M.M.Lj. [ Mina Business ]

Udruženje podstanara: Neophodna gradnja socijalnih stanova

Nijedan veliki projekat u Crnoj Gori, bilo da se radi o Ulcinju, Velikoj plaži, Veljem brdu ili nekoj drugoj lokaciji, ne smije biti realizovan bez obavezne izgradnje socijalnih i priuštivih stanova, saopštili su iz Udruženja podstanara - Moj Dom.

„Zahtijevamo da svaki budući urbanistički ili investicioni plan sadrži obavezni procenat stanova za socijalno i priuštivo stanovanje, javne i javno-privatne modele najma uz zaštitu podstanara, uvođenje poreza na prazne stanove koji se ne koriste za stalno stanovanje ili najam, razvoj javnog fonda za stanovanje po principima priuštivosti, sigurnosti i održivosti, kao i pravni okvir koji reguliše tržište zakupa“, navodi se u saopštenju Udruženja podstanara.

Oni ne spore potrebu za razvojem i investicijama, ali smatraju da razvoj koji ne uključuje obične ljude nije napredak, već isključenje.

„Ako Crna Gora nastavi putem luksuznih projekata bez socijalne odgovornosti, postaće zemlja zaključanih apartmana i otvorenih društvenih rana“, poručili su iz Udruženja podstanara.

Oni su kazali da je stanovanje pravo, a ne roba, a dom osnovno dostojanstvo, a ne luksuz.

Iz Udruženja su saopštili da su zabrinuti povodom sve češćih najava velikih urbanističkih i turističkih projekata koji ignorišu stvarne potrebe građana, posebno podstanara, mladih i radničkih porodica.

Oni su naveli da arapski investitor i vlasnik kompanije Eagle Hills, Mohamed Alabbar, planira da u partnerstvu sa državom razvija projekate u Crnoj Gori, uključujući dijelove Velike plaže, što potvrđuje da se zemljište sve češće koristi kao sredstvo za profit, dok hiljade građana ostaju bez osnovnog prava - sigurnog doma.

Iz Udruženja su podsjetili i na podatke Monstata koji ukazuju na to da je gotovo jedan od četiri stana u Crnoj Gori prazan, a preko 90 hiljada se koristi isključivo sezonski.

„Dok luksuzni stanovi zjape prazni ili služe kao investicioni proizvod, desetine hiljada ljudi, posebno mladih i porodica, nemaju mogućnost da riješe stambeno pitanje. U zemlji sa više od 71 hiljadom praznih stanova, podstanari se svakog mjeseca suočavaju sa nesigurnim i neregulisanim zakupom, sezonskim izbacivanjima zbog turizma, visokim i nerealnim kirijama i potpunim izostankom zaštite i podrške države“, navodi se u saopštenju.

Oni smatraju da projekti koji se razvijaju u Ulcinju i imaju potencijal da drastično promijene izgled i životnu sredinu, treba da budu predmet šire društvene diskusije i saglasnosti, kako bi se obezbijedilo da prioritet bude u interesu građana, a ne samo investitora.

„S obzirom na to da su ovi projekti u fazi realizacije u više opština širom Crne Gore, smatramo da je najdemokratskiji i najtransparentniji način da se o ovom pitanju izjasne sami građani – putem lokalnog referenduma. Predlažemo da se referendum organizuje u svim opštinama u kojima se planiraju slični projekti, kako bi građani, koji su direktno pogođeni, imali priliku da se izjasne o budućnosti svog kraja i života u tom okruženju“, rekli su iz Udruženja.

Oni smatraju da je od ključne važnosti da se takva pitanja ne prepuste samo političkim elitama i investitorima, koji često donose odluke koje favorizuju samo određene grupe ili lične interese, dok zanemaruju dobrobit šire zajednice.

Iz Udruženja su predložili da se organizuje lokalni referendum u svim opštinama u Crnoj Gori gde se planiraju takvi ili slični investicioni projekti, uključujući Ulcinj, kako bi građani imali priliku da se izjasne o tim pitanjima.

„Potrebno je da se obezbijedi transparentnost u svim fazama razvoja tih projekata, sa redovnim konsultacijama i učešćem lokalnog stanovništva, kao i da se osigura da odluke o urbanizaciji i investicijama odgovaraju interesima svih građana, a ne samo određenih političkih ili investitorskih krugova“, rekli su iz Udruženja.