B.B.

Šćepanović: Usklađujemo normativni okvir sa EU, posebna pažnja na vođenju krivičnih istraga

V. d. direktora Uprave policije Lazar Šćepanović, učestvovao je na Prvoj Generalnoj skupštini Asocijacije šefova policija Jugoistočne Evrope (SEPCA), održanoj u okviru predsjedavanja Republike Albanije, gdje je bio govornik na tri tematska panela. Istakao je da Crna Gora usklađuje normativni okvir sa evropskim standardima, a posebna pažnja je posvećena vođenju krivičnih istraga.

Na prvom panelu koji je bio posvećen izazovima ilegalnih migracija, trgovini ljudima i krijumčarenju migranata, Šćepanović je istakao važnost Generalne skupštine kao prilike za razmatranje ključnih bezbjednosnih izazova u regionu Jugoistočne Evrope, posebno u kontekstu regionalne saradnje. Naglasio je značaj zajedničkih napora na jačanju regionalnih inicijativa i prepoznavanja SEPCA kao kredibilnog partnera u oblasti međunarodne bezbjednosti.

Crna Gora je, prema njegovim riječima, kroz ažuriranu verziju nacionalne Procjene opasnosti od teškog i organizovanog kriminala (SOCTA 2024), definisala ilegalne migracije i trgovinu ljudima kao nacionalni prioritet, dok je Uprava policije tokom prethodnog perioda ostvarila značajan napredak u identifikaciji i procesuiranju počinilaca ovih krivičnih djela, kroz strateško partnerstvo sa Europolom i operativne aktivnosti u okviru EMPACT platforme.

Kako navode u saopštenju, u segmentu migracione politike, Crna Gora usklađuje normativni okvir sa evropskim standardima, a posebna pažnja je posvećena vođenju krivičnih istraga. Kao primjer uspješne međunarodne saradnje, Šćepanović je istakao predmet „Alibaba“, realizovan uz podršku Europola, Fronteksa i EU4FAST projekta, pri čemu Crna Gora aktivno doprinosi razbijanju krijumčarskih mreža duž tzv. Balkanske rute, što dodatno potvrđuje posvećenost Uprave policije evropskim vrijednostima.

U okviru drugog panela, posvećenog borbi protiv organizovanog kriminala i jačanju regionalne saradnje putem zajedničkih istražnih timova, v. d. direktora je naglasio da je za suočavanje sa ovim bezbjednosnim izazovom neophodna snažna institucionalna saradnja, kako na nacionalnom, tako i na regionalnom i međunarodnom nivou. SEPCA je, u tom kontekstu, prepoznata kao važna platforma koja doprinosi efikasnijoj saradnji.

Naglasio je i da je Uprava policije Crne Gore u potpunosti posvećena jačanju partnerskih odnosa, pri čemu razmjena informacija, interoperabilnost baza podataka, uspostavljanje jedinstvene međunarodne kontakt tačke i zajedničke akcije predstavljaju ključne elemente koji crnogorsku policiju pozicioniraju kao relevantnog i pouzdanog partnera u borbi protiv transnacionalnog organizovanog kriminala, što potvrđuju i posljednji izvještaji Evropske komisije.

Zbog svog geografskog položaja, Crna Gora često predstavlja tranzitnu rutu za krijumčarenje narkotika i drugih ilegalnih roba, što dodatno naglašava potrebu za regionalnim pristupom.

Uprkos brojnim izazovima, Šćepanović je saopštio da je Uprava policije Crne Gore u prethodnom periodu ostvarila značajan napredak u oblasti borbe protiv svih oblika organizovanog kriminala, postižući mjerljive i respektabilne rezultate, kroz jačanje policijske saradnje, primjenu evropskih standarda i intenzivnu međunarodnu koordinaciju.

U tom kontekstu, regionalna saradnja i dobrosusjedski odnosi ostaju ključni preduslovi za napredak u procesu evropskih integracija, pri čemu Uprava policije ostaje posvećena nastavku intenzivne saradnje sa regionalnim i međunarodnim partnerima.

Na trećem panelu, posvećenom sajber kriminalu, Šćepanović je ukazao na njegovu dinamičnu evoluciju, složenost i sofisticiranost savremenih prijetnji, zbog čega je Crna Gora prepoznala ovu oblast kao jedan od nacionalnih prioriteta u borbi protiv teškog i organizovanog kriminala. Podsjetio je na iskustvo Crne Gore iz perioda kada je bila meta više sajber napada usmjerenih na kritičnu infrastrukturu, ističući da je u prethodnom periodu zabilježen i porast phishing i smishing napada na korisnike bankarskih usluga, kao i sve učestalijih investicionih prevara povezanih sa kriptovalutama.

Kazao je da efikasna istraga sajber kriminala zahtijeva tehničku ekspertizu, brzu reakciju, i pravnu harmonizaciju, pri čemu se kao ključni izazovi identifikuju sporost međunarodnih procesa u dostavljanju podataka i pravne pomoći, razlike u zakonodavnim okvirima i ograničen pristup podacima iz privatnog sektora.

U takvom kontekstu, naglasio je, regionalna saradnja dobija na značaju, a SEPCA se ističe kao važan okvir za koordinaciju aktivnosti u borbi protiv sajber prijetnji. Takođe, značajnu ulogu ima i Centar za sajber kapacitete Zapadnog Balkana sa sjedištem u Podgorici, prepoznat u okviru Berlinskog procesa.

V. d. direktora je istakao neophodnost unapređivanja zakonodavnih, operativnih, kadrovskih, tehničkih i finansijskih kapaciteta, kao i edukacije specijalizovanih timova i razvoja zajedničkih strategija u cilju pružanja jedinstvenog odgovora, dok je brza, sigurna i efikasna razmjena podataka o prijetnjama ključna za pravovremen odgovor.

Šćepanović je zaključio da SEPCA mora dodatno osnažiti svoju ulogu kroz strateško planiranje i nove inicijative, te da će Uprava policije Crne Gore ostati dosljedna principima efikasne međunarodne saradnje, kao osnovi za uspješnu borbu protiv svih oblika organizovanog kriminala, izražavajući očekivanje da će zajednički napori rezultirati jačanjem kohezije policijskih službi u regionu i jedinstvenim odgovorom na savremene bezbjednosne izazove.