M.L.B.

Za socijalnu zaštitu 222 miliona

Sve manje korisnika materijalnog obezbjeđenja

U Crnoj Gori je sve manje korisnika, odnosno porodica koje koriste pravo na materijalno obezbjeđenje, pokazuju podaci Ministarstva socijalnog staranja, brige o porodici i demografiji. U narednoj godini, ukupna davanja za prava iz socijalne zaštite iznosiće blizu 222 miliona eura, što je za oko 10 miliona više nego ove godine.

Prema posljednjim podacima za oktobar ove godine, materijalno obezbjeđenje koristilo je: 5.203 porodica sa 17.584 članova.

Za narednu godinu Ministarstvo će za pola miliona povećati iznos za ove namjene, pa će umjesto dosadašnjih 10 miliona biti izdvojeno 10,5 miliona eura.

“Upoređujući ovaj podatak sa brojem porodica koji su koristile ovo pravo u oktobru prošle godine uočava se pad za oko -9,53%, dok je po analizi koja je rađena za posljednjih šest godina taj pad oko 39%. Ovi se podaci odnose isključivo na korisnike materijlnog obezbjeđenja”, kazali su Gradskom portalu iz Ministarstva.

U 2023. godini za materijalno obezbjeđenje utrošeno je 8.653.777 eura, dok je za 11 mjeseci ove godine isplaćeno: 7.748.551 eura.

“Visina materijalnog obezbjeđenja zavisi od broja članova porodice i iznosi mjesečno za pojedinca, odnosno porodicu koji nemaju prihoda: pojedinca 89,84 eura, porodicu sa dva člana 107,89 eura, porodicu sa tri člana 129,52 eura, porodicu sa četiri člana 152,88 eura, porodicu sa pet i više članova 170,82 eura, lice koje je bilo dijete bez roditeljskog staranja 170,82 eura”, objašnjavaju iz ovog Vladinog resora.

Iz Ministarstva navode da su, u skladu sa Zakonom o socijalnoj i dječjoj zaštiti, porodice sa djecom koja su u siromaštvu već prepoznata kao korisnici materijalnog obezbjeđenja, a da su porodice koje su u riziku od siromaštva – nedefinisana kategorija, jer nema, kako kažu, propisanih parametara u oblasti socijalne zaštite po kom osnovu bi se tako klasifikovale, a već postoje propisani uslovi za ostavarivanje prava na materijalno obezbjeđenje.

“Prije svega, ne može se materijalna situacija građana koji su u riziku od siromaštva prebaciti na teret socijalne zaštite, jer su to pored nezaposlenih lica i lica koja su u radnom odnosu sa niskim primanjima, penzioneri i dr. s obzirom da se u oblasti socijalne zaštite zaštita obezbjeđuje po utvrđenim socijalno zaštitnim kriterijumima koji se odnose na prihode, imovinu, obavezu izdržavanja i dr”, navode iz Ministarstva.

Takođe, ukazuju da se sada najveći dio prava ostvaruje bez utvrđenih materijalnih kriterijuma, po drugim osnovama, (npr. zdravstveno stanje i sl.) za koja se opredjeljuju velika materijalna sredstva u milionskim iznosima na nivou mjeseca (dodatak za djecu za svu djecu, dodatak za njegu i pomoć, lična invalidnina, refundacije za porodiljsko odsustvo i dr.), dok se za materijalno obezbjeđenje kao osnovno pravo opredjeljuje oko 600.000 eura mjesečno.

“Odgovornost za materijalno stanje pojedinaca, odnosno porodica ne može se odnositi samo na sistem socijalne zaštite, jer je u tom smislu osnovna odgovornost drugih subjekata vezano za otvaranje novih radnih mjesta, zapošljavanja, obrazovanja i dr, a sistem socijalne zaštite samo prihvata posljedice rada tih sistema. Ukazujemo da je došlo do velikog smanjenja broja korisnika materijalnog obezbjeđenja sa oko 13.000 porodica u 2013. godini na nešto više od 5.000 porodica u 2024. godini i pored činjenice da nije došlo do promjene u uslovima za ostvarivanje prava. Takođe, veliki dio sredstava se opredjeljuje po osnovu Zakona o obeštećenju bivših korisnica prava po osnovu rođenja troje ili više djece, koje se takođe ostvaruje bez uslova u pogledu materijalne situacije svih članova porodice. Kada su u pitanju statistički podaci o porodicama sa djecom koji su u riziku od siromaštva, isti nisu u nadležnosti ministarstva već te podatke obezbjeđuje MONSTAT, u skladu sa međunarodnim standardima”, kazali su iz ovog resora.

Donošenje novog Zakona o socijalnoj i dječjoj zaštiti tokom naredne godine

Donošenje novog Zakona o socijalnoj i dječjoj zaštiti očekuju tokom 2025. godine, a protok vremena od donošenja prethodnog zakona uticao je da su se, kako kažu, stekli uslovi za preispitivanje iznosa naknada, uslova za ostvarivanje prava, kao i eventualno proširenje kruga korisnika prava.

U Podgorici 1.093, u Rožajama 896 socijalno ugroženih porodica

Nevladine organizacije, pa i premijer, ukazivali su na određene nelogičnosti u socijalnim davanjima, a iz Ministarstva objašnjavaju da je provjera moguća jedino od strane nadležnih organa.

To pokazuju i podaci koje su nam dostavili iz Ministarstva, gdje u Podgorici, sa oko 200.000 stanovnika imamo 1.093 porodica i 3.923 člana materijalnog obezbjeđenja, dok u Rožajama, opštini sa nepunih 30.000 stanovnika imamo čak 896 porodica, odnosno više od 3.500 članova materijalnog obezbjeđenja. Takođe, u Podgorici se izdvaka nešto više od 150.000 eura, a u Rožajama 135.000 eura.