Tufik Softić

Put preko Čakora koče imovinski sporovi

Može li se u skorije vrijeme očekivati otvaranje graničnog prelaza između Crne Gore i Kosova na planini Čakor, na putu kojim bi Plav i Murino, kao i čitavo Gornje Polimlje, sa gradom Peć bili povezani na manje od šezdeset kilometara, pitanje je bez odgovora.

Preko dvije i po decenije put preko planinskog prevoja Čakor, koji vodi od Murine do Peći zatvoren je za saobraćaj, a da niko nema razumno objašnjenje zbog čega je to tako, kada saobraćaj između Crne Gore i Kosova, čitavo vrijeme funkcioniše bez ikavih problema preko planinskog prevoja Kula kod Rožaja.

Starije generacije se prisjećaju da je poslije Drugog svjetskog rata put peko Čakora bio najbliža veza sa Kosovom i južnom Srbijom.

Čakor je dugo bio najfrekventnija saobraćajnica uprkos činjenici da se prevoj nalazi na nadmorskoj visini od preko hiljadu i osamsto metara.

Onda su uslijedila ratna dešavanja i put preko Čakora je 1999. godine zatvorio KFOR. Ponovno otvaranje nije uslijedilo ni do današnjih dana, iako su za tako nešto podnošene brojne inicijative sa različitih adresa, a građanski aktivisti iz Plava i Murine, kao i tamošnja nevladina udruženja prednjače poslednjih godina u tome. 

Na putu koji je napravljen prije stotinu godina, granični prelaz nije još uvijek uspostavljen. Naprotiv, na mjestu gdje bi trebalo da bude, još uvijek stoje betonske piramide kao prepreke.

I prije promjena državnih vlasti u Crnoj Gori iz Ministarstva unutrašnjih poslova su isticali da su još 2014. godine vlade dvije države u Prištini potpisale sporazum o izgradnji graničnog prelaza Kotlovi – Kućište.

Čak se i zvanično saopštavalo da je ovaj sporazum naredne godine stupio na snagu i da su tada formirane ekspertske komisije za njegovo sprovođenje. Povezivanje Murine i Peći preko Čakora ostalo je, ipak, mrtvo slovo na papiru.

Ostalo je i nejasno zbog čega je onda  još 2011. godine, uz postavljanje signalizacije, izvršena rekonstrukcija puta na crnogorskoj teritoriji?

Koliki je značaj putne infrastrukture za ovaj kraj Crne Gore, pokazalo je otvaranje puta od Podgorice do Gusinja, koji vodi dolinom rijeke Cijevne kroz Albaniju, koji je Plav i Gusiinje približilo Podgorici na svega nešto više od sat vožnje.

Zato se i vjeruje da bi otvaranje puta preko planine Čakor i graničnog prelaza na toj planini, u ljetnjoj sezoni djelovalo isto tako pozitivno na priliv turista sa Kosova i južne Srbije  na područje sve popularnijeg Nacionalnog parka Prokletije, sa svim njegovim ljepotama.

Da to što je ponovo pokrenuta inicijativa ne znači i da će nešto od toga biti, govori i podatak da je istovjetnu inicijativu za otvaranje graničnog prelaza Čakor, i rekonstrukcije puta preko te planine do Peći, pokrenula i vlada Duška Markovića 2018. godine, kada su se zbratimili gradovi Peć i Gusinje.

I tada se moglo čuti mnogo argumenata koji idu u prilog otvaranja novog graničnog prelaza i zbližavanja Kosova i Crne Gore.

Šta se čeka, ne zna niko. Mještani naselja i gradova Gornjeg Polimlja kažu da je to ustvari jednostavno, odnosno da nema potrebe za čekanjem, i da je samo potrebno preći sa riječi na djela, ako se stvarno vodi briga o razvoju sjevera.