Ljudi i događaji - 1. mart

Radio i televizija Crne Gore podsjećaju na događaje koji su obilježili današnji dan.

Na današnji dan 86. godine p.n.e. rimski vojskovođa Lucije Kornelije Sula zauzeo je Atinu. Od Sulinog razaranja Atina se nikada nije oporavila.

1578.
Počeo je redovni prenos poštanskih pošiljki kopnenim putem od Kotora, preko podlovćenske Crne Gore, do Carigrada. Pošiljke su upućivane iz Venecije, lađama do Kotora, dva puta nedjeljno, a odatle su ih poštonoše nosile preko Cetinja do Žabljaka, Podgorice, dolinom Cijevne, u Peć, i dalje preko Filipolja i Andrinopolja do Carigrada.

1806.
Rođen je u Bajicama Savo Matov Martinović, proslavljeni crnogorski junak i narodni pjesnik. Bio je savremenik četiri crnogorska vladara: Petra I, Petra II, knjaza Danila i knjaza Nikole. Svoj, devet decenija dug i buran život,  i odnose s gospodarima, Martinović je opisao u svojim “Memoarima”.

1810.
Rođen je poljski kompozitor i pijanista Frederik Šopen, nazvan”pjesnik klavira”, koji je u vrhunskom romantičarskom maniru komponovao gotovo isključivo klavirsku muziku. Napisao je dva koncerta za klavir i orkestar, oko 170. sonata, mnoštvo poloneza, mazurki i valcera.

1912.
U Bolnici “Danilo I” na Cetinju otvoreno je dječije i hirurško odjeljenje.

1921.
U Francuskoj je umro bivši crnogorski kralj Nikola I. Tokom njegove vladavine od 1860. Crna Gora je vodila oslobodilačke ratove protiv Turske i stekla međunarodno priznanje i znatno proširenje teritorije na Berlinskom kongresu 1878. U novembru 1918. Podgorička skupština zbacila ga je s vlasti i proglasila prisajedinjenje Crne Gore Srbiji. Posmrtni ostaci kralja Nikole i kraljice Milene prenijeti su u zemlju 1. oktobra 1989. i sahranjeni na Cetinju. 

1951.
Osnovana je u Brezoviku kod Nikšića Bolnica za tuberkulozu pluća, čiji je prvi direktor bio poznati ljekar Zoran Kesler. 1961. promijenila je ime u Zavod za tuberkulozu, a 1969. prerasla u Zavod za plućne bolesti i tuberkulozu. Od 1991. ta zdravstvena ustanova ima status specijalne bolnice za plućne bolesti.

1979.
Kompanija Filips je u Ajndhovenu predstavila prototip optičkog digitalnog audio diska. CD je unio revoluciju krajem 20. vijeka u čuvanju zvučnih zapisa, a kasnije i drugih podataka za personalne računare.                               

2006.
U Skupštini Crne Gore usvojen je Zakon o referendumu o državnom statusu Crne Gore. Za Zakon o referendumskim pravilima glasalo je 60 poslanika DPS-a, Demokratke unije Albanaca, SNP-a, SNS-a, Narodne stranke i Demokratske srpske stranke. Zbog predloga Evropske unije da je za pobjedu na referendumu potrebno 55 odsto izašlih birača, Zakon su odbili da podrže poslanici SDP-a, Građanske partije, Liberalne partije i Demokratskog saveza u Crnoj Gori.