A.J. [ Mina ]

hra i cžp

Ubistva na Cetinju zahtijevaju ozbiljno ispitivanje odgovornosti

Ubistva na Cetinju zahtijevaju ozbiljno ispitivanje odgovornosti i spremnosti sistema bezbjednosti, saopštile su nevladine organizacije (NVO) Akcija za ljudska prava (HRA) i Centar za ženska prava (CŽP).

Iz te NVO kazali su da učestvuju u žalosti porodica i prijatelja 12 žrtava ubijenih na Cetinju, među kojima je i dvoje djece, da se nadaju svim srcem da će svih četvoro teško ranjenih preživjeti i da će se oporaviti.

Oni su rekli da učestvuju u žalosti građana Cetinja, koji su u dvije i po godine doživjeli dva masovna ubistva, koja nije lako objasniti, pogotovo djeci.

“Jučerašnja ubistva na Cetinju zahtijevaju ozbiljno ispitivanje odgovornosti i spremnosti sistema bezbjednosti u Crnoj Gori”, poručili su iz HRA i CŽP.

Oni su naveli da je do ubistava došlo na pet različitih i međusobno udaljenih lokacija, dok je na šestoj ubica onesposobljen i izvršio samoubistvo.

“Grad je obezbjeđivalo samo devet službenika policije, uprkos izjavi premijera da u njemu boravi 120 pripadnika organizovanih kriminalnih grupa i uprkos sličnom masovnom ubistvu iz avgusta 2022. godine”, kaže se u saopštenju.

Iz HRA i CŽP su pitali nadležne šta se to od 2022. do danas uopšte promijenilo u sistemu bezbjednosti na Cetinju i zašto je taj grad ostao nezaštićen.

“Osnovni policijski poslovi propisani Zakonom o unutrašnjim poslovima su zaštita bezbjednosti građana i Ustavom utvrđenih sloboda i prava, sprečavanje vršenja i otkrivanje krivičnih djela i prekršaja, pronalaženje učinilaca krivičnih djela i prekršaja i njihovo dovođenje nadležnim organima, kao i održavanje javnog reda i mira”, navodi se u saopštenju.

Kako se dodaje, obaveza države je da svoje bezbjednosne snage organizuje tako da u skladu sa profesionalnim standardima sprečava ponavljanje istih obrazaca nasilja, na što HRA i CŽP u kontinuitetu ukazuju.

Iz HRA i CŽP su podsjetili da su još 28. decembra 2023. godine, tokom protesta CŽP i građanske grupe “Posljednja kap”, premijeru Milojku Spajiću dostavili zahtjeve kojima su tražili da demokratizuje rad policije kroz strateški pristup uspostavljanja “policije u zajednici”, zasnovanog na poštovanju ljudskih prava, odgovornosti i saradnje policije sa društvenom zajednicom.

“Kao i da naloži nadležnim institucijama da izvrše kontrolu i izvjeste o tome da li osobe koja imaju dozvolu da drže oružje, to čine na bezbjedan način (odvojeno od municije) i da li je na adekvatan način onemogućen pristup oružju i municiji maloljetnicima i drugim neovlašćenim osobama”, rekli su iz HRA i CŽP.

Oni su podsjetili da je među zahtjevima bilo i onemogućavanje zakonite kupovine oružja bez prethodne dozvole za držanje oružja.

Zatražili su i proglašenje moratorijuma na izdavanje dozvola za posjedovanje i držanje bilo kakvog oružja do izmjene Zakona o oružju.

Na protestu je zatraženo i revidiranje svih dodijeljenih dozvola za posjedovanje oružja kroz policijsku provjeru osoba koja posjeduju oružje i kroz ozbiljne, a ne samo formalne, psihijatrijske i druge ljekarske i psihološke preglede, uključujući testiranje na psihoaktivne supstance.

“I pooštravanje uslove za posjedovanje lovačkog oružja, pojačavanje kontrole strjeljačkih klubova koji gradjanima izdaju članske karte i fiktivne potvrde samo da bi lakše dobili dozvolu za nošenje oružja, uvođenje visokog mjesečnog poreza na posjedovanje i držanje oružja”, dodaje se u saopštenju.

Navodi se da je među zahtjevima bilo i osiguranje da pružaoci medijskih usluga, uključujući internet i druge elektronske platforme kao i društvene mreže, poštuju zabranu programskih sadržaja koji promovišu govor mržnje i drugo nasilje, kriminalno i nezakonito djelovanje, emitovanje scena brutalnog nasilja i drugih sadržaja koji mogu negativno uticati na javnost, a naročito na djecu.

Zatraženo je i uvođenje u obrazovni sistem nastave o nenasilnom rješavanju sukoba i informacije za prevenciju i zaštitu od nasilja, uključujući i ono zasnovano na rodu ili drugom osnovu diskriminacije.

Iz HRA i CŽP su rekli da podržavaju akciju “Poštuj život, vrati oružje” i apelujuju na sve koji imaju oružje da ga predaju.