Objavio: F.R. [ Beta ]

FIZIKA

Nobel za otkrivena neobična stanja materije

Nobelovu nagradu za fiziku ove godine su dobila tri britanska naučnika za otrkića tajni egzotičnih stanja materija.

Nobelov komitet saopštio je da su Dejvid Džej Taules, Dankan Haldejn i Majkl Kosterlic "teoretskim otkrićima topološke faze tranzicije i topološke faze materije" otvorili vrata nepoznatom svijetu u kojem materija može imati čudna stanja.

Oni su naprednim matematičkim metodama ispitivali neobnične stanja materija, kao što su superprovodljivost, superfluidnost ili tanki magnetni filmovi.

Zahvaljući pionirskom radu trojice britanskih naučnika koji rade u SAD, sada se traga za novim i egzotičnim fazama materije koji bi mogle da se iskoriste i u razvoju novih materijala i elektronici.

Taules, Haldejn i Kosterlic su došli do novih otkrića koristeći u fizici topologiju, granu matematike koja izučava svojstva prostora koja se ne mijenjaju promjenom oblika. Oni su početkom 70-ih pokazali da se superprovodljivost može pojaviti na niskim temepraturama i objasnili mehanizam, takozvanu faznu tranziciju, zbog koje superprovodljivost nestaje na višim tempraturama.

Taules (82) sa Univerziteta Vašington u Sijetlu dobio je polovinu nagrade (417.000 eura), a Haldejn (65) s Prinstona i Kosterlic (74) s Brauna po četvrtinu.

Haldejn je je poslije objavljivanja lauretata rekao da je "veoma iznenađen i veoma zahvalan".

Prošle godine Nobelova nagrada za fiziku dodijeljena je Japancu Takakaki Kadžiti i Kanadjaninu Arturu B. Makdonaldu za njihov rad na elementarnim česticama neutrinima.

Sezona objavljivanja ovogodišnjih Nobelovih nagrada počela je juče u Stokholmu nagradom za medicinu. Slijedi objavljivanje dobitnika nagrada za hemiju, mir i ekonomiju