B.B. [ RTS ]

NAUČNICI TVRDE

Naslage u mašinama za pranje sudova kriju rješenje za globalno zagrijavanje

Naučnici su pretražili dubine okeana i svemira u potrazi za mikrobima koji bi pomogli u usporavanju globalnog zagrijevanja. Sada istražuju novo i vrlo neočekivano mjesto – naše domove.

Grupa naučnika okupljena u projekat "Two Frontiers Project" (2FP) – koju finansira biotehnološka kompanija „Sid helt“ (Seed Health) – poziva stanovnike Sjedinjenih Država da u svojim kućama potraže „mikroorganizame koji žive u uslovima bez ili malo hranljivih materija“ – u potrazi za sljedećim mikroorganizmom koji bi mogao da usisava ugljen-dioksid (CO2) iz vazduha ili pomažu u razgradnji zagađivača životne sredine koji zagrijevaju planetu.

"Ekstremofilni mikrobi bujaju u surovom okruženju i razvijaju jedinstvena svojstva, koja može da iskoristi biotehnološka industrija i upotrijebi u rješenju klimatske krize", navodi Brejden Tirni, izvršni direktor 2FP-a.

Iako mikrobi žive na svakoj površini u našim domovima, grupa je posebno zainteresovana za one koji žive u ekstremnijim okruženjima, uključujući mjesta sa visokim temperaturama kao što su mašine za pranje sudova, klima-uređaji, mikrotalasne pećnice, solarni paneli, grijači tople vode i ručice za tuširanje.

„Ova okruženja, iako uobičajena, oponašaju ekstremne uslove u prirodi. One odražavaju promjene u životnoj sredini sa kojima bi se naša planeta mogla suočiti u budućnosti – uključujući rastuće temperature, pojačano zračenje i povećanu kiselost okeana i zemljišta“, rekao je Tirni za Si-En-En.

Tim se nada da će otkriti mikrobe u domovima koji mogu imati iste kvalitete upijanja ugljenika kao neki pronađeni u prirodi.

Godine 2022, kod italijanskog ostrva Vulkano, gdje ugljen-dioksid izbija iz vulkanskih otvora na morskom dnu, 2FP tim je pronašao novu cijanobakteriju – vodeni organizam koji može proizvesti hranu - može da apsorbuje CO2 efikasnije od bilo kog drugog poznatog mikroba.

Od volontera koji se prijave za učešće u „Kampanji ekstremofila“ biće zatraženo da snime fotografije bilo kakvog mikrobnog rasta u i oko svog doma – „mulj, sluz, kamenac“ – i odgovore na upitnik o tome šta vide.

„Neobične boje, mirisi, teksture i drugi podaci“ mogu pomoći naučnicima da identifikuju oblasti od interesa", dodaje Tirni.

Ako žele da istraže bilo šta dalje, poslaće im komplet za uzorkovanje DNK koji će volonteri koristiti i vratiti im poštom. Ovi rezultati će biti dodati u bazu podataka o ekstremofilnim mikrobama otvorenog koda.

„Veoma je zanimljiva alternativa za pronalazak mikroba sa nekim svojstvima koja nam još nisu poznata“, naglašava Vilfrid Veber, direktor Instituta Lajbnic za nove materijale u Njemačkoj, koji nije uključen u studiju.

„Mislim da postoji velika šansa da se identifikuju novi mikrobi“, rekao je za Si-En-En.

Mikrobne vrste, poput onih koje se nalaze u mašinama za pranje sudova, koje su sposobne da izdrže visoke nivoe deterdženta i soli, „mogu se iskoristiti za čišćenje životne sredine u teškim uslovima, kao što je uklanjanje teških metala ili nafte sa zagađenih lokacija.“

Termofili, poput onih koji se nalaze u mikrotalasnim pećnicama, koji mogu da prežive ekstremnu toplotu, mogli bi da se „koriste za proučavanje prilagođavanja klimatskim promjenama, pa čak i za stvaranje čistih izvora energije, poput vodonika, koji često zahtijevaju visoke temperature za proizvodnju.“

Mikrobi su „moćno sredstvo u specifičnim kontekstima, ali su samo jedan dio većeg rješenja. Hitnost klimatske krize znači da moramo istražiti svaki mogući pristup.“, rekao je Ara Kac, ko-izvršni direktor „Sid helta“za Si-En-En.