Dijana Roščić (izvor: tagesšau)  [ DW ]

08. 12. 2024. 09:15

Islamisti proglasili Damask „oslobođenim od Asada“

Islamski borci grupe Hajat Tahrir al-Šam (HTS) i milicije koje su s njima povezane objavili su da su zauzeli glavni grad Sirije, Damask i da je lider Bašar al-Asad pobjegao. Te objave prenijela je i državna televizija sa sjedištem u Damasku.

Navodno je Asad napustio Damask u nepoznatom pravcu. Ovo su za novinske agencije dpa i Rojters izvijestili visoki vojni zvaničnici.

Ranije je HTS putem onlajn servisa Telegram objavio da je ušao u glavni grad. „Tiranin Bašar al-Asad je pobjegao", saopštili su pobunjenici. Ovo je, prema njima, trenutak koji su prognanici i zatvorenici dugo čekali, „trenutak povratka kući i trenutak slobode nakon decenija ugnjetavanja i patnje".

Premijer spreman na predaju vlasti

Suočen s napredovanjem džihadista, premijer Mohamed al-Džalali je izrazio spremnost za predaju vlasti. Rekao je da je spreman da preda upravljanje „svakoj vlasti koju odredi sirijski narod" i da će sjutra biti dostupan za bilo koji postupak predaje vlasti. Ovo je izjavio u video-snimku objavljenom na svom Fejsbuk nalogu.

Vođa HTS-a Abu Muhamed al-Džolani navodno je naredio da niko ne smije neovlašćeno da ulazi u javne objekte. Državne institucije treba da ostanu pod kontrolom dosadašnjeg premijera al-Džalalija do zvanične predaje vlasti. Al-Džalali se, prema izvještajima, još uvijek nalazi u Damasku i izrazio je namjeru da podrži kontinuitet vlade.

Oslobađanje zatvorenika u Damasku

Islamisti su ušli u ozloglašeni zatvor u Damasku i oslobodili zatvorenike. Ovo je potvrdila i Sirijska opservatorija za ljudska prava, navodeći da su vrata zatvora otvorena za „hiljade zatvorenika" koji su tokom čitave vladavine režima bili zatvoreni od strane bezbjednosnog aparata.

Takođe je saopšteno da su sirijska vojska i bezbjednosne snage napustile aerodrom u glavnom gradu Damasku.

Novi sukobi od prošle nedjelje

Savez islamista HTS je 27. novembra iznenada započeo ofanzivu na sjeverozapadu zemlje. U kratkom roku, pobunjenici su preuzeli kontrolu nad mnogim mjestima, uključujući Alepo i Hamu, uglavnom bez borbe.

Tokom noći, islamski borci su takođe objavili da su zauzeli strateški važan grad Homs. Mnogi vojnici su navodno dezertirali, dok su veći sukobi rijetko prijavljeni.

Više od 13 godina rata

Građanski rat u Siriji počeo je 2011. protestima protiv vlade, koji su brutalno ugušeni. Nakon toga, razne grupe su se u različitim djelovima zemlje nasilno pobunile protiv Asada. Tokom godina, u rat su se umiješale i brojne države, uključujući Rusiju, Iran, Tursku i SAD.

Oko 14 miliona ljudi je raseljeno, dok je, prema procjenama Ujedinjenih nacija, više od 300.000 civila do sada izgubilo život. Političko rješenje sukoba do posljednjeg trenutka nije bilo na vidiku.

Asad je prije više od dvije decenije, u 34. godini, preuzeo vlast u Siriji nakon što je preminuo njegov otac Hafez al-Asad, koji je decenijama autoritarno vladao zemljom. U početku je Asad, koji je studirao u Engleskoj, budio nade u novi kurs. Međutim, početna euforija nakon što je nakratko omogućio otvorenije diskusije, ubrzo je ustupila mjesto povratku autoritarne represije.