[ N1 ]

ASTRONOMI OTKRILI

Sunce je manje nego što se do sada vjerovalo

Astronomi su nedavno otkrili da Sunce, središnja zvijezda našeg solarnog sistema, ima nešto manji radijus nego što se dosada vjerovalo. Njihovo bi otkriće moglo imati duboke implikacije na naše razumijevanje unutrašnjih procesa Sunca.

U studiji koja je trenutno u fazi recenzije i može se pronaći na arXiv astrofizičari Masao Takata i Daglass Goug istraživali su Sunčevu unutrašnju dinamiku ispitivanjem zvučnih talasa zarobljenih u njegovoj vrućoj plazmi, poznatih kao p-modovi. Ti p-modovi nude sveobuhvatniji pogled na unutrašnjost Sunca u poređenju sa drugim oscilacijama zvučnih talasa.

Novi model mjerenja radijusa Sunca
Da bi se razumio značaj tog otkrića, Sunce se može zamisliti kao zvono koje neprestano vibrira, neprekidno uznemireno brojnim silama, proizvodeći bezbrojne oscilirajuće zvučne talase ili ‘modove’. Ti modovi uključuju p-valove, povezane s fluktuacijama pritiska i g-modove, koji se pomjeraju gore-dolje zbog gravitacije i koji se nazivaju f-modovi kada su bliže Sunčevoj površini.

Kako zvijezde postaju gušće, pojavljuju se različiti načini koji opisuju njihove karakteristike. F-modovi su posebno korisni za proučavanje Sunčeve vruće plazme, dok su p-modovi ključni za razumijevanje Sunčevih "sfernih harmonika".

P-modovi potiču od fluktuacija pritiska unutar Sunčeve unutrašnjosti. Dok ti talasi putuju prema van i dosežu površinu Sunca, reflektuju se prema unutra i savijaju se dok prolaze kroz turbulentnu plazmu. Analizirajući velik broj tih oblika, naučnici mogu konstruisati detaljnu sliku Sunčeve strukture i ponašanja.

Prilagođavanje bi moglo biti složeno
Tradicionalno, referentni model Sunčevog seizmičkog radijusa zasniva se na f-modovima.

Međutim, neki astronomi tvrde da f-modovi nijesu skroz pouzdani jer se ne protežu do ruba fotosfere Sunca. Umjesto toga, čini se da su u interakciji s “fantomskom površinom”, objasnili su Takata i Gough.

P-modovi se smatraju pouzdanijima jer su manje pod uticajem magnetskih polja i turbulencije u gornjem graničnom sloju Sunčeve konvekcijske zone. Takata i Gough tvrde da bi pri određivanju radijusa Sunca putem seizmičkih mjerenja, p-modovi trebali biti preferirani izbor.

Kako prenosi ZIMO, njihovi proračuni, temeljeni isključivo na frekvencijama p-modova, sugerišu da je Sunčev fotosferski radijus nešto manji od konvencionalnog solarnog modela. Iako je razlika mala, ona ima značajne implikacije.

Astrofizičarka Emili Brunsden, koja nije učestvovala u studiji, napomenula je da bi prilagođavanje tradicionalnog modela ovim otkrićima bila složena zbog mnoštva faktora koji su u igri.