Aleksandra Mudreša (Podgorica)  [ DW ]

04. 03. 2025. 07:59

Crna Gora zna za hrvatski auto-put, gdje je tačka spajanja?

Nakon što je najavljeno da će Hrvatska graditi auto-put od Splita do Dubrovnika i otvorenog pitanja da li će se taj put povezati s drugim dionicama tzv. Jadransko-jonskog koridora u susjednim državama, o čemu je DW već pisao, dilemu samo djelimično rješavaju iz Crne Gore. Poručuju da su obaviješteni o ideji Zagreba, ali ne otkrivaju gdje će biti tačka spajanja hrvatskog auto-puta s Crnom Gorom. U međuvremenu, pripremaju izgradnju druge dionice auto-puta Bar – Boljare, brze saobraćajnice duž crnogorskog primorja i auto-puta do Albanije.

Iako je zvaničnoj Podgorici poznat plan Hrvatske o nastavku gradnje auto-puta od Splita prema Dubrovniku, kontaktna tačka još nije usaglašena.

„U toku su aktivnosti vezane za usaglašavanje kontaktne tačke s Hrvatskom. Naglašavamo da pripremamo idejno rješenje brze saobraćajnice, s akcentom na prelazak Bokokotorskog zaliva, kojim će se definisati kontaktna tačka s Hrvatskom“, navode iz crnogorskog državnog preduzeća Monteput i dodaju da spremaju dokumentaciju i za auto-put do granice s Albanijom. Kontaktne tačke brze saobraćajnice i auto-puta usaglašavaće se sa Zagrebom i Tiranom.

Pravac prema Albaniji

Brza saobraćajnica duž crnogorskog primorja, koja ide od granice s Hrvatskom, povezuje se na auto-put Bar – Boljare u širem reonu mjesta Građani. „Od tunela Sozina do granice sa Albanijom planiran je auto-put i, nakon izrade idejnih rješenja tih saobraćajnica, čija je realizacija u toku, ti koridori biće uneseni u novi Prostorni plan Crne Gore. On je u fazi donošenja i važiće do 2040. godine“, navode iz Monteputa.

Cilj je da obje saobraćajnice valorizuju turistički potencijal Crne Gore i riješe dugogodišnji problem gužvi na crnogorskom primorju. „Ta saobraćajnica je, pored auto-puta Bar – Boljare, prioritet u izgradnji. Ministarka saobraćaja Maja Vukićević sastala se s ministarkom infrastrukture Albanije Beljindom Baluku, gdje je to bila jedna od tema“, saopštili su za DW iz crnogorskog Ministarstva saobraćaja.

Tender za drugu dionicu – EU očekuje evropske kompanije

Nakon godinu dana, otkazan je pretkvalifikacioni tender za izgradnju druge dionice auto-puta Bar – Boljare (Mateševo – Andrijevica) i objavljen novi.

„To je tender koji će omogućiti učešće svim ponuđačima, pa i onima koji su učestvovali u pretkvalifikacionom postupku“, potvrdili su za DW iz Monteputa. Novi tender, nezvanično, tražili su Delegacija Evropske unije u Podgorici i Evropska banka za obnovu i razvoj (EBRD), nezadovoljni što se na pretkvalifikacioni nisu javile evropske kompanije.

Zvanično, iz Monteputa i Vlade kažu da je novi tender rezultat dogovora kako bi se „kroz glavni tender omogućilo prijavljivanje svim zainteresovanim kompanijama, a ne samo onima koje su se prijavile u pretkvalifikacionoj fazi“. Drugi razlog je što je u međuvremenu došlo do promjene dijela trase.

Na pitanje crnogorske TV Vijesti da li očekuju da se neke evropske kompanije prijave na novi tender, ambasador Evropske unije u Podgorici Johan Satler kaže da je ta odluka na kompanijama, ali i da se oni tome nadaju. „Smatramo da je dobra stvar da postoji što šira konkurencija, kako biste dobili najbolje moguće ponude i tehnološki najnaprednija rješenja“, ocijenio je Satler.

Na pretkvalifikacioni tender za izgradnju druge dionice javile su se kompanije iz Turske, Azerbejdžana i Kine, a među njima i CRBC, firma koja je gradila prvi dio auto-puta Smokovac – Mateševo.

Evropska komisija je početkom prošle godine najavila da će u izgradnji te dionice učestvovati sa 100 miliona eura bespovratne podrške, a EBRD s povoljnim kreditom od 200 miliona eura.

Dionica Mateševo – Andrijevica duga je oko 22 kilometra, što je blizu 14 odsto ukupne trase autoputa Bar – Boljare. Potpisivanje ugovora o projektovanju i izgradnji bilo je planirano u prvoj polovini 2025, a završetak radova očekuje se 2030. Iz Monteputa tvrde da rade sve kako bi poštovali predviđene rokove, te da otkazivanje pretkvalifikacionog postupka nema na to uticaja.