B.Č.J. [ PR centar ]

istraživanje

Više od četvrtine građana žrtve rodne diskriminacije

Više od četvrtine crnogorskih građana i građanki navodi da su bili žrtve diskriminacije zbog svog roda, a smatraju i da su žene najviše pogođene diskriminacijom u nasljeđivanju, zapošljavanju i porodičnom životu, dok su transrodne i nebinarne osobe („drugi rodni identiteti“) najviše izloženi diskriminaciji u oblastima zapošljavanja, politike i fizičke bezbjednosti.

To je pokazalo istraživanje „Stavovi građana/ki Crne Gore o rodnoj ravnopravnosti i testiranje ideja kampanje o rodnoj ravnopravnosti“, koje je za potrebe nevladinih organizacija Juventas i Unije srednjoškolace Crne Gore, tokom aprila ove godine na uzorku od 804 punoljetna građanina Crne Gore, sprovela agencija Stars up.

„Nešto više od jedne četvrtine ispitanika navodi da je lično bio/la žrtva diskriminacije na osnovu roda. Ovaj odgovor je češće zastupljen u populaciji žena (32 odsto) i stanovnika/ca sjevernog dijela države (40 odsto)“, kaže se u istraživanju.

Navodi se da među učesnicima/ama istraživanja preovladava pozitivan stav o položaju žena i transrodnih i nebinarnih osoba (drugih rodnih identiteta) u društvu.

„Kada među ponuđenim stavkama biraju odgovor u kom segmentu su određene grupe najše pogođene diskriminicaijom, ispitanici/ce smatraju da su žene najviše pogođene diskriminacijom u segmentu nasljeđivanja (27.8 odsto), zatim zapošljavanja i napredovanja (22.1 odsto), te porodičnog života (19 odsto)“, kazali su iz Juventasa.

Sa druge strane, kako se dodaje, ispitanici/ce smatraju da su transrodne i nebinarne osobe (drugi rodni identiteti) najviše diskriminisani u zonama zapošljavanja i napredovanja, politike, te fizičke bezbijednosti.

„Prisutno je mišljenje da se položaj žena (82 odsto) poboljšao u proteklih pet godina. Dominira mišljenje da su žene diskriminisane po pitanju nasljeđivanja (76 odsto), dok jedna petina smatra da nisu“, naveli su iz Juventasa.

„Stav da su žene diskriminisane po pitanju nasljeđivanja češće je prisutan među građanima/kama sa juga države (82 odsto) i centralnog dijela (78%) u odnosu na sjever (66 odsto)“, naveli su iz Juventasa.

Oni su kazali da na pitanje kome je lakše doći do kredita, dominantna većina ispitanika/ca smatra da nema razlike i da je podjednako lako/teško svima (79 odsto), dok gotovo svaki deseti ispitanik/ca (8,2 odsto) smatra da je ipak lakše muškarcima.

Kad su u pitanju stavovi i mišljenja o ulozi države u postizanju rodne ravnopravnosti, iz Juventasa su pojasnili da iako je 55% ispitanika/ca uglavnom ili u potpunosti saglasno da da država pruža dovoljnu finansijsku podršku organizacijama koje se bave pitanjima rodne ravnopravosti, prosječna ocjena saglasnosti je 3,2 od mogućih 5. Veća je saglasnost među ispitanima u odnosu na stav da su programi podsticaja nužni (prosječna ocjena saglasnosti 3,6 od 5).

„Uočava se da nešto negativnije stavove u odnosu na opštu populaciju imaju mlađi ispitanici/e (od 18 do 29 godina) prema aktivnostima države u oblasti rodne ravnopravnosti, posebno u dijelu finansijskih podsticaja (2,9/5) organizacijama“, rekli su iz Juventasa.

Kad su u pitanju pravci i mogućnosti za rješavanje problema rodne nejednakosti, iz Juventasa su kazali da su ispitanici/e u velikoj mjeri saglasni da je potrebno povećati svijest o rodnoj ravnopravnosti (3,8/5), te da je potrebno aktivno uključivanje muškaraca u promociju rodne ravnopravnosti (3,7/5).

„Teme koje ispitanici/ce među ponuđenim biraju kao ključne u oblasti rodne ravnopravnosti su porodični život i odgovornosti (32 odsto), zatim politika i javna uprava (26 odsto), dok se na trećem mjestu nalazi pravna zaštita od rodno zasnovane diskriminacije (25 odsto)“, naveli su iz Juventasa.

Ukazali su i da političke partije, te istaknuti muškarci, po mišljenju ispitanika/ca, najmanje doprinose napretku rodne ravnopravnosti, dok istaknute žene najviše podstiču napredak, a porodicu i političke partije ispitanici/ce vide kao najveću prepreku za postizanje rodne ravnopravnosti.

„Posljedice rodne nejednakosti se najviše osjećaju kada je u pitanju nasljeđivanje, što je odgovor koji je među ponuđenim izabrao/la 30 odsto ispitanika/ca. Svaki deseti ispitanik/ca smatra da je to neravnopravna podjela kućnih poslova (9,9 odsto), te da se posljedice najviše osjećaju u ekonomskom sektoru (9,5 odsto)“, kazali su iz Juventasa.

Govoreći o preporukama za postizanje rodne ravnopravnosti u Crnoj Gori, iz Juventasa smatraju da su potrebna poboljšanja u mnogim oblastima.

„Potrebno je povećati napore za implementaciju zakona, konvencija i strategija koji štite prava žena, transrodnih i nebinarnih osoba, sa posebnim fokusom na oblasti nasljeđivanja, zapošljavanja. bezbijednosti i političke participacije. Takođe, neophodo je osigurati strožu primjenu postojećih zakona protiv diskriminacije, uz jačanje institucionalnih kapaciteta za praćenje i sankcionisanje kršenja zakona“, ocijenili su iz Juventasa.

Smatraju da je potrebno raditi na povećanju državne finansijske podrške javnim institucijama i nevladinim organizacijama koje se bave pitanjima rodne ravnopravnosti, ali i razviti i implementirati programe podsticaja za kompanije i organizacije koje promovišu rodnu ravnopravnost u svojim praksama.

„Važno je uvesti obrazovne programe i radionice u školama i na radnim mjestima koji će povećati svijest o rodnoj ravnopravnosti i razbijati rodne stereotipe, kao i pokrenuti široke medijske kampanje koje će promovisati pozitivne primjere rodne ravnopravnosti i osuditi diskriminaciju“, naveli su iz Juventasa.

Kazali su i da je potrebno razviti programe koji će aktivno uključiti muškarce u promociju rodne ravnopravnosti, ističući njihove uloge kao saveznika u borbi protiv rodne diskriminacije.

Istraživanje je dio projekta "Brisanje rodnih stereotipa i predrasuda", kojeg realizuje Juventas u saradnji sa Unijom srednjoškolaca Crne Gore, a finansira ga Ministarstvo ljudskih i manjinskih prava.