Mark Halam  [ DW ]

12. 10. 2024. 01:19

Keln: detonirana velika bomba iz Drugog svjetskog rata

Vlasti Kelna su u petak uveče izvele kontrolisanu detonaciju bombe iz Drugog svjetskog rata, proizvedene u SAD, nakon što u prvom pokušaju nijesu uspjeli da je deaktiviraju - odnosno onesposobili su samo jedan od dva upaljača.

Keln ima dosta iskustva u deaktiviranju neeksplodiranih bombi iz Drugog svjetskog rata i brzo su započete akcije za bezopasnu neutralizaciju bombe. Kamioni su dovozili tone pijeska na lokaciju.

„Služba za uklanjanje eksplozivnih naprava detonirala je bombu tešku jednu tonu u 17:57," saopštio je Grad Keln na internetu. „Hvala svim pomagačima koji su doprinijeli da radovi prođu glatko." Uz saopštenje je priložena i fotografija prilično velikog kratera, očigledno mjesta detonacije.

Die Zehn-Zentner-Weltkriegsbombe wurde um 17.57 Uhr durch den Kampfmittelbeseitigungsdienst kontrolliert gesprengt. Danke an alle Helfer*innen, die zum reibungslosen Ablauf beigetragen haben. pic.twitter.com/2RWDJPCFmg

— Stadt Köln (@Koeln) October 11, 2024

Grad je neposredno prije detonacije upozorio: čak i ako sve prođe po planu „prigušen prasak će se osjetiti čak i izvan rizične zone od 500 metara."

Tri bolnice u rizičnom području, policija išla od vrata do vrata da evakuiše

Bomba je otkrivena dva dana ranije tokom iskopavanja na gradilištu nove medicinske ustanove u istočnom dijelu grada.

Grad je opisao ovo kao najkompleksniju operaciju uklanjanja bombe od 1945. vjerovatno zbog toga što se opasna zona nalazila blizu tri različite medicinske ustanove, uključujući veliku bolnicu Keln-Merhajm.

Tri klinike sa skoro 650 pacijenata morale su biti evakuisane. Mali broj pacijenata na intenzivnoj njezi, koji nije mogao biti bezbjedno premješten, prebačen je u „sigurne sobe" u jednoj od bolnica, dovoljno bezbjednim čak i ako operacija ne prođe po planu.

Oko 6.400 stanovnika zamoljeno je da napuste svoje domove od ranog jutra u petak do trenutka kada im je dato zeleno svijetlo. Obližnja škola je bila mjesto okupljanja za one koji nijesu imali druge opcije.

Policija i drugi službenici išli su od vrata do vrata u petak ujutru kako bi provjerili da li su stanovnici ispoštovali njihove instrukcije. Oko 1.300 volontera takođe je pomoglo u različitim zadacima.

Uobičajena pojava u Kelnu

Ovakve operacije su veoma česte u Kelnu, čak i kako se bliži 80. godišnjica kraja Drugog svjetskog rata: samo deset dana ranije, 1. oktobra je deaktivirana jedna manja bomba. Još jedna bomba je deaktivirana 21. avgusta. Veća bomba od dvije tone deaktivirana je otprilike nedjelju dana prije toga.

Animirana mapa prikazuje bombe iz Drugog svjetskog rata u Kelnu koje su pronađene u roku od samo 5 godina, između 2014. i 2019. To je 70+ godina nakon završetka rata! Veličina žute animacije ukazuje na eksplozivnu snagu. Plave tačke pokazuju neeksplozivne, ali slične nalaze.

Animated map shows all the WWII explosives that were wound in Cologne (Germany) between 2014 and 2019. That's 70+ years after the end of the war! Size indicates explosive strength, blue dots non-explosive but related finds. Source: https://t.co/0IcwSHRIgo pic.twitter.com/sX9Ntr6Blh

— Simon Kuestenmacher (@simongerman600) February 22, 2020

Keln je tokom rata bio ključna industrijska, kulturna i saobraćajna tačka nacističke Njemačke. Takođe je bio jedan od pogodnijih ciljeva za bombardovanje sa britanskog kopna - jedan od većih gradova u unutrašnjosti, smješten u zapadnoj Njemačkoj, bliže sjeveru nego jugu.

Najpristupačniji i meta ranih bombardovanja u Drugm svjetskom ratu bile su sjeverne luka poput Hamburga, jer su posade savezničkih aviona imale nešto manji rizik od protivavionske odbrane.

Navodno zbog lošeg vremena, Keln je neplanirno bio meta prvog takozvanog „napada hiljadu bombardera" koje je u noći između 30. i 31. maja 1942 izvelo Kraljevsko vazduhoplovstvo Velike Britanije. Bombardovanje je sravnilo sa zemljom veliki dio centra Kelna, dok je čuvenu gotičku katedralu na obali Rajne ostavilo gotovo netaknutom.