na Alchajmerovu bolest. Ovaj spoljašnji sloj velikog mozga je prvenstveno odgovoran za kognitivne sposobnosti, odnosno za „obradu" percepcije čulima i za pamćenje.

Međutim, ova studija ne dokazuje da HSV-2 izaziva Alchajmerovu bolest. Jer, radi se studiji korelacije koja samo može da otkrije eventualnu vezu između infekcije herpesom simpleksom tip 2 i pojave Alchajmerove bolesti, odnosno da odredi jačinu ove veze.

Sudeći prema informacijama iz studije objavljene u časopisu „Journal of Neurological Sciences”, istraživanje je analiziralo podatke 455 osoba, prosječno starih 70 godina, za koje je dokazano da su zaražene virusom HSV-2.

Herpes simpleks u ljudima, inače

Virusi herpesa simpleksa se veoma lako prenose: bliskim kontaktom - na primjer poljupcem ili seksom; kapljičnom infekcijom - kijanjem, kašljanjem; dodirom - dodirivanjem plikova, korišćenjem čaša ili pribora za jelo koje je upotrebila inficirana osoba, i tokom porođaja.

Posebno je visok rizik od direktnog kontakta sa plikovima ili čirevima. Zato bi trebalo izbjegavati kontakt sa njima - uključujući i svoje, kako ne bi prenijeli viruse, na primjer sa usana na oči ili nos. Ako se dodirne plik - pomaže temeljno pranje ruku. Rizik od infekcije u genitalnom području može se samo donekle smanjiti korišćenjem kondoma.

Nakon prve infekcije herpesom, mogu se pojaviti simptomi - ali ne moraju.

Ako jednom došlo do simptoma, moguće je da se pojave više puta u životu, jer - virus se ne može ukloniti iz tijela.

Iako izbijanje simptoma herpesa može biti bolno, to obično nije opasno.

Do simptoma ili izbijanja herpesa dolazi iz raznih razloga, na primjer: zbog prehlade ili druge zarazne bolesti, od izlaganja jakom Suncu, od stresa, tokom menstruacije, trudnoće, ili drugih hormonskih promjena, ili povreda.

Da bi se izbjeglo izbijanje simptoma herpesa, trebalo bi raditi sve ono što se prepuručje za jačanje imuniteta u šta spada uravnotežena ishrana, dovoljno sna, redovno kretanje, izbjegavanje stresa.

Osim toga - njegujte usne, herpes se lakše javlja kod ispucalih usana. Kada ste izloženi jakom suncu, preporučuje se balzam za usne sa dovoljnim faktorom zaštite od sunca.

A čim osjetite da će da izbije groznica - obično pecka ili bridi - možete sami da se liječite kremama iz apoteke koje inhibiraju viruse. Važno je početi od prvih znakova.

Vakcina protiv virusa herpes simpleksa ne postoji. Kompanija BioNTek trenutno radi na razvoju vakcine protiv HSV-2, kliničke studije su u toku.

Devet vrsta virusa herpesa

Herpes virusi su se veoma dobro prilagodili ljudima i kao takvih ima ih devet vrsta.

Pored virusa herpes simpleksa tipa 1 i 2 koji su ovdje podrobnije opisani, tu spadaju i virus varičela-zoster, koji izaziva vodene boginje i zoster, kao i Epštajn-Barov virus, koji uzrokuje infektivnu mononukleozu i može biti povezan sa razvojem multipla skleroze i različitih vrsta raka.

Pratite nas i na Fejsbuku, preko Tvitera, na Jutjubu, kao i na našem nalogu na Instagramu.