Dijana Roščić (izvor: ARD)  [ DW ]

02. 06. 2025. 03:29

Žestoki napadi Ukrajine i Rusije uoči pregovora u Istanbulu

Ukrajinski predsjednik Volodimir Zelenski nazvao je iznenadni napad svoje tajne službe SBU na više ruskih vojnih aerodroma „apsolutno briljantnim uspjehom". Taj napad, rekao je, predstavlja dosad najdalekosežniju operaciju Ukrajine tokom cijelog rata.

„Godinu dana, šest mjeseci i devet dana – od početka planiranja do realizacije", napisao je Zelenski na platformi X. Dodao je da je zatražio od tajne službe da javnosti otkrije dio operacije. Ova operacija će, kako kaže, „nesumnjivo ući u udžbenike istorije".

Ukrajina tvrdi da je uništila više od 40 ruskih aviona

Ukrajinska tajna služba SBU je u koordinisanoj akciji napala najmanje četiri ruska vojna aerodroma i po sopstvenim navodima tom prilikom uništila više od 40 aviona.

Prema tvrdnjama SBU, time je uništeno oko 34 odsto ruskih bombardera koji su sposobni da ispaljuju krstareće rakete. Vrijednost oštećenih ili uništenih bombardera SBU procjenjuje na sedam milijardi dolara (nešto više od šest milijardi evra). Ruska vojska je, kako se navodi, te avione koristila „za bombardovanje ukrajinskih gradova svake noći".

Napadi su, prema tim informacijama, bili usmjereni između ostalog i na rusku vojnu bazu Belaja u Istočnom Sibiru, koja se nalazi oko 4.200 kilometara od ukrajinske granice, u oblasti Irkutska. Takođe su napadnute i vazduhoplovne baze u Đagilevu, Ivanovu i Olenji, u oblasti Murmanska u ruskom Arktiku. Ta oblast je udaljena oko 1.900 kilometara od Ukrajine. Prema riječima Zelenskog, u napadu je upotrebljeno 117 dronova.

Dronovi navodno sakriveni u drvenim kućama

SBU je objavio video za koji tvrdi da prikazuje vazduhoplovnu bazu Belaja. Na snimku se vide više aviona u plamenu, kao i stubovi crnog dima.

Pored toga, ukrajinski mediji su objavili fotografije borbenih dronova koji su, kako se navodi, korišćeni u napadima. Ti dronovi su, navodno, poletali iz skrovišta u drvenim kućama koje su bile natovarene na kamione. „U pravom trenutku, krovovi su daljinski otvarani, a dronovi su uzletali kako bi napali ruske bombardere", navodi se iz SBU.

Podaci ukrajinske tajne službe, kao i izvještaji o detaljima napada, ne mogu se nezavisno provjeriti.

Rusija potvrđuje napade

Rusko Ministarstvo odbrane u međuvremenu je potvrdilo da su u ukrajinskim napadima dronovima u oblastima Murmansk i Irkutska zapaljeni brojni ruski avioni. Prema saopštenju, dronovi su lansirani iz područja „u neposrednoj blizini" vojnih aerodroma.

Navodi se da u napadima nije bilo ljudskih žrtava. Požari su, prema tim informacijama, sada pod kontrolom. Napadi u oblastima Ivanovo, Rjazan i Amur su, kako tvrdi Moskva, uspješno odbijeni.

U napadima su korišćeni takozvani FPV dronovi – dronovi kojima se upravlja iz perspektive kamere postavljene na uređaju, objasnilo je Ministarstvo odbrane Rusije.

Ruska strana je takođe izvijestila o hapšenju osumnjičenih.

SBU i predsjednik Zelenski su, međutim, izjavili da su agenti koji su učestvovali u operaciji već bezbjedno vraćeni u Ukrajinu. Ukoliko Rusija tvrdi da je bilo hapšenja, to, prema saopštenju SBU, „služi isključivo za domaću propagandu".

Žestoki ruski napadi raketama i dronovima

Prema navodima iz Kijeva, najmanje dvanaest ukrajinskih vojnika poginulo je u ruskom raketnom napadu na jedinicu za obuku ukrajinske vojske. Više od 60 ljudi je povređeno, saopštila je ukrajinska kopnena vojska.

Ukrajinsko ratno vazduhoplovstvo je u nedelju prijavilo najveći ruski napad dronovima od početka rata. Prema saopštenju ukrajinskih vazdušnih snaga, Moskva je ukupno poslala 472 drona ka Ukrajini.

Prije toga, tokom noći između petka i subote, u dijelu Zaporoške oblasti pod ruskom kontrolom, ukrajinska vojna obavještajna služba je izvijestila da je teretni voz dignut u vazduh. Prema navodima, vojni voz s cisternama za gorivo i teretnim vagonima iskliznuo je iz šina usled eksplozije postavljene na šine.

Ruski vozovi iskliznuli iz šina posle rušenja mostova

To se dogodilo nakon što su u noći između subote i nedelje u Rusiji zabilježena dva slična incidenta: u pograničnim oblastima Kursk i Brjansk iskliznula su dva voza nakon rušenja železničkih mostova. Prema navodima vlasti, u tim incidentima je najmanje sedam ljudi izgubilo život. Ruski istražni komitet je ove slučajeve okarakterisao kao teroristički čin.

Ukrajina se tim povodom nije oglašavala.

U Istanbulu se u ponedeljak nastavljaju direktni pregovori Ukrajine i Rusije. Ukrajina je u nedelju najavila da će ipak poslati svoju delegaciju, mada je isprava oklevala.