B.Bu. [ b92 ]

SMJERNICE SZO

Zagađen vazduh ubija - samo sedam zemalja na svijetu ispunilo smjernice o kvalitetu vazduha

Samo sedam zemalja na svijetu ispunilo je u prošloj godini smjernice Svjetske zdravstvene organizacije o kvalitetu vazduha koje se odnose na prisustvo toksičnih čestica poznatih kao PM2.5. To znači da je u skoro svakoj zemlji svijeta vazduh zagađeniji nego što ljekari preporučuju, prenosi Gardijan.

Australija, Novi Zeland, Estonija i Island, kao i neke manje ostrvske države su među rijetkim zemljama gdje količina PM2.5 čestica ne prelazi dozvoljene granice.

Najzagađenije države su Čad, Bangladeš, Pakistan, Kongo i Indija gdje je 2024. nivo toksičnih čestica u vazduhu bio bar 10 puta veći nego što predviđaju smjernice SZO, pokazala je studija.

Zagađeni vazduh je drugi najveći faktor rizika koji doprinosi smrtnosti, odmah poslije visokog krvnog pritiska, a ljekari navode da bi se milioni života godišnje mogli spasti kada bi se poštovale smjernice SZO.

„Zagađenje vazduha ne ubija trenutno, pa može biti potrebno dvije do tri decenije prije nego što se vide posljedice po zdravlje, osim ako nije veoma ekstremno”.

Studija, koja se sprovodi već sedmu godinu, utvrdila je da je negdje došlo i do napretka, pa je tako procenat gradova koji su ispunili standarde o prisustvu čestica PM 2.5 porastao sa devet odsto u 2023. na 17 posto u prošloj godini.

Kvalitet vazduha donekle je poboljšan i u Indiji, kao i u Kini gdje je nivo zagađenja skoro prepolovljen u periodu od 2013. do 2020.

Kvalitet vazduha u Pekingu je sada skoro isti kao i u Sarajevu, koje je bilo najzagađenij grad u Evropi drugu godinu za redom, pokazala je studija.

Epidemiolog Zorana Jovanović Andersen sa Univerziteta u Kopenhagenu rekla je da rezultati istraživanja ukazuju na neke alarmantne činjenice u vezi zagađenja.

„Ogroman je disparitet u kvalitetu vazduha čak i na jednom od najčistijih kontinenata. Građani istočne Evrope i zemalja Balkana koje nisu članice EU dišu najzagađeniji vazduh u Evropi, pa je u najzagađenijim evropskim gradovima količina PM2.5 čak 20 puta veća nego u onim koji su najmanje zagađeni”, ukazala je ona.

Vlade bi mogle da stvore čistiji vazduh mjerama kao što je finansiranje projekata obnovljive energije, javnog prevoza, infrastrukture za bicikliste, a pomogla bi i zabrana sagorijevanja poljoprivrednog otpada, ukazuju naučnici, prenosi Tanjug.