A.M. [ Mina ]

nebojša medojević

Razvojna banka tempirana bomba u finansijskom sistemu

Zakonom o razvojnoj banci Crne Gore stvaraju se pravne pretpostavke za osnivanje finanijskog monstruma i tempirane bombe u finansijskom sistemu, saopštio je predsjednik Pokreta za promjene (PzP), Nebojša Medojević.

„Tim zakonom se osniva visokorizični finansijski mehanizam, koji će imati mogućnost da prikuplja sredstva iz budžeta, od stranih institucionalnih i komercijalnih kreditora, kao i građana i privrede, a koji će moći da se bavi domaćim i međunarodnim platnim prometom, plasiranjem sredstava privredi i stanovništvu, transakcijama na domaćim i stranim finansijskim tržištima, odnosno svim bankarskim poslovima kojima se bave komercijalne banke“, naveo je Medojević u saopštenju.

On je dodao da je nevjerovatno da niko iz opozicije, Centralne banke (CBCG) ili predstavnika stručne javnosti nije podigao glas protiv tog zakona, koji je, kako tvrdi, pripremljen van Crne Gore, najvjerovatnije u režiji finansijskih spekulanata iz okruženja premijera Milojka Spajića.

Medojević tvrdi da su spekulanti iz takozvane Trebinjske grupe pripremili zakon koji otvara pravne pretpostavke za osnivanje „finansijskog monstruma“, odnosno rizičnog hibrida razvojne i klasične komercijalne banke sa univerzalnim servisima.

„Ta monstrum banka će moći da prikuplja depozite od građana i privrede i da ih plasira na bankarskom kreditom tržištu, ali i da ih ulaže u berzanske transakcije, osnivačke uloge preduzeća i druge instrumente na finansijskom tržištu“, rekao je Medojević.

On je naveo da je to državna banka koju osniva Vlada, ali da zakon nije predvidio obavezno članstvo ministra finansija i drugih članova izvršne vlasti u njenim organima upravljanja, pa samim tim nije garantovana ni politička odgovornost.

„Spajić, dakle u nadzorni odbor i upravu može postaviti svoje školske drugove, kao i takozvane nezavisne članove. Ono što tog monstruma čini opasnim po finansijski sistem i javne finansije, kao i sigurnost depozita građana i privrede, jeste činjenica da se na tu klasičnu komercijalnu banku u državnom vlasništvu neće primjenjivati zakon o bankama i kreditnim institucijama“, saopštio je Medojević.

On je rekao da CBCG neće imati kontrolnu funkciju, a da će premijer kontrolisati upravu koju će sam postaviti preko privatnog revizora.

„Preciznije rečeno, neće biti spoljne kontrole nad poslovanjem te banke. Ni Vlada, ni parlament, ni poslodavci neće imati nikakve zakonske mehanizme da kontrolišu kako će uprava banke plasirati državna sredstva, kredite koje je država uzela ili koje je sama banka uzela i depozite građana i privrede“, kazao je Medojević.

On smatra da se na taj način otvara pitanje ogromnog moralnog hazarda koji je posljedica konflikta ličnog, grupnog i interesa države, građana i privrede čijim novcem upravlja grupa odabranih pojedinaca.

Medojević je naveo da bi normalno bilo da zakonom o razvojnoj banci bude precizno definisan način prikupljanja sredstava i njihovog plasiranja, rukovođenja bankom, kao kontrole koju bi obavljali Državna revizorska institucija i parlament.

On smatra i da bi razvojna banka trebalo da bude ograničena po pitanju plasmana novca u hartije od vrijednosti čiji izdavač nije država, međunarodna finansijska organizacija ili EU, kao i plasmana novca građana u rizične finansijske derivate, posebno kriptovalute.

„Ovako su Spajić i njegova družina dobili skupu igračku kojom će se igrati novcem poreskih obveznika, bez ikakve institucionalne, političke i lične odgovornosti, lišeni uobičajenih eksternih mehanizama kontrole“, rekao je Medojević.

On je dodao da će to biti državna komercijalna banka, koju ne kontroliše država, CBCG ili DRI, a koja prikuplja novac od države, stranih kreditora, građana i privrede i troši kako premijer poželi.

„Profit Spajiću i školskim drugovima, a rizici, troškovi i gubici građanima. Paf-paf“, zaključio je Medojević.