M.D. [ N1 ]

Albanija koristi vještačku inteligenciju kako bi pobijedila korupciju i pridružila se EU

Albanija intenzivira primjenu vještačke inteligencije (AI) u upravljanju državom kako bi ubrzala svoj proces pridruživanja Evropskoj uniji i suzbila korupciju, saopštila je vlada te zemlje.

Premijer Albanije Edi Rama najavio je prošlog mjeseca mogućnost formiranja ministarstva kojim bi u potpunosti upravljala vještačka inteligencija, opisujući AI kao "najefikasnijeg budućeg člana vlade", piše briselski Politiko.

"Jednog dana, možda ćemo čak imati ministarstvo kojim će u potpunosti upravljati vještačka inteligencija. Na taj način ne bi bilo nepotizma ili sukoba interesa", rekao je Rama na konferenciji za novinare u julu, govoreći o digitalizaciji.

Lokalni IT stručnjaci već razvijaju modele koji bi mogli da se koriste za selekciju i postavljanje digitalnih ministara, a Rama sugeriše da bi Albanija mogla da postane prva zemlja sa celom vladom zasnovanom na AI, uključujući i premijera.

Iako ideja još nije pretočena u zvaničnu politiku, AI se već primjenjuje u više sektora državne uprave: od kontrole javnih nabavki i nadzora poreskih i carinskih transakcija, do detekcije nezakonite gradnje, nadzora plaža i plantaža kanabisa pomoću dronova i satelita.

U cilju unapređenja bezbjednosti na putevima, vlasti planiraju upotrebu prepoznavanja lica za slanje digitalnih upozorenja i kazni vozačima.

AI se takođe koristi u digitalnim javnim servisima - više od 95 odsto administrativnih usluga dostupno je putem portala e-Albanija, gdje građanima pomaže virtuelni AI službenik.

Platforma je, prema vladinim podacima, omogućila više od 49 miliona transakcija i uštedjela građanima više od 600 miliona eura.

Albanija je započela pregovore o članstvu u EU 2022. godine, a AI se sada koristi za prevođenje i analizu složenih pravnih dokumenata u procesu usklađivanja sa pravnom tekovinom EU, koja obuhvata oko 250.000 stranica.

Iako vlasti ističu prednosti tehnologije, stručnjaci i opozicija upozoravaju da AI nije zamjena za reforme.

U okviru promotivnih aktivnosti, AI je iskorišćena i za kreiranje animiranih "bebi verzija" evropskih lidera na samitu u Tirani u maju, koje su digitalnim glasovima na maternjem jeziku poželjele dobrodošlicu gostima.

Albanija planira da do 2030. godine postane bezgotovinsko društvo, dok vlasti ističu digitalizaciju kao ključnu polugu u borbi protiv korupcije i na putu ka članstvu u EU.