L.K. [ Mina ]

Otpornost, održivost i inovacije ključ za rast regionalnog biznisa

Regionalna konferencija Consumer Rules Summit 2025, koja je održana u Tivtu, istakla je snagu regionalne saradnje, digitalne transformacije i zelene tranzicije u suočavanju sa današnjim složenim izazovima, kazala je Tamara Tošić iz Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD).

Ona je poručila da kroz ulaganja u standarde, tehnologije i ljudski kapital, region kreira otpornu budućnost.

"Uz konkurentske prednosti u talentima, digitalnim sposobnostima, troškovima i blizini razvijenih tržišta, kombinacija privatne inicijative i podrške EBRD-a donosi dugoročni uspjeh“, rekla je Tošić.

U saopštenju EBRD-a navodi se da su u uslovima geopolitičkih neizvjesnosti uobičajeni poslovni modeli pokazali slabosti i da su čitave industrije primorane da mijenjaju perspektivu i traže nove načine opstanka i daljeg razvoja.

"Regionalne kompanije suočavaju se s pitanjem da li da se fokusiraju na organski rast, ili na diverzifikaciju u nove industrije, dok donosioci odluka traže načine da smanje rizike, izgrade povjerenje kod novih generacija potrošača i povećaju profitabilnost, uprkos neizvjesnim investicionim izgledima u regionu“, kaže se u saopštenju.

Kako se navodi, tokom drugog dana konferencije Consumer Rules Summit, koju je organizovala EBRD, privrednici sa Zapadnog Balkana, centralne i jugoistočne Evrope, ali i širih tržišta Evrope, Turske, Bliskog istoka i Afrike ponudili su odgovore i razmijenili ideje za preživljavanje i dalji rast u uslovima poslovanja čija je glavna odlika neizvjesnost.

"U svijetu koji oblikuju ekonomski šokovi i nestabilne globalne dinamike, otpornost regionalnog poslovanja nalazi se na testu. Disrupcija u gotovo svim segmentima koji utiču na poslovanje i globalni makroekonomski trendovi uveliko se oslikavaju i na privatni sektor u regionu“, kaže se u saopštenju.

Na panelu u okviru kog su o tim temama diskutovali Miljan Ždrale (EBRD), Jean-Marc Peterschmitt (EBRD) i Jasna Atanasijević (EY Parthenon) istaknuto je da je za snalaženje u onome što predstoji ključnoe razumijevanje globalnih poremećaja i trendova, a ne njihovo izbjegavanje.

"Nakon godina konsolidacije regionalnih tržišta, i u svjetlu globalnih ekonomskih neizvjesnosti, neminovno se postavlja pitanje da li su, i u kojoj mjeri, region i ovdašnji potrošači i dalje atraktivni za investitore“, navodi se u saopštenju.

Iz EBRD su rekli da su tokom razgovora koji je okupio Aleksandra Dragičevića (MidEuropa), Elvina Gurija (Invenio Partners), Anthonyja Stalkera (CEECAT Capital), Marka Hinića (Integral Venture Partners) i Tošić (EBRD), otvorena ključna pitanja – gdje treba usmjeriti kapital, koji su prioriteti u nestabilnom okruženju i šta su faktori koji će oblikovati investicije u godinama koje dolaze.

Panelisti su zaključili da, uprkos izazovima koji su svakako prisutni, strateški fokus i pametna alokacija kapitala i dalje održavaju region na investicionoj mapi za 2025. i budućnost.

Iz EBRD su rekli da su, tokom drugog dana samita, lideri lokalnih i međunarodnih kompanija iskoristili priliku i za razgovor o strategijama rasta u vremenu globalne i regionalne neizvjesnosti.

"Vasil Naçi (AGNA Group), Andrei Bica (Profi), Dušan Radičević (Al Dahra), Radu Timiş (Cris-Tim) su u diskusiji koju je moderirao Andrius Matiuchinas (EBRD) potražili odgovor na pitanje da li se fokusirati na ulazak u nove, obećavajuće segmente i industrije, ili graditi rast organskim putem, uz zaključak da će, bez obzira na odabrani pravac, agilnost i dobro razumijevanje tržišta biti ključni faktori uspješnog skaliranja u ovoj godini i nadalje“, kaže se u saopštenju.

Iz EBRD su naveli da su na panelu posvećenom održivosti Michal Halwa (Studenac), Viorel Ognean (Lantmännen Unibake), Ștefan Bucataru (Agricover Holding) i Assel Aitkhozhina (EBRD) otvorili pitanja da li je održivost i dalje dobra za biznis, kakav je njen uticaj na profitabilnost kompanija i da li privatni sektor pokreće zelenu agendu, ili samo odgovara na očekivanja potrošača.

Sagovornici su se saglasili da održivost nije samo pitanje etike, već da postaje ključni faktor otpornosti i rasta kompanija u savremenom tržišnom okruženju.

"U razgovoru o ulozi vještačke inteligencije i mašinskog učenja u jačanju otpornosti lanaca snabdijevanja u uslovima globalnih izazova posebna pažnja posvećena je razbijanju uobičajenih zabluda o primjeni ovih tehnologija u biznisu, kao i praktičnim rješenjima koja se mogu implementirati bez velikih investicija“, kaže se u saopštenju.

Istaknuto je da vještačka inteligencija nije isključivo vezana za velike sisteme, da čak i jednostavni, lako primjenjivi alati mogu donijeti značajne i opipljive koristi.

Učesnici panela, kako su naveli iz EBRD-a, bili su Luka Orešković (Mplus/Bosqar), Aleksandra Jović (Nelt Group) i Theodor Dimache (Mindit), dok je moderator bio Nemanja Grgić iz EBRD-a.

"Tokom diskusije o saradnji između korporacija i startapa, istaknuta je potreba za strateškim pristupom partnerstvima, uz naglasak da uspješna saradnja zahtijeva više od pukog „tech scoutinga““, kaže se u saopštenju.

Na panelu je zaključeno da se dugoročna vrijednost može otključati kroz održiva partnerstva, koja predstavljaju odgovor na izazove sa kojima se današnje kompanije suočavaju.

Na panelu su govorili Neven Vranković (Atlantic Grupa) i Matija Žulj (AGRIVI), uz moderaciju Jelene Erker iz EBRD-a, a njihova poruka je da prava inovacija nastaje kada korporacije imaju hrabrosti da prihvate saradnju, a startapovi dobiju prostor i podršku da efikasno isporuče rješenja“, navodi se u saopštenju.

Iz EBRD su rekli da su, tokom tri „Off the Record“ sesije, Tošić (EBRD) i Klaus Vukovich (DC Advisory Austria i CEE) razgovarali o strateškom kapitalu, promjenama u investicionim prioritetima i ključnim pokretačima ulaganja za ovu godinu.

Kako je saopšteno, Andrei Bica (Profi) i Andrei Svoronos (EBRD) diskutovali su o najvećim izazovima u maloprodaji hrane, od balansiranja rasta i povjerenja potrošača do suočavanja sa izazovima u današnjim dinamičnim tržištima.

Iz EPRD su rekli da je u razgovoru između Nevena Vrankovića (Atlantic Grupa) i Jelene Erker (EBRD) o korporativnim strategijama održivosti i njihovom stvarnom uticaju istaknuta uloga biznisa u promovisanju promjena ka zelenijoj budućnosti.

"S više od 120 učesnika, dvodnevni Consumer Rules Summit u Tivtu je i u svom trećem izdanju potvrdio epitet platforme za raspravu, razmjenu ideja i saradnju svih ključnih aktera sektora maloprodaje hrane, poljoprivrede, robe široke potrošnje i distribucije u širem regionu“, kaže se u saopštenju.