[ Mina biznis/ M.L.B. ]

ZA POLA GODINE

Deficit budžeta 172 miliona niži od planiranog

Kumulativni budžetski deficit za prvih šest mjeseci ove godine iznosio je 33 miliona eura ili 0,6 odsto bruto domaćeg proizvoda (BDP) i niži je od plana za 172,7 miliona eura.

„U odnosu na isti period prošle godine, budžetski deficit je niži za 126,9 miliona eura, odnosno 79,4 odsto“, pokazali su podaci Ministarstva finansija o izvršenju budžeta za prvih šest mjeseci, objavljeni na sajtu tog Vladinog resora.

Iz Ministarstva su kazali i da je u junu ostvaren budžetski suficit od 1,3 miliona eura, odnosno 0,03 odsto BDP-a, što je u odnosu na plan, kojim je bilo planirano ostvarenje deficita od 12,9 miliona, bolji rezultat za 14,2 miliona eura.

Prihodi budžeta su za prvih šest mjeseci iznosili 922,3 miliona eura ili 17,4 odsto procijenjenog BDP-a i veći su za 134,3 miliona ili 17 odsto u odnosu na isti prošlogodišnji period, dok su u odnosu na planirane veći za 90,3 miliona ili 10,8 odsto.

„Prihodi za šest mjeseci ove godine veći su i u odnosu na uporedni period 2019, za 98,4 miliona. Rast prihoda dijelom je rezultat uvećanja raspoloživog dohotka, kao i značajnog uvoza i povećanja cijena“, objasnili su iz Ministarstva.

Oni su naveli da je trend dobre naplate po osnovu poreza na dodatu vrijednost (PDV) i akciza nastavljen.

„U tom smislu, prihodi od PDV-a su veći u odnosu na planirane za 90,3 miliona eura ili 29,1 odsto, dok su u odnosu na prošlogodišnjih šest mjeseci veći za 122 miliona ili 43,7 odsto, što je velikim dijelom rezultat implementacije elektronske fiskalizacije poreskih registar kasa, odnosno poboljšanja poreske discipline“, navodi se u dokumentu.

Takođe, na rast ove kategorije prihoda utiče i rast potrošnje, a usljed povećanja raspoloživog dohotka, kao i veće cijene i značajnog porasta uvoza.

„Dodatno, za šest mjeseci ove godine prihodi od akciza veći su za 9,3 miliona ili 8,5 odsto, dok su u odnosu na isti prošlogodišnji period veći za 20,2 miliona ili 20,8 odsto. Navedenom rastu akciza u značajnoj mjeri doprinijele su aktivnosti sprovedene u cilju suzbijanja sive ekonomije na tržištu duvana i duvanskih proizvoda“, dodaje se u izvještaju.

Kategorija porez na dobit pravnih lica takođe bilježi značajan rast u poređenju sa planom u iznosu od 10,5 miliona eura ili 16,3 odsto, što je, pored dobrih rezultata iz poslovne prošle godine, pokazatelj i visokog stepena poreske discipline.

U odnosu na prethodnu godinu, prihodi po ovom osnovu veći su za 18,4 miliona eura ili 32,5 odsto.

„S druge strane, niža realizacija u iznosu od 15,3 miliona eura ili 25,8 odsto zabilježena je kod prihoda po osnovu poreza na dohodak fizičkih lica, prevashodno usljed činjenice da planirani prihodi po osnovu oporezivanja neprijavljenih prihoda još nijesu realizovani“, objašnjeno je u izvještaju.

Takođe, kategorija doprinosa ostvarena je na nešto nižem nivou od planiranog za 11,1 milion eura ili 5,4 odsto, kao i u odnosu na prethodnu godinu za 43,9 miliona ili 18,6 odsto, kao rezultat ukidanja doprinosa za zdravstveno osiguranje.

„Međutim, kako je bilo i očekivano, doprinosi za penzijsko i invalidsko osiguranje su veći u odnosu na uporedni period prošle godine deset odsto, prvenstveno kao posljedica toga što se povećanjem minimalne zarade povećala i osnovica za obračun“, navodi se u dokumentu.

Podaci Ministarstva pokazuju da su prihodi budžeta u junu ove godine iznosili 169,1 milion eura, što je 6,4 odsto, odnosno 10,1 milion EUR više u odnosu na isti mjesec prošle godine, dok su u odnosu na plan viši 3,4 odsto, odnosno 5,5 miliona eura.

„Prihodi od akcize na mineralna ulja i njihove derivate u junu bilježe nižu realizaciju u odnosu na isti prošlogodišnji mjesec u iznosu od 4,3 miliona eura ili 31,2 odsto, kao posljedica umanjenja akcize na promet bezolovnog benzina i gasnih ulja. U odnosu na mjesečni plan za jun, ova kategorija akcize je niža za 5,2 miliona eura, dok sa druge strane imamo rast akcize na duvan i duvanske proizvode, kao i akcize na alkohol i alkoholna pića i akcize na gazirana pića. U tom smislu, prihodi iz kategorije akciza niži su u ukupnom iznosu od 1,9 miliona eura u odnosu na planirane za jun“, precizira se u dokumentu.

Prema podacima Ministarstva, izdaci budžeta u periodu od januara do juna ove godine iznosili su 955,4 miliona eura ili 18 odsto procijenjenog BDP-a i u odnosu na planirane niži su za 82,5 miliona ili osam odsto.

U odnosu na posmatrani period prošle godine, izdaci su viši za 7,4 miliona eura, odnosno 0,8 odsto.

„U strukturi ukupne potrošnje, izdaci u okviru tekućeg budžeta, budžeta državnih fondova i rezerve iznose čine 91 odsto, dok kapitalni budžet čini devet odsto. Niže izvršenje u naznačenom periodu dominantno se odnosi na niže izvršenje kod transfera za socijalnu zaštitu u okviru budžeta Fonda penzijskog i invalidskog osiguranja (PIO) i Zavoda za zapošljavanje (ZZZ), zatim transfera institucijama, pojedinicima, nevladinom i javnog sektoru, bruto zarada, kao i tekuće budžetske rezerve“, objašnjeno je u dokumentu.

Kada je u pitanju kapitalni budžet, realizacija je na nivou od 84,47 miliona eura i izvršenje je niže od plana za 41 milion, odnosno na nivou je od 67,4 odsto.

Najznačajnije izvdvajanje u okviru kapitalnog budžeta odnosi se na realizovana plaćanja za potrebe projekta auto-puta u iznosu od 44,36 miliona eura, što je za oko 17,38 miliona, odnosno 28,2 odsto niže od plana.

Ostali kapitalni projekti realizovani su u iznosu od 40,11 miliona eura, i na nivou je od 63 odsto izvršenja plana.

Prema podacima Ministarstva, izdaci budžeta u junu ove godine iznosili su 167,7 miliona eura i niži su u odnosu na plan za 8,7 miliona, odnosno 4,9 odsto, dok su u odnosu na jun prošle godine viši za 11,8 miliona, odnosno 7,5 odsto, što je uslovljeno prije svega višim izdvajanjima za transfere institucijama, pojedincima, nevladinom i javnom sektoru, transferima za socijalnu zaštitu, kao i tekućim izdacima.