U JUGOSLAVIJI

Al' se nekad dobro praznovalo...

Državni praznici u vrijeme velike Jugoslavije imali su poseban značaj za građane. Slavilo se i praznovalo. Praznici Takvih praznika danas se samo prisjećamo, dok je praznovanje današnjih praznika dobilo neku drugu dimenziju.

Profesor beogradskog Univerziteta, Ratko Božović, ocijenio je da su praznici ranije bili dio ideološkog sklopa.

"A sada, kada je zemlja u neredu, praznici su prazni. Ne doživljavamo ih kao svečanost, kao nešto što je mnogo drugačije od drugih dana - osim što se ne radi. To je pauza od svakodnevice, ali su prazni kao i naš svakodnevni život", kazao je Božović za Blic.

Značajniji dani, makar prividno, postali su crkveni praznici. Ljudi su se okrenuli religiji u traženju za izgubljenim osjećajem pripadnosti.

"To je povratak nekom iskonu, potisnutoj osjećajnosti. Crkveni praznik ima višu intonaciju od “praznog praznika”. Na vjerske praznike se podsjeća da bi se nešto osjećalo, a na državne se čeka kao na prekid posla i obaveza", objašnjava Božović.

Nekadašnji Dan Republike radovao je sve od najmlađih do najstarijih. Svinjokolj, praznovanje, mini-odmor, Titovi pioniri, partizanski filmovi - duh jednog vremena.

Danas nema emotivnosti koja se vezuje uz državni praznik, piše Blic. Umor, obaveze, pretrpanost poslom, toliko su okupirali ljude da se oni u novim praznicima ne snalaze i ne pronalaze.

Mladi koji nijesu živjeli u vrijeme SFRJ ni ne razumiju potrebu za slavljenjem državnih praznika. Jedino što vole da obilježe je 1. maj, Praznik rada - od uranka do roštiljanja, tada se ispoštuje svaki propratni gušt.

"Promijenjena je socijalna uloga i funkcija praznika. Suština svih praznika je da je porodica na okupu. Bilo je i ostalo tako. Druga funkcija su socijalni kontakti koji se pospješuju tokom praznika, jer su ljudi usmjereni jedni na druge. Obično se to vrijeme provodilo uz prijatelje, kumove, drage ljude... Ranije je mnogo više vrednovana država. Državni praznik u sistemu vrijednosti svakoga od nas predstavljao je instituciju kao što je predstavljala i ta država. Mada, privatnici rade i tada", smatra socijalni psiholog Vesna Tomić.

Republički praznici SFRJ

27. april Osnivanje Oslob. fronta u SR Sloveniji

7. jul Dan ustanka u SR Srbiji

13. jul Dan ustanka u SR Crnoj Gori

22. jul Dan ustanka u SR Sloveniji

27. jul Dan ustanka u SR Hrvatskoj i SR BiH

2. avgust Ilinden nacionalni makedonski praznik

11. oktobar Dan ustanka u SR Makedoniji

1. novembar Dan mrtvih u Sloveniji

25. novembar Datum osnivanja ZAVNOBIHA

Praznici SFRJ

1. januar Nova godina neradni dan

7. maj Praznik rada, neradni dan

4. jul Dan borca, neradni dan

29. novembar Dan republike, neradni dan

Važni datumi u SFRJ

8. mart Međunarodni dan žena

9. maj Dan pobjede nad fašizmom

25. maj Dan Mladosti: Rođendan Maršala Tita

22. decembar Dan Jugoslovenske Narodne Armije