Ljudi i događaji - 31. oktobar

Radio i televizija Crne Gore podsjećaju na događaje koji su obilježili današnji dan.

1851.

Umro je Petar II Petrović Njegoš, crnogorski vladika, vladar, filozof i pjesnik. Na vladarski tron Crne Gore stupio je nakon smrti Petra I, kao sedamnaestogodišnjak. Kao državnik, postavio je temelje moderne crnogorske države, ustanovio izvršnu vlast i senat, organizovao sudove, uveo poreze. Za njegove vladavine osnovana je prva štamparija na Cetinju 1834. i podignuta prva škola. Na vojno-političkom planu nastojao je, više diplomatskim putem nego oružjem, da očuva mir i teritorijalnu cjelovitost Crne Gore. Petar II Petrović Njegoš najznačajnija je ličnost u istoriji crnogorske kulture i književnosti. Najpoznatija djela: "Gorski vijenac", "Luča mikrokozma" i "Lažni car Šćepan Mali".

1830.

U crkvi obnovljenog Cetinjskog manastira sahranjen je vladika i gospodar Crne Gore Petar I Petrović, Sveti Petar Cetinjski.

1834.

Po Njegoševom nalogu, četiri godine nakon smrti, otvoren je grob crnogorskog vladike i gospodara Petra I. Nakon izmještanja Vladičinih zemnih ostataka iz groba u kovčeg, Njegoš je objavio narodu da je tijelo Petra I nađeno u stanju u kakvom je i sahranjeno, što je, između ostalog, poslužilo kao argument da bude proglašen svecem. Kanonizaciju Petra I, kojega je narod u Crnoj Gori još za života oslovljavao sa - Sveti Vladiko, prihvatile su sve ostale pravoslavne crkve.

1906.

Za predsjednika prve redovne Narodne skupštine Knjaževine Crne Gore izabran je vojvoda Šako Petrović, crnogorski političar i vojskovođa.

1940.

Pobjedom britanske avijacije završena je Bitka za Britaniju, koju su Njemci počeli u julu snažnim bombardovanjem i pomorskom blokadom Velike Britanije. Britanci su tada preuzeli vazdušnu kontrolu nad Lamanšom, a Njemci odustali od invazije na ostrvo.

1984.

U atentatu je ubijena indijska premijerka Indira Gandi. Pošto je ugušila pobunu Sika, smrtno ju je ranio Sik koji je bio pripadnik garde zadužene za njenu bezbjednost.

1993.

Umro je italijanski režiser Federiko Felini, koji je pedesetih godina 20. vijeka postao vodeće ime italijanskog i svjetskog filma. Jedan je od najistaknutijih predstavnika italijanskog neorealizma, a dobitnik je čak tri Oskara.

2000.

Iz Bajkonura je lansirana ruska svemirska raketa Sojuz TM-31 u kojoj su se nalazili prvi stanovnici Međunarodne svemirske stanice. Ta orbitalna stanica je zajednički projekat šest svemirskih agencija: SAD, Rusije, Japana, Kanade, Brazila i EU.

2006.

Svečano je obilježena stogodišnjica parlamentarizma u Crnoj Gori. Tim povodom održana je svečana sjednica crnogorske Skupštine. Otvorena je izložba na kojoj je predstavljeno 19 originalnih dokumenata, uključujući Danilov zakonik, Imovinski zakonik, Ustav iz 1905. i skupštinske stenograme i poslovnik.

2009.

U Parizu je u 101. godini umro jedan od najznačajnijih mislilaca i antropologa dvadesetog vijeka, francuski utemeljivač strukturalizma Klod Levi Stros.

2011.

Na sjednici Skupštine Crne Gore ustanovljen je Dan parlamentarizma i obilježena 105. godišnjica od održavanja prve skupštinske sjednice.

2023.

Izabrana 44. Vlada Crne Gore. Nakon rasprave koja je trajala cijelu noć za premijera je izabran lider Pokreta Evropa sad Milojko Spajić. Glasalo je 66 poslanika, za je bilo 46, 19 protiv i jedan uzdržan. Premijer je odmah nakon izbora saopštio da će Vlada imati pet potpredsjednika i 19 ministarstava. Izabrani su i funkcioneri Vlade - članovi Evrope sad, Demokrata, Socijalističke narodne partije, Albanskog foruma, Albanske alijanse i CIVIS-a. Tada je najavljeno da će Vlada za godinu biti rekonstruisana, kako bi ministarska i jedno vicepremijersko mjesto zauzeli i predstavnici koalicije “Za budućnost Crne Gore”.